Во раните фази од врската, лесно е да се превидат знаците на нерамнотежа на моќ, особено кога се маскирани како прекумерно внимание или ситни критики. Понекогаш нова личност во вашиот живот може да ве обсипува со комплименти и да ви каже дека сте „совршени“, додека друг пат може да ве критикува речиси постојано, од вашата облека до вашите пријатели. Овие модели може да изгледаат како знаци на наклонетост или искреност на почетокот, но всушност можат да кријат подлабоки проблеми што на крајот ќе ја еродираат вашата емоционална безбедност.
1. Стапицата на идеализирање на вашиот партнер
„На почетокот може да биде ласкаво кога некој ве идеализира – фалејќи ја вашата интелигенција, љубезност или храброст. Таквата валидација често ја зајакнува привлечноста во раните фази од врската. Но, кога идеализацијата станува прекумерна, врската може да стане нездрава. Лицето кое е идеализирано може да се чувствува под притисок да одржува совршена слика, што доведува до стрес, прикривање на недостатоците и губење на автентичноста. Вистинските врски бараат прифаќање на несовршеностите, а кога тоа не е случај, незадоволството неизбежно расте“, објаснува психологот Марк Траверс за Psychology Today.
Идеализацијата често е резултат на проекциите – личноста не нè гледа нас, туку сликата што ја создала. И кога таа слика ќе се распадне, следува остар пад: од восхит до разочарување.
„Прекумерните комплименти можат да бидат и манипулативна тактика што ја забрзува емоционалната блискост. Лесно е да се изгубите во таква динамика – станувате актер во туѓ филм, повеќе не чувствувајќи се слободни да ги изразите сопствените потреби или несовршености. Ако комплиментите ви звучат генерички, ако вашиот партнер не ве гледа како личност што може да прави грешки – време е да водите искрен разговор и да поставите граници“, вели психологот.
2. Стапицата на критикување на партнерот
Од друга страна, постојат луѓе кои нè критикуваат речиси постојано – ништо не е доволно добро за нив. Ова не е исто што и искрен совет или повремено несогласување; тоа е шема во која нашите недостатоци постојано се истакнуваат, заедно со навреди и саркастични забелешки.
„Ваквите реченици не се насочени кон специфични однесувања, туку кон вашата личност – на пример, „Никогаш не знаеш како да се однесуваш“ или „Не можеш да водиш нормален разговор“. Ваквата динамика со текот на времето ја поткопува самодовербата и создава чувство дека постојано правиш нешто погрешно“, истакнува Траверс.
Можеби со текот на времето ќе почнеме да го набљудуваме секој збор, од страв од нови критики. Ова не само што ја уништува спонтаноста, туку може да доведе и до емоционална исцрпеност. „Некои луѓе ги користат критиките за да ги прикријат сопствените несигурности или го користат овој модел како начин на контрола – ако успеат да ве држат несигурни, полесно е да ги управувате вашите емоции и однесување“, додава психологот.
Затоа е важно да препознаете кога критиката ја преминува границата и да се застапувате за себе. Искрениот разговор и јасното поставување граници се првите чекори кон заштита на сопственото достоинство и емоционална рамнотежа.
„Заслужувате да бидете во врска каде што повратните информации ви помагаат да растете, а не таква каде што чувствувате дека вашиот партнер постојано ве поткопува. Ограничете ја емоционалната изложеност на нивната негативност и, доколку е потребно, создадете дистанца за повторно да се пронајдете себеси“, заклучи Траверс.