Пратениците во Европскиот парламент во четврток ја поддржаа брзата имплементација на Законот за дигитални услуги и забраната за штетни и зависност предизвикувачки практики за заштита на малолетниците, вклучително и забрана за социјални медиуми за лица под 13 години.
Во четврток, европратениците во Комитетот за внатрешен пазар и заштита на потрошувачите на Европскиот парламент усвоија извештај со 32 гласа „за“, 5 „против“ и 9 „воздржани“, во кој изразуваат загриженост за неуспехот на главните онлајн платформи соодветно да ги заштитат малолетниците и предупредуваат за ризиците поврзани со зависноста, менталното здравје и изложеноста на нелегална и штетна содржина, објави Европскиот парламент.
Пратениците предложија минимална возраст од 16 години за пристап до социјалните мрежи, платформите за споделување видеа и придружниците за вештачка интелигенција (ВИ), освен ако родителите не одобрат, и минимална возраст од 13 години за пристап до која било социјална мрежа.
Ограничувања за поддршка на малолетници од страна на Борзан и Сокол
Извештајот беше поддржан и од хрватските европратеници Томислав Сокол (ХДЗ/ЕПП) и Билјана Борзан (СДП/С&Д), членови на релевантната комисија, кои учествуваа во неговото обликување со амандмани.
Канцеларијата на европратеникот од ХДЗ во соопштението истакна дека „по амандманите што Сокол ги поднесе во извештајот“, покрај воведувањето на минимална возраст за пристап до социјалните мрежи, ЕП побара забрана за алгоритамски системи за препорачување содржина за малолетници.
„Со амандманот што го поднесов, побарав забрана за алгоритамски системи за препорачување содржини за малолетници и ми е драго што токму тоа беше усвоено во извештајот. Имено, алгоритамските системи засновани на профилирање промовираат содржина кај малолетници, што го зголемува времето поминато на екран и поттикнува зависно однесување“, вели Сокол.
„На пример, алгоритам го препознава омилениот анимиран лик на детето, а потоа му покажува што е можно повеќе дигитална содржина поврзана со тој лик, со цел да го задржи нивното внимание и да го продолжи времето поминато пред екранот“, рече Сокол, додавајќи дека ваквите практики се неприфатливи.
Штетни последици
„Дигиталниот свет мора да се прилагоди на развојните потреби на децата, а не на пазарните интереси, а со овој извештај ја испраќаме токму таа порака“, објаснува Сокол.
Борзан предупредува на штетните последици од дигиталната зависност кај малолетниците.
Многу деца имаат непријатни искуства преку интернет, но се проценува дека само еден од десет случаи е пријавен кај своите родители. Ваквите искуства имаат негативно влијание врз менталното здравје на децата и младите. На пример, во Шпанија, една студија покажа дека повеќе од 15 проценти од младите луѓе на возраст од 14 до 17 години се обиделе да извршат самоубиство, а речиси 30 проценти извршиле некаков вид самоповредување во изминатата година, забележува европратеникот од СДП.
„Повеќето деца имаат Фејсбук, Инстаграм или ТикТок и покрај постојните ограничувања за возраст. Според најновото истражување на ЕУ, дури 60 проценти од децата лажно ја наведуваат својата возраст за да креираат сметка на социјалните мрежи. (Возраста би требало да се докаже преку сложени механизми што вклучуваат проверка на лични документи“, рече Билјана Борзан.
Проблемот со родителските контроли
Борзан потсетува дека „само една петтина од родителите во Хрватска користат родителски контроли“.
„Треба да бидат многу полесни за употреба. Интересно е како кога треба да ни продадат крем за лице, интернет гигантите можат да ја погодат нашата возраст, но кога дете ги користи нивните платформи, тие не знаеле. Исто така, предлагаме воведување на повисоко ниво на лична одговорност за менаџерите на интернет компаниите кои свесно ги ставаат децата во опасност“, вели Борзан.
„Според анкетата што ја спроведов во Хрватска, дури 96,5 проценти од граѓаните веруваат дека децата поминуваат премногу време на своите мобилни телефони. Дури три четвртини од нив веруваат дека сè поголем број деца не можат да се запишат во прво одделение во основно училиште поради последиците од прекумерната употреба на интернет, што резултира со психолошки, емоционални и моторни нарушувања. Во Хрватска, бројот на деца чие запишување е одложено руши рекорди – повеќе од четири илјади деца не се запишани оваа година“, забележува пратеничката.
Парламентот ќе гласа за своите препораки за зголемување на безбедноста на малолетниците на интернет на пленарна седница од 24 до 27 ноември.