Постојат големи поделби меѓу елитните командоси на Хезболах во јужен Либан, кои претпочитаат да започнат тотална војна против Израел, и малку повнимателно раководство на милитантната група во Бејрут, покажува израелската анализа објавена од странските медиуми.
Исходот од тој спор би можел да одреди дали ќе се отвори втор фронт во северен Израел, кој ќе ги вовлече САД во конфликтот и ќе ги прошири непријателствата низ регионот.
Тактиката „око за око, заб за заб“, честопати многу смртоносна, поттикната и од Хезболах и од израелските одбранбени сили (ИДФ), ескалираше на 7. октомври. Сепак, двете страни внимаваат да не преминат непишани, но општоприфатени правила кои би предизвикале поширока ескалација.
Професорот Мануел Трејтенберг, извршен директор на Институтот за национална безбедност на Универзитетот во Тел Авив (ИНСС), вели дека односот на силите на северот е многу напнат и се уште не е јасно која страна ќе надвладее.
Тој вели дека харизматичниот водач на Хезболах, Хасан Насрала, кој се гордее што „секогаш е во право“, остана невообичаено тивок во 17-те дена од масакрот, што можеби укажува дека сè уште не одлучил што да прави.
Хасан Насрала, кој гледаше како Израел ги следи воените капацитети и средства на Хезболах за време на војната Хезболах–Израел во 2006 година, многу добро знае што значи да треба да се обнови се и започне воена операција.
Тој беше цитиран неколку пати како рекол дека „жали што ја започнал војната во 2006 година“, а разузнавачката анализа покажува дека Техеран му дал задача да го задржи Хезболах непроменет за да може групата да се користи како одвраќање во случај на западна акција против Иран.
„Според сегашното разбирање – и сè уште е многу флуидно – Иран не сака Хезболах да напаѓа. Тие гледаат на Хезболах и нивните проектили како оружје на судниот ден и не сакаат да го трошат сега поради она што се случува со Хамас. Иран се грижи само за опстанокот на својот режим“, вели професор Мануел Трејтенберг.
Сима Шајн, експерт за Иран, кој го предводеше истражувањето во разузнавачката поделба на Мосад, минатата недела кажа дека Иран започнал „невиден“ дипломатски напор по нападот на Хамас, сè за да се обиде да обезбеди прекин на огнот и да ги остави Хамас и Хезболах непроменети.
Но, она што е потешко да се прочита, вели овој аналитичар, е однесувањето на копнените трупи на Хезболах во јужен Либан.
И додека раководството на групата е загрижено за односот на организацијата во Либан, каде што тие ја претставуваат главната политичка сила, и во Техеран, кој ги финансира, пешаците на Хезболах се грижат за тоа како ќе ги гледаат нивните колеги фанатици на првите линии.
Посебна загриженост е елитната група на Хезболах – Ал-Хаџ Радван, добро опремена група од 2.500 командоси која неодамна се бореше во Сирија и сега е добро вкоренета во јужен Либан.
Тие се слични на силите на Нухба на Хамас, кои го предводеа нападот на 7. октомври, а неодамна беа забележани како вежбаат за сличен копнен напад на Галилеја во северен Израел.
„Ако не дејствуваат, нивната позиција меѓу Оската на отпорот (група терористички платеници во регионот финансирана од Иран) ќе биде намалена. Тоа е многу сериозна дилема за нив“, вели професорот Мануел Трејтенберг.
Тој додаде дека има забележливи тензии меѓу раководството во Бејрут и борците на Хезболах на теренот.
„Има индиции дека групата Радван сака да изврши напад. Нивните команданти на терен се желни за акција бидејќи тоа долго време го планираат, обучени се и подготвени за тоа. Знаеме дека односите со раководството се затегнати и тоа е опасно“, вели тој.
Орна Мизрахи, висок истражувач во ИНСС и поранешен разузнавачки аналитичар во Дирекцијата за воено разузнавање на ИДФ, неодамна објави детална анализа за веројатноста за војна на северот.
„Опасноста од ескалација на север ќе се зголемува како што ќе напредува војната. Под иранско раководство, Хезболах сигурно ќе се обиде да одржи високо ниво на конфликт на север и може да започне понатамошни ескалации долж границата“, тврди Орна Мизрахи.
Орна Мизрахи изјави за медиумите дека ненадејниот напад на 7. октомври значи дека многу од претходните претпоставки на израелското разузнавање биле преиспитани – вклучително и идејата дека Иран ќе го задржи Хезболах во резерва како „кец во ракавот“.
Позицијата на Иран во светот се промени во последните две години со избувнувањето на војната во Украина и продлабочувањето на неговите односи со земји како Русија. Ова значи дека сега можат да настапат со поголема самодоверба, но имаат и повеќе да загубат.
Сите аналитичари се согласуваат дека интервенцијата на САД во конфликтот без преседан по нападот на 7. октомври може да биде одлучувачка за спречување на поширока војна.
Тие рекоа дека Израел му дал цврсти гаранции на Џо Бајден дека ИДФ нема да отвори фронт на север, и покрај тоа што Јоав Галан, министерот за одбрана на Израел, наводно се залагал за прв напад против Хезболах веднаш по нападот на 7. октомври.
Од друга страна, САД го уверија Израел дека ќе ги користи своите поморски сили во источниот Медитеран доколку Хезболах нападне – нешто што САД никогаш досега не го направил.
Две американски носачки групи, вкупно повеќе од 14 тешко вооружени бродови, имаат капацитет да помогнат во пресретнувањето на ракетите на Хезболах, за кои се верува дека ќе можат да ја совладаат израелската противвоздушна одбрана доколку масовно се лансираат