Зголемениот крвен притисок веднаш по будењето, познат како утринска хипертензија, може да биде сериозен здравствен проблем. Иако мало зголемување на крвниот притисок наутро е сосема нормално додека телото се подготвува за денот, постојано високите вредности може да укажуваат на подлабоки нарушувања. Таквата состојба го зголемува ризикот од мозочен и срцев удар.
Зошто крвниот притисок се зголемува наутро?
Крвниот притисок природно опаѓа во текот на ноќта, а потоа почнува да расте наутро поради хормонални промени што нè подготвуваат за дневните активности. Но, ако ова зголемување е премногу силно, тоа може да значи дека нешто не е во ред. Истражувањата покажаа дека поголемиот дел од кардиоваскуларните настани, како што се срцевите удари и мозочните удари, се случуваат наутро. Подолу се наведени најчестите причини за утринска хипертензија.
Главните причини за висок крвен притисок наутро
1. Спиечка апнеја
Спиечката апнеја, нарушување на дишењето, е една од главните причини за утринска хипертензија. Спиечката апнеја предизвикува запирање на дишењето, намалувајќи ги нивоата на кислород во телото. Ова предизвикува ослободување на стрес хормони, како што се адреналин и кортизол, кои го зголемуваат крвниот притисок. Крвниот притисок останува висок дури и во текот на ноќта, а се зголемува уште повеќе наутро. Луѓето со нетретирана апнеја во сон се изложени на поголем ризик од перзистентен висок крвен притисок и сериозни срцеви заболувања.
2. Лекови и време на администрација
Лековите за крвен притисок делуваат ограничено време. Ако користите лекови со кратко дејство или не ги земате во вистинско време, нивната ефикасност може да се намали преку ноќ. Ова создава „јаз“ во заштитата, предизвикувајќи вашиот крвен притисок да се зголеми наутро. Решение може да биде да го прилагодите времето од денот кога ги земате, како на пример навечер наместо наутро, или да преминете на лекови со долго дејство кои обезбедуваат заштита во текот на ноќта.
3. Доцна вечера, сол и алкохол
Исхраната има големо влијание врз крвниот притисок. Солената храна и алкохолот навечер можат да предизвикаат задржување на течности во телото и зголемување на волуменот на крвта, што доведува до повисок крвен притисок. Алкохолот, исто така, го нарушува сонот и предизвикува скокови на крвниот притисок наутро. Обилната вечера става дополнителен товар на срцето и го отежнува природното намалување на крвниот притисок навечер.
4. Хормонални промени и стрес
Наутро, телото природно ги зголемува нивоата на хормони на стрес. Кај луѓето кои се под голем притисок или имаат силна анксиозност, овој феномен е дополнително засилен. Резултатот може да биде ненадејно и силно зголемување на крвниот притисок веднаш по будењето. Долготрајниот стрес, исто така, го намалува квалитетот на спиењето, што дополнително ја влошува состојбата.
5. Постоечки хронични заболувања
Утринската хипертензија често се поврзува со состојби како што се дијабетес, хронична бубрежна болест, нарушувања на тироидната жлезда и дебелина. Овие состојби го менуваат начинот на кој телото го контролира крвниот притисок, а кога се комбинираат со други фактори, утринскиот скок може да стане многу изразен. Лекувањето на основната состојба е клучно за стабилизирање на крвниот притисок.
Како да го контролирате утринскиот крвен притисок?
- Консултирајте се со вашиот лекар за вашиот третман. Прашајте го вашиот лекар дали лек со долго дејство или промена на времето на земање на лекот е подобар избор за вас.
- Одржувајте редовен распоред за спиење. Легнувањето и будењето во исто време му помагаат на телото подобро да го регулира крвниот притисок.
- Избегнувајте сол и алкохол навечер. Изберете лесни вечери и избегнувајте алкохол во доцните часови.
- Намалете го стресот. Техниките за релаксација, вежбањето и доволното спиење му помагаат на нервниот систем да остане избалансиран.
- Правилно мерете го крвниот притисок. Измерете го крвниот притисок наутро, откако ќе отидете во тоалет и ќе седите мирно пет минути.
- Лекувајте ја ноќната апнеја. Ако ‘рчите или сте постојано уморни, разговарајте со вашиот лекар за можна ноќна апнеја и решенија како што е CPAP уред.