Крајот на бронзеното доба ги донесе „Морските народи“ на историската сцена, група која сè уште ги фасцинира и збунува историчарите кои се обидуваат да одговорат кои биле овие групи што придонеле за пропаѓањето на бронзеното доба во источниот Медитеран.
Во доцното бронзено доба, водите на источниот Медитеран создале пловечка армија од мародери познати како Морски народи, кои нападнале и уништиле голем број големи империи, вклучувајќи ги Микенците, Хетитите, па дури и Египќаните.
Барем така мислат некои историчари. Фрустрирачки, морските народи не оставиле зад себе никаква материјална култура или пишани извори, што значи дека немаме поим кои биле, од каде потекнуваат или дали воопшто постоеле.
Она што го знаеме е дека кон крајот на 13-ти и почетокот на 12-ти век п.н.е., сите поголеми цивилизации од бронзеното доба одеднаш се распаднале – феномен познат како колапс на доцното бронзено доба. Се верува дека голем број фактори ја катализирале оваа катастрофа, вклучувајќи ги климатските промени, болестите и предложениот конфликт познат како Нулта светска војна.
Сепак, релјеф на погребниот храм на египетскиот фараон Рамзес III. дава докази за алтернативно објаснување. Прикажувајќи хаотична битка помеѓу војска од египетски стрелци и морнарица вооружена со копја, сцената би можела да раскаже за обид за инвазија на морските народи во 1175 година п.н.е.
Придружниот натпис објаснува дека мистериозниот непријател од морето се состои од конфедерација на племиња познати како Пелесет, Текел, Шекелеш, Денџен и Вешеш, кои потекнуваат од места како што се Сицилија, Сардинија, Кипар и Анадолија.
Осврнувајќи се на империите што Морските народи ги опустошиле пред да стигнат до Египет, текстот наведува дека „ниту една земја не можела да се спротивстави на нивното вооружување: од Хати, Коде, Кархемиш, Арзава и Алашија па наваму, биле отсечени [уништени] во еден момент“.
На друго место, клинеста плочка од Сирија опишува како морските народи го нападнале и уништиле некогаш моќното кралство Угарит. Радиојаглеродното датирање на голем број артефакти поврзани со битката од бронзеното доба во регионот сугерира дека нападот можеби се случил околу 1190 година п.н.е., што се совпаѓа со наративот дека морските народи извојувале низа победи пред да се соочат со силите на Рамзес III.
Сепак, токму во Египет нивниот напредок бил запрен, а некои извори тврдат дека морските народи подоцна се населиле во Филистеја, станувајќи Филистејци. И покрај поразот, штетата што Морските народи му ја нанеле на Египет можеби придонела за пропаѓањето на Новото Кралство околу еден век подоцна.
Сепак, со малку докази освен храм изграден од некој фараон, фер е да се каже дека нашето знаење за морските народи и нивната историја е доста оскудно, а има и доста научници кои се сомневаат дали тие навистина имале некаква врска со падот на големите империи од бронзеното доба, пишува IFLScience .