Европската комисија денеска одобри нов план за Западен Балкан, со цел да донесе дел од придобивките од претприемот во блокот преку стимулирање на економскиот раст на овие земји. Според овој план, предвидено е доделување на шест милијарди евра помош за земјите од Западен Балкан.
Целта е да им се овозможи на партнерите да продолжат со реформи и инвестиции за да го забрзаат процесот на раст на нивните економии.
За да се искористат средствата потребни се низа реформи, додека напредокот во дијалогот е предуслов за Косово и Србија.
Новиот план за раст за Западен Балкан се заснова на четири столба.
1. Проширување на економската интеграција со пазарот на Европската Унија и отворање на сектори, во согласност со Заедничкиот регионален пазар.
Се предлагаат седум основни активности:
Слободно движење на стоки;
– Слободно движење на служби и работници;
-Пристап до Единствената област за плаќања во евра (SEPA);
– Олеснување на патниот транспорт;
– Интеграција и де-карбонизација на енергетските пазари;
-Единствениот дигитален пазар;
-Интеграција во индустриските синџири на снабдување
2. Економска интеграција на Западен Балкан преку Заедничкиот регионален пазар, врз основа на правилата и стандардите на ЕУ;
3. Забрзување на фундаменталните реформи, вклучително и поддршка на патот на Западен Балкан кон членство во ЕУ, подобрување на одржливиот економски раст, вклучително и привлекување странски инвестиции и зајакнување на регионалната стабилност;
4. Зголемување на финансиската помош за поддршка на реформите преку Реформа и развој за Западен Балкан за периодот 2024-2027 година, предлог за нов инструмент вреден 6 милијарди евра, кој се состои од 2 милијарди евра грантови и 4 милијарди евра концесиски заеми, со условна исплата од партнери од Западен Балкан кои исполнуваат конкретни социо-економски и фундаментални реформи.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, беше оптимист за овој план.
„Со денешното одобрување на новиот План за раст од 6 милијарди евра за Западен Балкан, ги приближуваме економиите на Западен Балкан до ЕУ. Потенцијалот на овој План за раст е огромен. Овој План за раст може да ја удвои економијата на Западен Балкан во следните 10 години. Со комбинирање на реформите и инвестициите, тоа ќе му овозможи на Западен Балкан да има корист од клучните области на единствениот пазар на ЕУ, вклучувајќи го слободното движење на стоки, услуги и работници, зоната за плаќања во евро, транспортот, енергијата и единствениот дигитален пазар“. пренесува Телеграфи
Следните чекори
Сега останува на Европскиот парламент и на Советот да го испитаат овој предлог.
Откако ќе се одобри планот, шесте партнери од Западен Балкан ќе бидат поканети да ги поднесат своите индивидуални реформски агенди кои ги утврдуваат социо-економските и фундаменталните реформи што ќе ги преземат во периодот 2024-2027 година.
Србија и Косово треба конструктивно да се вклучат во дијалогот што го олеснува ЕУ за нормализација на односите, предводен од високиот претставник, како неопходен предуслов.
Усогласувањето на економиите на балканските земји со оние на Европската Унија се смета за еден од главните елементи за нивно интегрирање во унијата.
Во моментов, разликите меѓу земјите од Западен Балкан и ЕУ се пресметуваат дека се големи и во однос на бруто-производството и во однос на куповната моќ.