Во текот на 2024 година, германскиот пензиски фонд исплатил пари на околу 1,7 милиони пензионери во странство. Освен германските државјани кои живеат надвор од државата, најголем дел од исплатите отишле на странски државјани кои некогаш работеле во Германија, а сега се пензионирале во својата татковина – главно во Италија и Шпанија, Турција, но и во Австрија, Грција или Соединетите Американски Држави.
Ограничена даночна обврска – што значи тоа?
Ако се преселите во странство како пензионер, станувате ограничен даночен обврзник во Германија. Иако ова звучи поволно, во пракса носи низа неповолности: немате право на основен даночен одбиток, што значи дека даночниот дел од пензијата го плаќате од првото евро.
Во Германија, на пример, одбивањето на персоналниот данок за едно лице во 2025 година изнесува 12.096 евра годишно (или 1.008 евра месечно). За венчаните или регистрираните партнери, таа сума се дуплира.
Дали има решение? Да – аплицирајте за неограничена даночна обврска
Ако најмалку 90% од вашиот приход се оданочува во Германија и вашиот приход од странство е помал од 12.096 евра, можете да аплицирате за неограничена даночна обврска, користејќи го формуларот WA-EST, достапен преку порталот ELSTER или во вашата даночна канцеларија.
Ако вашето барање биде одобрено, ќе ве третираат како пензионери кои живеат во Германија, што значи дека имате право на одбивања и бенефиции.
Забелешка: Во зависност од земјата во која живеете, износот на основниот одбиток може да се намали, бидејќи се проценува дека трошоците за живот варираат помеѓу земјите.
Избегнување на двојно оданочување – договори меѓу државите
Германија има потпишано договори за избегнување на двојното оданочување со околу 40 земји. Овие договори регулираат каде се оданочува пензијата – во Германија или во земјата на живеење.
Примери:
Ако живеете во Белгија, Данска, Италија, Австрија, Ирска, Полска, Хрватска или Велика Британија – вашата германска пензија ќе се оданочува во Германија.
Ако живеете во САД или Швајцарија – тогаш не плаќате даноци во Германија.
Грција прави разлика помеѓу обичните и државните пензии – во Грција се оданочуваат обичните пензии, додека во Германија се уште се оданочуваат државните пензии.
Каде ја поднесувате даночната пријава од странство?
За сите пензионери кои живеат надвор од Германија, одговорна е даночната управа на Нојбранденбург (RiA). На нивната веб-страница можете да најдете информации и потребни обрасци, вклучително и Додаток Р, кој е прикачен на даночната пријава.
Важно: РИА не е одговорна за приходите од издавање недвижен имот во Германија – за тоа контактирајте го даночниот орган според локацијата на недвижноста, со додавање на В.
Што ако земате пензија од странство?
Се почесто германските граѓани работат кај странски работодавци и правото на пензија го остваруваат надвор од Германија. Ако сте работеле во земја-членка на ЕУ и ги исполнувате нивните услови (на пр. старосна граница и минимален стаж), таа земја ви плаќа делумна пензија.
Таквите пензии во принцип се оданочуваат во Германија, освен ако договорот за двојно оданочување не предвидува поинаку.
Три можни случаи на оданочување на странска пензија:
- Данок во Германија – ако договорот предвидува дека се оданочува во земјата на живеење (Германија), таму плаќате данок. Ако веќе сте платиле данок во друга земја, можете да побарате враќање на парите.
- Данок во земјата на плаќање – ако договорот бара оданочување во земјата од која доаѓа пензијата, тогаш тој е ослободен од данок во Германија, но се зема предвид при пресметката на даночната стапка (т.н. progressionsvorbehalt).
- Данок во двете земји – ако двете земји имаат право на оданочување, Германија го признава странскиот данок за да избегне двојно оданочување.
Поради разликите во договорите, се препорачува да се консултирате со даночен советник или служба за помош за даночни пријави.
Нова обврска: Обрасци за странски пензии и придонеси за здравствено осигурување
Од 2011 година, пензиите од странство подлежат на придонеси за здравствено и социјално осигурување – и од ЕУ и од трети земји.
Од 2022 година за сите такви приходи (од осигурување, пензиски фондови и сл.) потребно е да се пополни дополнителен образец Р-АУС со даночната пријава.