Украинскиот претседател Володимир Зеленски потпиша закон за кој критичарите велат дека ја ослабува независноста на антикорупциските тела во земјата, предизвикувајќи протести и меѓународни критики.
Критичарите велат дека новиот закон го поткопува авторитетот на Националното биро за борба против корупцијата (Набу) и Специјализираното обвинителство за борба против корупцијата (Сапо) – ставајќи ги под контрола на главниот обвинител, објавува Телеграф.
Во говорот во среда, Зеленски рече дека обете агенции ќе продолжат да „функционираат“, но треба да бидат исчистени од „руското влијание“.
In Kyiv, Ukrainian protests continue against the government of Volodymyr Zelensky
— MintPress News (@MintPressNews) July 22, 2025
Defying an imposed curfew, the demonstrations persist against the passing of a new bill that hands over corruption oversight bodies to the Prosecutor General. pic.twitter.com/7GeNEgXrLy
Откако беше усвоен законот, стотици луѓе се собраа во Киев на најголемиот антивладин протест од почетокот на целосната руска инвазија во февруари 2022 година.
Демонстрации беа организирани и во градовите Лавов, Днепар и Одеса.
„Ја избравме Европа, а не автократијата“, пишуваше на постер што го држеше еден демонстрант. „Мојот татко не умре за ова“, пишуваше друг.
Главниот обвинител на Украина, лојалниот на Зеленски, Руслан Кравченко, сега ќе може да ги прераспределува истрагите за корупција на потенцијално поблаги истражители, па дури и да ги затвори.
Во својот говор, Зеленски ја критикуваше ефикасноста на антикорупциската инфраструктура на Украина, велејќи дека проблемите се „неактивни“.
„Нема рационално објаснување зошто кривични постапки вредни милијарди „висат“ со години“, рече тој.
BREAKING: Mass protests have erupted in Kyiv, Ukraine against President Volodymyr Zelensky.
— Kyle Becker (@kylenabecker) July 22, 2025
This is the first known major protest against the Ukrainian leader.
Thousands of people have turned out in the streets of Kyiv to protest moves by Zelensky’s government to block… pic.twitter.com/lmyGobPgu5
Тој додаде дека државниот обвинител ќе обезбеди „неизбежност на казна“ за оние што го прекршиле законот.
За критичарите на законодавството, ова е спротивно на повеќе од една деценија напори за демократија и борба против корупцијата.
Токму таквите аспирации доведоа до востанието на Евромајдан и соборувањето на прорускиот претседател Виктор Јанукович во 2014 година, по што следеше руска инвазија и смртта на стотици илјади луѓе.
Украинската влада го наведе руското влијание како причина за ограничувањето на овластувањата на Набу.
Денот пред да биде донесен контроверзниот закон, Службата за безбедност на Украина и канцеларијата на генералниот обвинител извршија претреси и апсења, насочени кон осомничени руски шпиони во Набу.
Овој потег предизвика загриженост кај западните сојузници на Украина.
Независниот украински систем за борба против корупцијата беше создаден на нивно инсистирање и под нивен надзор пред 10 години.
У Києві почалась акція проти законопроєкту щодо НАБУ та САП.
— Українська правда ✌️ (@ukrpravda_news) July 22, 2025
Відео – Володимир Тунік-Фриз pic.twitter.com/wrFnfcV4wx
Ова беше клучен предуслов за нивната помош и посилни врски, бидејќи Украина прогласи продемократски курс за време на првичната инвазија на Русија во 2014 година.
„Европската унија е загрижена поради неодамнешните активности на Украина во врска со нејзините антикорупциски институции“, изјави портпаролот на Европската комисија, Гијом Мерсие.
„ЕУ нуди значителна финансиска помош за Украина, условена од напредок во транспарентноста, судските реформи и демократското управување“, додаде тој.
Справувањето со корупцијата е исто така клучен услов за апликацијата на Украина за членство во ЕУ.
Еврокомесарот за проширување, Марта Кос, го критикуваше усвојувањето на нацрт-законот.
„Укинувањето на клучните заштитни мерки што ја штитат независноста на Набуко е сериозен чекор назад“, напиша Кос на социјалните мрежи, велејќи дека двете тела се „суштински“ за патот на Украина кон ЕУ.
Амбасадорите од групата нации Г7, исто така, рекоа дека би сакале да разговараат за притисокот врз Набу и Сапо со украинското раководство.
Сепак, сојузниците на Украина би биле крајно неподготвени да ја повлечат помошта и соработката во време кога нејзините трупи се соочуваат со тешкотии на фронтовската линија.