22. ноември 1963 година е еден од најцрните денови во историјата на САД. Тоа е денот кога беше испукан првиот истрел во конвој на претседателот на Соединетите Американски Држави (САД), Џон Ф. Кенеди, кој минуваше низ Далас, Тексас, а само неколку секунди подоцна, откако бил погоден од вториот, смртоносен истрел, главата на претседателот му одлетала назад во отворениот автомобил.
Бруталното, јавно убиство на Џон Ф. Кенеди беше снимено во тој момент од речиси совршена позиција од филмскиот аматер Абрахам Запрудер на филм во боја од 8 милиметри. Неговата снимка на која се гледа како Џон Ф. Кенеди (ЏФК) е погоден од два истрели е почетна точка за бројни книги, документарни и играни филмови за убиството на претседателот на САД.
Снимката, исто така, им дозволи на многумина да се сомневаат во официјалната верзија: дали Ли Харви Освалд дејствувал сам ?
Таканаречената „Ворен“ комисија, која официјално ги истражуваше околностите на смртта на Џон Ф. Кенеди, заклучи дека Ли Харви Освалд, 24-годишен поранешен маринец во тоа време, испукал три истрели од блискиот магацин со училишни книги во Тексас, од кои два го погодиле Џон Ф. Кенеди.
Само два дена по атентатот на Џон Ф. Кенеди, Ли Харви Освалд беше застрелан од сопственикот на локалниот ноќен клуб Џек Руби – во подрумот на полициската станица во Далас. Комисијата на „Ворен“ не најде докази дека Џек Руби бил вмешан во атентатот на ЏФК, ниту дека убиството на Ли Харви Освалд било дел од прикривањето на атентатот на претседателот.
И 60 години од денот што го потресе светот, многумина се уште се прашуваат: кој стои зад тие снимки што ја сменија историјата ? Кој навистина го уби Џон Ф. Кенеди ?
МАФИЈА ?
„Атентатот“ е приказна за тоа како толпата од Чикаго наредила атентат врз Џон Ф. Кенеди поради неговите напори да го уништи организираниот криминал и откако толпата му помогнала да се пресели во Белата куќа.
Вистина е дека Џон Ф. Кенеди имал блиски врски со мафијата пред да стане претседател. И кога ја презеде функцијата, тој ги налути гангстерите со покренување федерални истраги и гонење што ја загрозуваше моќта и профитот на организираниот криминал.
ЦИА ?
Можеби најпознатата теорија зад атентатот на Џон Ф. Кенеди беше истражена во филмската епопеја на Оливер Стоун од 1994 година: „ЏФК.“ Во неа, Кевин Костнер, го игра окружниот обвинител Њу Орлеанс, Џим Гарисон, кој верува дека има повеќе за атентатот од она што го откри комисијата „Ворен“. Џим Гарисон и неговиот тим претпоставуваат дека Ли Харви Освалд бил агент на ЦИА кој бил убиен.
МОСКВА ИЛИ КУБА ?
Ли Харви Освалд поминал извесно време во СССР, што доведе до шпекулации за влијанието на Москва. Има и автори кои се сомневаат дека е вмешана Куба, бидејќи Џон Ф. Кенеди бил заинтересиран да го собори комунистичкиот револуционер Фидел Кастро, а се тврди дека атентаторот бил поддржувач на кубанскиот лидер.
ФБИ ?
Осомничени се и ФБИ и потпретседателот на САД во тоа време, Линдон Бејнс Џонсон (ЛБЈ), кој стана нов претседател на САД на денот на атентатот.
„Човекот кој го уби Џон Ф. Кенеди: Случај против ЛБЈ“ е книга напишана од Роџер Стоун, соработник на Доналд Трамп. Тој тврди дека за да го отстрани Џон Ф. Кенеди, Линдон Џонсон соработувал со гангстери и американската тајна служба.
Многу од овие книги и филмови беа објавени околу годишнината од смртта на Џон Ф. Кенеди, вклучувајќи ја и книгата на Роџер Стоун (2013), која беше објавена 50 години по атентатот на Џон Ф. Кенеди. Или книгата на Џералд Познер „Case Closed“ (1993), која е објавена 30 години по убиството и во која се заклучува дека Ли Харви Освалд дејствувал сам.
Така, во пресрет на оваа годишнина, во септември 2023 година, New York Times детално се занимаваше со извештајот на Пол Лендис, специјален агент на тајната служба, кој беше на само неколку метри од Џон Ф. Кенеди кога беше убиен – во возило веднаш зад претседателската лимузина.
Пол Лендис бил во претседателската лимузина веднаш штом Џон Ф. Кенеди излезе пред Меморијалната болница „Паркленд“, од собата за траума бр. 1, каде што претседателот беше прогласен за мртов, а на Air Force One со ковчегот со телото на Џон Ф. Кенеди, на летот назад за Вашингтон тој исто така беше до него. Тој беше сведок кога Линдон Џонсон положи заклетва.
Едноставно е неверојатно дека Пол Лендис никогаш не бил сослушан од официјалната комисија на „Ворен“. Затоа што, според извештајот на комисијата на „Ворен“ и „теоријата на еден куршум“, еден од двата куршуми што го погодиле претседателот прво поминал низ вратот на Џон Ф. Кенеди, пред да го погоди гувернерот на Тексас, Џон Б. во грбот, градите, зглобот и бутот. Извештајот Пол Лендис го побива тврдењето дека еден куршум можел да предизвика толку многу повреди. Тоа исто така значи дека Ли Харви Освалд не бил единствениот стрелец.
Половина година по атентатот на Џон Ф. Кенеди, Пол Лендис ја напуштил работата. Тој воопшто избегнувал да се занимава со тоа до 2013 година, на 50-годишнината од убиството. Потоа почна да чита што е напишано за тоа. И 60 години не се огласуваше јавно. А сега 88-годишникот, во штотуку објавените мемоари насловени „Последниот сведок“, пишува дека не сакал да шири теории на заговор за смртта на Џон Ф. Кенеди.
Во декември 2022 година, Националниот архив на САД објави уште 13.173 документи поврзани со атентатот на Џон Ф. Кенеди, по сличен потег на администрацијата на Донлад Трамп во 2017 година. Тоа значи дека 97 отсто од документите поврзани со атентатот на американскиот претседател сега се достапни јавно.
Од неговите херојски дела за време на Втората светска војна, преку неговите сензационални афери со непознати и познати жени, вклучувајќи ја и Мерилин Монро, до неговата посветеност на граѓанските права и неговото верување дека Американците ќе стигнат до Месечината – Џон Ф. Кенеди отсекогаш бил фасциниран, особено по неговата смрт.
Шпекулациите за мотивот за убиството на американскиот претседател Џон Фицџералд Кенеди најверојатно ќе продолжат со децении.
Или, како што еднаш кажа Оливер Стоун во врска со теоријата за еден убиец – Ли Харви Освалд: американската јавност „никогаш не ја прифати, чувствуваше дека нешто смрди“.
