Граѓаните на Базел во недела ќе одлучат дали ќе потрошат десетици милиони долари за да бидат домаќини на Изборот за песна на Евровизија во 2025 година, при што противниците на натпреварот го осудуваат „трошењето“ на јавните средства на „богохулниот“ музички спектакл.
Ако жителите во северниот швајцарски регион Базел-Штад ги блокираат заемите од речиси 40 милиони долари потребни за годишната ТВ екстраваганција, „Евровизија ќе мора значително да се намали“, рече Еди Естерман, шеф за комуникации за изданието за 2025 година.
Настанот, кој се планира да трае околу 10 дена со многу јавни настани во Базел, „ќе се сведе на големо ТВ шоу во една вечер“, рече тој.
„А тоа секако тоа би создало далеку помала вредност за градот и за цела Швајцарија“, истакна тој.
Победата на швајцарскиот пејач Немо на Евровизија 2024 во Малме, Шведска и даде право на Швајцарија да биде домаќин на настанот следната година, со загарантирана огромна глобална публика.
Базел ги победи другите швајцарски градови за да го обезбеди настанот, но финансиските барања предизвикаа приговори.
Швајцарските гласачи се навикнати да имаат директно влијание врз тоа како се трошат парите од даноците, а некои се накострешија поради потенцијалната цена и тормозењето од евровизискиот циркус.
Страв од окултизмот
Минатиот месец, малата, ултраконзервативна, христијанска фундаменталистичка Федерална демократска унија на Швајцарија (ЕДУ) ги поднесе потписите потребни за да се спроведе референдум за тоа дали да се одобрат 34,96 милиони швајцарски франци што ги одобрија регионалните власти за претставата.
„Првиот аргумент е финансиски“, изјави Филип Каруби, член на одборот на ЕДУ.
„Ова е сосема непропорционален јавен трошок, вистински расипништво“.
Медиумската унија, Европската радиодифузна унија (ЕБУ), која е сопственик на Евровизија, го финансира натпреварот, но верува дека, со оглед на финансиската корист што вообичаено ја добиваат градовите домаќини, тие треба да помогнат во покривањето на безбедносните трошоци.
Врз основа на неодамнешните натпревари во Малме и Ливерпул, Базел се надева дека ќе заработи околу 60 милиони швајцарски франци од настанот, особено во туризмот и угостителството.
ЕБУ соопшти дека Малме имал „голем број меѓународни посетители кои дошле во градот и раскошно трошеле“ за време на натпреварот во мај.
Проблемот, рече Каруби, е што ќе се користат јавните средства, додека финансиските придобивки најмногу ќе се таложат на приватните актери, како што се хотелите.
Освен финансиската аргументација, тој рече дека ЕДУ се противи на финансирањето на шоуто, кое според него станало „вектор на идеолошки провокации, кои очигледно се спротивни на западните вредности на христијанството и јудаизмот“.
Тој ги критикуваше „богохулните изведби“, некои се граничат со „окултното“, осудувајќи го овогодинешниот настап на ирскиот уметник Бамбија Туг како „речиси јавна форма на црна миса“.
Има сѐ помалку и помалку опции
Натпреварот, обвини тој, станал и „меѓународна платформа целосно инструментализирана за промоција на идеологии“ која промовира работи како воук и транс правата.
ЕДУ, исто така, го осуди фактот дека натпреварувањето, кое треба да биде неутрално, станува сè позаглавено во дебата за меѓународните конфликти, како што е руската инвазија на Украина и војната на Израел против Хамас во Газа.
Иако некои од предупредувањата на ЕДУ може да изгледаат тривијални, нејзините финансиски аргументи би можеле да добијат привлечност кај швајцарските гласачи кои имаат тенденција да сакаат да контролираат на што се троши.
Но ако заемот биде одбиен, има малку простор за маневрирање за да се обезбеди сѐ да биде во ред за финалето на 17 мај 2025 година.
„Може да се пресели во друг швајцарски град“, рече Естерман.
Но, тоа „треба внимателно да се разгледа“, рече тој, додавајќи дека „подготовките во Базел се веќе добро напреднати“.