Најголемите странски даночни обврзници во Русија доаѓаат од Соединетите Американски Држави (САД) и Германија. Американските и германските компании сè уште индиректно ја финансираат руската држава и покрај руската агресивна војна против Украина – ова е основната порака на студијата на Киевската школа за економија.
Според украинските економисти, таму сè уште се претставени повеќе од две третини од германските компании кои биле активни во Русија пред војната – вкупно 262 од нив.
Во нивната анализа објавена под наслов „Бизнисот на останување“, економистите ги повикуваат западните компании што поскоро да ја напуштат Русија, а исто така сметаат дека – „државите треба да воведат одвраќачки мерки како што се казни, ограничувања за пристап до договори и исклучување од јавни набавки“.
Станува збор пред се за цигари, производи за широка потрошувачка како храна, средства за хигиена или други секојдневни производи и автомобили со кои странските компании постигнале најголема продажба во Русија во 2022 година, пишува весникот Deutsche Welle (DW).
Гледајќи ја листата на компании активни во Русија, се појавуваат познати имиња како Philip Morris, Japan Tobacco, Pepsi, Danone, Mars, Procter & Gamble и германскиот Metro. Освен Metro, на листата од десет странски компании со најголем промет и големи даночни обврзници нема друга германска компанија.
Кинеските планинари во рангирањето се импресивни: производителите на автомобили Chery, Haier, Geely и Haval се меѓу десетте странски компании со најголем раст на продажбата во 2022 година.
Според студијата, странските компании во Русија во 2022 година оствариле продажба од 214 милијарди долари и добивка од 14 милијарди долари. Според пресметките на авторите на студијата, тие на руските даночни власти им платиле 3,5 милијарди долари во име на данок на добивка. „Со тоа тие придонесоа за финансирање на воените напори на Кремљ“, пишуваат авторите.
Само компаниите со седиште во ЕУ остварија промет од 75 милијарди долари во 2022 година и платија 594 милиони долари корпоративни даноци.
Две третини од сите даноци на добивка од компании од ЕУ активни во Русија во 2022 година се однесуваат на германски компании. Нивниот промет лани бил 23 милијарди долари, а во Русија платиле 402 милиони долари данок на добивка.
Киевските економисти ги базираат своите пресметки на податоци од компанијата и информации од официјални руски извори, пишува DW.
Сепак, студијата признава дека во случајот со сите испитани активности, станува збор за легални бизниси кои не се засегнати со санкции. Тоа го тврдат и западните компании. „Нашиот бизнис со Русија целосно ги исполнува барањата на санкциите на ЕУ“, се вели во соопштението на германскиот малопродажен гигант Metro.
Мајкл Хармс, генерален директор на Комитетот за исток на германската бизнис асоцијација, изјавил за DW дека многу германски компании оттогаш го напуштиле рускиот пазар или се во процес на повлекување. Ова особено ги погодува големите компании со високи приходи. Два производители на автомобили, Volkswagen и Mercedes Benz, оттогаш го продадоа својот руски бизнис.
„Но, за повлекување од пазарот потребно е време и издржливост. Германско-руските економски односи веќе се драматично променети. Во 2022 година германскиот извоз во Русија е речиси преполовен. Увозот од Русија дури е намален за 90 отсто од почетокот на 2023 година, се разбира, сè уште не се појавуваат во статистиката за 2022 година“, забележува Мајкл Хармс.
Овие 3,5 милијарди долари што странските компании ги слеаа во касата на Владимир Путин на име даноци, сепак, не се се. Авторите на студијата истакнуваат дека руската држава има корист од данокот на доход што им се плаќа на вработените во странски компании, но и од други приходи како данокот на додадена вредност.
„Ова е само врвот на ледениот брег и веројатно значително потценување на вкупните даночни расходи“, пишуваат украинските автори на студијата.
„Многу западни коментатори претпоставуваат дека Владимир Путин заработува милијарди во надворешната трговија за да ја финансира инвазијата, благодарение на високите цени на суровините, слабите западни санкции и избегнувањето санкции“, вели Џефри Соненфелд, економист на Универзитетот „Јеил“ во САД, во напис за The Times на 30. јуни.
„Но, поради ограничувањето на цената на нафтата од меѓународната заедница, приходите се во голем пад. Добивката од извозот на нафта најмногу може да ги покрие производствените трошоци – ако воопшто се покриени“, пишува Џефри Соненфелд.
Цените на енергетските производи како нафтата и природниот гас се пониски денес отколку пред инвазијата, како и на пченицата, дрвото, металите и речиси секоја стока што Русија ја произведува.
„Често се занемарува дека Владимир Путин ја финансира својата инвазија на Украина не само со извоз на суровини во соседните земји или со избегнување санкции, туку и со канибализирање на руската економија“, нагласува Џефри Соненфелд. Тој укажува на проценките на аналитичарите дека војната во Украина го чини Кремљ околу една милијарда долари дневно.
„Како авторитарен диктатор со пристап до повеќе од 70 отсто од руската економија, Владимир Путин всушност никогаш нема да остане без пари“, тврди Џефри Соненфелд во написот на The Times што го напишал заедно со неговиот колега, Стивен Тијан.
„Владимир Путин секогаш може да најде пари под каучот или да изнуди пари за сендвич од други деца (т.е. олигарси) за време на големиот распуст на училиште“, пишуваат американските економисти од „Јеил“ за финансиските можности на Владимир Путин.