Европската Комисија го претстави акциониот план за европската автомобилска индустрија.
,,Сакаме да обезбедиме европските производители на автомобили, добавувачи и сродни даватели на услуги да останат иновативни, конкурентни и цврсто закотвени во Европа“, изјави за медиумите еврокомесарот за транспорт Апостолос Цицикостас.
Автомобилската индустрија сочинува седум отсто од европското економско производство и вработува околу 14 милиони луѓе, според Комесарот за транспорт. Но, додава тој, не се работи само за бројки. Луѓето, вели тој, се горди на автомобилската индустрија. Но, таа е во опасност. Комисијата ја гледа автомобилската индустрија на ЕУ во критична пресвртница поради брзите технолошки промени и зголемената конкуренција, пишува Дојче веле.
Притисокот главно го врши кинеската конкуренција. Европските производители на електрични автомобили имаат мали шанси на кинескиот пазар. Спротивно на тоа, кинеските производители се обидуваат да стекнат основа во Европа со достапни електрични автомобили. Американската закана да воведе казнени царини за челик и алуминиум, исто така, предизвикува загриженост кај производителите на автомобили бидејќи стравуваат од зголемување на цените.
Возила „следна генерација“
Планот што сега го презентира Европската комисија се заснова на разговори со претставници на автомобилската индустрија. Целта е да се направи индустријата подготвена за иднината.
Комисијата сака да обезбеди европската автомобилска индустрија да не заостанува понатаму во клучните технологии како што е вештачката интелигенција. Затоа сака да собере актери кои развиваат возила од „следната генерација“. Ова ги вклучува рамковните услови за развој и тестирање на самоуправувачки автомобили во ЕУ. Европската комисија има намера да обезбеди една милијарда евра за заеднички иницијативи меѓу индустријата и јавниот сектор.
Промовирајте ја побарувачката за електрични автомобили
Во моментов, само 15 отсто од сите нови возила продадени во ЕУ се електрични. За да се стимулира побарувачката за автомобили со нула емисија, Комисијата сака да разговара со земјите-членки за шемите за поттикнување, како што се даночните олеснувања.
Според податоците на Комисијата, околу 60 отсто од сите нови регистрации во ЕУ припаѓаат на флоти на компании, односно службени автомобили, изнајмени возила или такси. Законскиот предлог треба да биде воведен во 2025 година за да се донесат повеќе климатски неутрални возила на патиштата.
Европската комисија најави и промоција на системот за „социјален лизинг“. Ова има за цел да им овозможи на граѓаните со пониски примања да користат е-мобилност. Франција, на пример, воведе таков модел.
Флексибилност во ограничувањата на флотата
Претседателката на Комисијата Урсула фон дер Лајен веќе објави во понеделникот дека сака да и помогне на автомобилската индустрија. Треба да има поголема флексибилност во ограничувањата во иднина. Во моментов, се мери просечната количина на CO2 што се емитува од секој производител секоја година. Доколку се надмине одредена граница, може да се применат казни.
Европската комисија сега сака да им даде можност на производителите да ги усогласат граничните вредности за тековната година со оние за идните години. Тоа би можело да им помогне да избегнат казни оваа година. За ова мора да одлучат Парламентот на ЕУ и Советот на ЕУ преку законски предлог.
Ова мора да биде „последна отстапка за автомобилската индустрија“, предупреди организацијата Транспорт и животна средина, која се залага за одржлив транспорт. Така, Комисијата, вели организацијата, го поткопува најважниот поттик за да се достигне електрификацијата.
Но, од друга страна, Сигрид де Вриј, генерален директор на европската индустриска асоцијација ACEA (Европска асоцијација на производители на автомобили), вели дека ова не е „подарок за производителите на автомобили, туку неопходна корекција за да продолжат промените во целиот овој индустриски сектор“.
На прес-конференција таа го пофали планот и претходниот дијалог со Комисијата како „знак за зголемена свест“ за предизвиците со кои се соочува индустријата. Европа, вели таа, треба повторно да размисли како сака да се справи со предизвиците на зелената транзиција од една страна и глобалната конкурентност од друга страна. Нејзиното здружение го поздравува „прагматичниот пресврт“ на Комисијата, но верува дека мора да се направи повеќе.
Крајот на моторот со внатрешно согорување?
Сегашниот план е од 2035 година да не се продаваат нови возила со мотори со внатрешно согорување во ЕУ. Комесарот за транспорт Цицикостас сега најави дека таканареченото исфрлање на овие мотори ќе биде разгледано порано од планираното – имено веќе оваа година, а не следната.
Прегледот, кој треба да се одржи во втората половина на 2025 година, ќе се фокусира првенствено на тоа дали целта за нови автомобили со нула CO2 може да се постигне со други технологии, како што е е-горивата.
Големи делови од конзервативната Европска народна партија, во која е и претседателката на Комисијата Урсула фон дер Лајен, сакаат да ја укинат забраната за мотори со внатрешно согорување за да им дадат повеќе време на производителите на автомобили.
Организацијата за транспорт и животна средина, сепак, предупредува дека законодавците не смеат да попуштат под притисокот од автомобилската индустрија при преиспитувањето на граничните вредности. Автомобилите, комбињата и камионите во ЕУ во моментов се одговорни за 22 отсто од емисиите на стакленички гасови.
Производство на батерии во Европа
ЕУ, исто така, сака да обезбеди батериите за електричните автомобили произведени во Европа да станат конкурентни. За таа цел ќе бидат достапни значителни средства, а во законскиот предлог ќе се прецизира кои компоненти на батериите мора да доаѓаат од ЕУ.
Покрај тоа, од 2026 година ќе има механизам за помош на производителите на автомобили во набавката на суровини. За таа цел, 1,8 милијарди евра ќе се слеат во фондот за иновации, а Комисијата ќе бара да склучи нови договори за слободна трговија со партнерите за да обезбеди еднакви услови за игра и сигурен пристап до ретки суровини, рече Цицикостас.