Почнувајќи од 2015 година, околу 227 милиони рецепти за опијати се препишани во САД секоја година, приближно по еден за секој возрасен жител, пишува The Economist.
На северот на Париз, далеку од рестораните и музеите, се крие темната страна на градот. Под раскрсницата на автопатот во близина на „Порт де ла Шапел“, десетици зависници бесцелно се движат низ импровизиран камп полн со шатори и ѓубре. Нема надеж, само смрдеа на измет и очај, пишува The Economist.
Социјалните работници доаѓаат и си одат на местото познато како La colline du crack, додека локалните власти замижуваат пред проблемот. Полицијата го премести кампот со текот на годините за да ги држи зависниците подалеку од околните градски населби.
Голем број европски градови се соочуваат со истиот проблем, но ситуацијата сè уште не е толку критична како во САД, каде што фентанилот убива околу 70.000 луѓе годишно, што е повеќе од загинатите во војните во Виетнам, Ирак и Авганистан заедно.
Во Европа, оваа дрога никогаш не била прифатена, а се верува дека не повеќе од 200 луѓе годишно се предозираат. Причината е недостатокот на фентанил на пазарот, но владите се загрижени дека идилата нема да потрае и дека фентанилот наскоро ќе дојде преку Атлантикот.
Фентанилот е регистриран во Белгија од 1959 година како легален лек против болки, па може да се претпостави дека таму прво ќе го злоупотребуваат зависниците од дрога. Меѓутоа, за да се пробие на пазарот, потребен е американскиот капитализам. Од 1990-тите години па наваму, докторите во САД препишуваат лекови против болки за раце и нозе по поттик на бескрупулозните фармацевтски компании.
д 2015 година, во САД секоја година се пополнувале околу 227 милиони рецепти за опијати, приближно по една за секој возрасен. Кога ги снемало рецептите, група пациенти зависни од таблети откриле дека може да се добијат нелегално. Мексиканските картели лесно ги пречекаа новите клиенти и ги користеа потребните хемикалии од Кина за производство.
Во тоа време Европа даваше голем отпор на непотребното препишување на лекови, наместо брзи решенија – лекови против болки, пациентите можеа да ги добијат потребните операции или терапии кои долгорочно ќе им ја ублажат болката.
Најчестата дрога од која се зависни Европејците е хероинот, кој доаѓа од афионот одгледуван во Авганистан. Откако Талибанците се вратија на власт, производството падна за 95 отсто, што сериозно ќе ја ограничи достапноста на евтин хероин во Европа во 2024 година. Кога ќе се соочат со недостиг на хероин, нарко-бандите се очекува да ги мешаат остатоците со фентанил за да му дадат дополнителна сила и да ја зголемат својата понуда.
Недостигот на хероин може да се совпадне со доаѓањето на нелегалниот фентанил во Европа. За разлика од кокаинот или хероинот, кои бараат сложени операции за производство и шверц, синтетичките дроги се евтини за продажба и испорака. Европол предупреди дека мексиканските картели соработуваат со криминални мрежи во Европа за да го прошират својот пазар.
Ентони Блинкен, државен секретар на САД, ги предупреди своите европски колеги дека наскоро, ако веќе немаат проблеми со фентанилот, ќе имаат. Европејците имаат една значајна предност во борбата против фентанилот, вели Кит Хемфрис, експерт за зависности од Универзитетот „Стенфорд“.
„Тие го видоа пустошот што го предизвикаа опијатите во САД и знаат колку е важно да се спречи фентанилот да влезе на пазарот“, вели Кит Хемфрис.
Надлежните ги следат отпадните води за траги од дрога, докторите се претпазливи од непотребно препишување лекови кои предизвикуваат зависност, а зависноста подобро се разбира и се лекува. За да остане така, надлежните ќе треба да бидат децидни и да размислуваат за иднината.