„Проширувањето на Западен Балкан повторно е еден од приоритетите на ЕУ“, изјави претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста.
Тој започнува турнеја низ регионот во вторник.
Коста се обиде да обезбеди земји-кандидатки за ЕУ во Западен Балкан, велејќи дека идната стабилност и просперитет на континентот зависат од проширувањето на блокот.
Зборувајќи пред турнејата низ регионот, Коста вети дека ЕУ е посветена на рестартирање на процесот на пристапување, кој неодамна е заглавен, делумно поради двоумењето на земјите-членки.
Тој, исто така, ги повика земјите-кандидатки да се посветат на реформите.
Познато е дека во центарот на неговата мисија на Западен Балкан е потребата Брисел да не ја изгуби стратешката контрола врз клучен регион.
„Руската инвазија на Украина го забрза процесот на пристапување за Украина и Молдавија, па затоа не е фер земјите од Западен Балкан да бидат претекнати од Украина и Молдавија, а тоа ќе ги поттикне да се движат побрзо со реформите“, изјави тој за „Еуроњуз“ во пресрет на неговата дипломатска турнеја низ шесте земји од Западен Балкан.
Првата станица на претседателот на Европскиот совет ќе биде Србија, земја која е заглавена во политичка криза веќе неколку месеци.
Истиот ден, Коста ќе ја посети и Босна и Херцеговина, пред да се сретне во среда со шефовите на држави и влади на Црна Гора и Косово.
Следниот ден тој ќе ја посети Северна Македонија, објавува „Телеграф“.
Неговата последна станица потоа ќе биде Албанија, каде што ќе присуствува на самитот на Европската политичка заедница (ЕПЗ) во петок во Тирана.
Европската безбедност во центарот на загриженоста на ЕУ
ЕПС е меѓувладин стратешки политички форум што обединува над 40 европски земји, кој беше основан во 2022 година по руската инвазија на Украина.
Проширувањето на ЕУ кон Западен Балкан ќе биде на врвот на агендата на самитот поради растечката нестабилност во регионот.
Лидерите на земјите-членки на ЕУ стравуваат дека надворешни сили воспоставуваат свое упориште во регион кој е составен дел од Европа.
„Од страната на Европскиот совет, постои широк политички консензус дека проширувањето е најважната геополитичка инвестиција што може да се направи за стабилноста, мирот и просперитетот на цела Европа, вклучувајќи ги и земјите од Западен Балкан“, рече Коста.
Меѓу другото, претседателот на Европскиот совет истакна дека „земјите од ЕУ и Западниот Балкан делат заедничка визија, бидејќи припаѓаат на европското семејство“.
„Затоа мора да работиме за да можат официјално да се приклучат на ова семејство, во рамките на Европската Унија“, додаде тој.
Кој е временскиот рок за членство во ЕУ?
Европските институции честопати ја посочуваа 2030 година како крајна цел за првите членки на ЕУ, особено оние на Албанија, Црна Гора и Србија.
Сепак, Брисел сега зборува само за Албанија и Црна Гора.
„Немам конкретен датум. Зошто 2030 година? А зошто не порано? Пристапувањето е процес базиран на заслуги. Ако земјите спроведат реформи, тие можат да се приклучат дури и пред 2030 година“, рече Коста.
„Но, токму заслугите можат да се променат. Албанија и Црна Гора се значително понапредни од другите земји.“
Сепак, војната на Русија во Украина доведе до зголемување на тензиите на Западен Балкан, особено во Босна и меѓу Србија и Косово.
„Не знам подобар поттик за надминување на конфликтите што се уште се отворени од оваа можеби единствена можност, а тоа е членството во Европската Унија. Тоа е најдобриот услов да им се понуди на земјите од Западен Балкан можност за просперитет што тешко би ја пронашле на друго место“, продолжи претседателот на Европскиот совет.