Со зголемувањето на температурите, многу луѓе почнаа да ги посетуваат земјите со висока надморска височина за да го избегнат ефектот на високите температури или мислејќи дека тие ќе го подобрат нивното здравје (мислејќи дека климата во земјите со висока надморска височина позитивно влијае на нивното здравје пациентите со срце и бели дробови болести). Некои други за рекреација и авантура
Секој што патува во овие земји треба да го знае фактот дека на големи надморски височини достапноста на кислород значително се намалува и тоа негативно влијае на здравјето на срцето и белите дробови. Така, ова може да се претвори во фрустрација, сериозно оштетување на здравјето, па дури и ненадејна смрт за одредена категорија. А, за да се избегнат негативните ефекти од сето ова, ќе ви презентирам неколку многу важни информации.
Воздухот се состои од различни молекули, азот (79,04%) и кислородот (20,93%) го сочинуваат најголемиот дел од воздухот во секој здив што го земаме. Овој воздушен состав останува стабилен, без разлика дали сме на ниво на морето или на надморска височина.
Меѓутоа, на надморска височина се менува „делумниот притисок“ на кислородот во овој воздух (колку молекули на кислород има во даден волумен на воздух). На ниво на морето, парцијалниот притисок на кислородот е 159 mmHg, додека на 8.848 m надморска височина (врвот на Монт Еверест), парцијалниот притисок на кислородот е само 53 mmHg.
На големи надморски височини, молекулите на кислородот се подалеку оддалечени, бидејќи има помал притисок да ги „туркаат“ заедно. Ова ефикасно значи дека има помалку молекули на кислород во истиот волумен на воздух кога вдишуваме.
Што се случува со телото на големи надморски височини?
По неколку секунди изложување на надморска височина, почнуваме да дишеме почесто, бидејќи телото внесува помалку кислород со секој здив и се обидува да го зголеми внесот на кислород преку зголемена фреквенција на дишење. Без оглед на овој одговор, сè уште има помалку кислород низ вашиот циркулаторен систем, што значи дека помалку кислород допира до вашите органи. Ова несомнено ќе ги ограничи работните перформанси на органите.
По првите часови на изложеност на надморска височина, загубата на вода исто така се зголемува, што може да резултира со дехидрација. Висината, исто така, може да го зголеми вашиот метаболизам додека го потиснува вашиот апетит, што значи дека ќе треба да јадете повеќе отколку што мислите за да одржите неутрален енергетски баланс.
Многу луѓе кои се искачуваат на средна или висока надморска височина ги доживуваат ефектите веднаш (по неколку секунди). Првите ефекти се забрзано дишење, забрзано чукање на срцето, поспаност. Ако продолжите да останете повеќе од 6 часа, ќе почувствувате и главоболки, гадење, летаргија, вртоглавица и длабок сон.
Овие симптоми се почести кај луѓето кои брзо се искачуваат над 2.500 m, додека оние со срцеви и белодробни заболувања се појавуваат и над 1.500 m, па на многу алпинисти им се препорачува полека да се искачуваат, особено ако претходно не биле на надморска височина.
Тешко е да се предвиди на кого негативно ќе влијае изложеноста на надморска височина. Дури и елитните спортисти со високо ниво на кондиција не се имуни на ефектите од надморската височина.
За повеќето луѓе ова предизвикува малку проблеми, но за оние со белодробни или срцеви заболувања, надморската височина може да има негативен ефект врз здравјето. Акутната (непосредна) изложеност на големи надморски височини може да влијае на кардиоваскуларниот систем со намалување на кислородот во крвта (акутна хипоксија). Исто така, го зголемува срцевиот минутен волумен, ослободувањето на адреналин и притисокот во пулмоналната артерија.
Значајните промени во атмосферскиот притисок, притисокот на кислородот, влажноста и температурата обично започнуваат на околу 1.500 m.
Како тоа влијае на пациентите зависи од многу фактори, вклучувајќи ги и постоечките состојби: Постојни болести и вид на болест ▪ Физичка способност ▪ Времетраење ▪ Интензитет ▪ Возраст.
Општи препораки за патување на големи надморски височини
• Останете хидрирани
• Не патувајте сами
• Качувајте полека и правете паузи
• Ограничете ја активноста на пониска стапка
• Не патувајте на надморска височина > 1500 m (Албански Алпи, Шар Планини, Томори, Кораби, планина Дејс, Бјешкет е Јунику, Жлеби)
• Не консумирајте алкохол или пушете во последните 24 часа
Не патувајте ако сте имале некоја од овие болести или состојби како што се:
▪ Пулмонална хипертензија,
▪ Артериска хипертензија,
▪ Пулмонално срце,
▪ Луѓе со залистоци,
▪ Вродени срцеви дефекти (познати како срцеви дупки)
▪ Луѓе со болка во градите (ангина) кои чекаат стентирање или пасус или извршиле стентирање или бајпас во 6 месеци,
▪ лица со ниска срцева функција (срцева слабост)
▪ луѓе кои извршиле операција на срцето и не поминале 3 месеци по операцијата или нивната рехабилитација не е завршена,
▪ лица со нарушување на срцевиот ритам или оние кои имаат инсталирана батерија,
▪ Луѓе кои имаат или имале епизоди на белодробен едем (пулмонален едем).
▪ Луѓе со други болести како што се: болести на мрежницата на окото, епилепсија, хронична бубрежна болест, хронична белодробна болест, анемија, лица кои имаат стеснување на крвните садови кои го снабдуваат мозокот со кислород, оние кои имале срцев удар на мозокот или крварење во мозокот, лица со проблеми со крварење, но и луѓе со физиолошки состојби како бременост.
Значи како заклучок, високите надморски височини не се претпочитаат за здравјето на срцето, кога имате проблем како оние споменатите погоре и не само што не се претпочитаат туку и негативно влијаат на здравјето на срцето и белите дробови.