Се будиме уморни и покрај 8-те часа поминати во кревет, нервозни и исцрпени се радуваме на нов работен ден. Силното чувство на замор во утринските часови понекогаш е последица на лошата работа на еден хормон или/или лоши навики, кои сепак би можеле да се регулираат. Се смета дека високите нивоа на кортизол, „хормонот на стрес“ се одговорни за чувството на умор по 8 часа сон. Повисоките нивоа на кортизол се поврзани и со зголемување на телесната тежина, висок крвен притисок и губење на мускулната маса.
Се верува дека кортизолот влијае на промените во расположението, како фактор на ризик за дијабетес и нарушувања на спиењето.
Кога треба да реагираме?
Лекарите велат дека кортизолот не е само „хормон на стрес“ туку и исклучително важен за одржување на виталните животни функции. Не буди, го регулира нивото на шеќер во крвта, му овозможува на телото да реагира на стресни ситуации.
Се верува дека ако забележиме барем 3 од следните 10 фактори кои влијаат на квалитетот на сонот, би било добра идеја да ги провериме нашите хормони, а особено кортизолот.
- Често будење помеѓу 3 и 4 часот наутро
- Интензивни и стресни соништа
- Прекумерно потење
- Преокупација со мисли пред спиење, на пример за некој проблем, тешкотија
- Честа болка во рамото, вратот наутро
- Се чувствуваме уморни, но будни сме и доцна навечер или не можеме да заспиеме и покрај тоа што сме многу уморни.
- Се тркаламе од страна на страна во кревет
- Во текот на ноќта ги стегаме забите и вилицата
- Премногу е топло во нашиот кревет
- Се чувствуваме исцрпени наутро и покрај тоа што спиевме
Лошиот ноќен сон или несоницата може да влијае на нивото на кортизол. Опструктивната ноќна апнеја и ноќната работа може да го зголемат циркулирачкиот кортизол и да влијаат на дневните флуктуации на хормоните, што нè прави уморни. Некои истражувања забележуваат дека луѓето кои работат во ноќна смена подолго време, покрај зголеменото чувство на замор и поспаност, можат да развијат фактори на ризик кои водат до дијабетес, дебелина, срцеви заболувања и полошо ментално здравје.
Што да правиме ако се будиме уморни?
Се будиме уморни не само поради хормоните и преголемиот стрес во текот на денот, туку и поради некои лоши навики. Помалку обилни оброци пред спиење, избегнување на кофеин и алкохолни пијалоци може да бидат добри форми на превенција. Управувањето со стресот и здравите балансирани оброци можат добро да го регулираат нивото на кортизол.
Повремениот или акутен скок на кортизол нема да го загрози здравјето, но доколку нашиот кортизол постојано се зголемува, кога сме во состојба на хроничен стрес, може да се појават здравствени проблеми.
Кушингов синдром е ретка болест и резултат на долготрајни ефекти на покачени нивоа на хормонот кортизол. Кушингов синдром не е болна состојба, но често е придружен со дијабетес, хипертензија и остеопороза. Пациентите често се жалат на замор, мускулна слабост, зголемување на телесната тежина, па затоа е важно доколку забележиме некој од овие симптоми да побараме стручно мислење.
Се будиме уморни и поради лошата исхрана,
грчкиот јогурт или
бананата еден час пред спиење може да ни помогнат полесно да заспиеме. Мала протеинска закуска го регулира нивото на шеќер во крвта и го подобрува квалитетот на сонот.