На денешен ден, 4 јули 1943 година, започнаа првите битки како дел од Курската битка – една од најрешителните и секако најголемите тенковски битки во историјата на човештвото.
Оваа грандиозна битка, која се одржа на Источниот фронт помеѓу нацистичка Германија и Советскиот Сојуз, претставува клучна пресвртница во Втората светска војна.
Планирана офанзива: германски Блицкриг и елитни единици
Германската армија, потпирајќи се на својата доктрина за молскавична војна (Блицкриг), се обиде со офанзивната „Операција Цитадела“ да создаде двоен клешта и да опколи голем број советски сили концентрирани во таканаречениот Курски Провлак. За оваа операција, Германците концентрираа речиси 900.000 војници, повеќе од 2.700 тенкови и јуришни возила, 2.000 авиони и речиси 10.000 парчиња артилерија.
Во операцијата учествувале и најелитните единици на нацистичка Германија: познатите СС-дивизии „Лајбстандарте Адолф Хитлер“, „Дас Рајх“ и „Тотенкопф“, како и елитната дивизија „Гросдојчланд“, најпрестижната единица на редовната германска армија (Вермахт). Особено значење било придадено на воведувањето на новите тенкови „Пантер“ и „Тигар“, кои биле дизајнирани да ги надминат советските Т-34.
Сепак, Германија изгуби драгоцено време чекајќи испораки на нови тенкови, што им овозможи на Советите да се подготват за очекуваниот напад.
Благодарение на одличната разузнавачка мрежа, вклучувајќи ги и информациите добиени од британските дешифратори од операцијата Ултра, советското раководство точно знаело каде ќе нападнат Германците. Во текот на неколку месеци, советската армија изградила повеќеслојна одбрана длабока повеќе од 250 километри. Тие поставиле илјадници километри ровови, мински полиња, барикади и противтенковски пречки и распоредиле повеќе од 8.000 тенкови – најголем број оклопни возила некогаш собрани во една битка.
Херои, загуби и пресвртница
Германските тенкови покажаа неверојатен борбен дух. Еден од најпознатите примери е случајот со Франц Штаудегер, командантот на тенкот „Тигар“, кој сам се соочи со група од 50 советски тенкови Т-34 и уништи 22 од нив, по што останатите се повлекоа. За овој чин, Штаудегер беше одликуван со Витешки крст и лично поканет кај Хитлер да ги презентира деталите од битката.
Сепак, ваквите индивидуални подвизи не можеа да го свртат текот на настаните. Германците наидоа на решителен отпор, а советските контранапади и бројната супериорност – особено во тенковите – почнаа да преовладуваат. Во последните фази, Хитлер, свесен дека сојузничките трупи се истоваруваат во Италија, нареди офанзивата да се запре и силите да се пренасочат од Источниот фронт. Многу германски генерали ја критикуваа оваа одлука како фатална грешка.
Советска контраофанзива и стратешка победа
Откако германската офанзива беше запрена, Црвената армија започна голем контранапад. До август 1943 година, советските трупи целосно ги потиснаа Германците од територијата на Курск и започнаа со ослободувањето на Украина, а иницијативата на Источниот фронт дефинитивно премина во советски раце.
Курската битка не беше само најголемата тенковска битка во историјата (со над 6.000 тенкови од двете страни), туку и една од најважните стратешки пресвртници. Од тој момент па натаму, нацистичка Германија никогаш повеќе не ја врати иницијативата на Источниот фронт.