Луѓето кои сакаат да ослабат треба да се свртат кон домашно готвење и да избегнуваат индустриски преработена храна, дури и ако таа содржи иста количина калории, масти и протеини како домашно приготвен оброк. Ова е главниот заклучок на првата научна студија која докажа јасна врска помеѓу ултра-преработената храна (UPF) и зголемувањето на телесната тежина, пишува The Guardian.
Научници од Универзитетскиот колеџ во Лондон (UCL) спроведоа осумнеделна студија врз 55 возрасни лица со прекумерна тежина. Учесниците беа поделени во две групи, едната јадеше исклучиво ултра-преработена храна, а другата минимално преработени оброци. Иако обете диети имаа сличен нутритивен состав, резултатите јасно покажаа разлика.
Групата што јадела домашна храна изгубила двојно повеќе тежина од оние што јаделе готови и индустриски подготвени оброци. Наместо готови лазањи или енергетски плочки, нивното мени вклучувало домашна болоњезе, овесна каша со јогурт, салати и печено пилешко.
„Време е да престанеме да ја префрламе одговорноста на поединецот“
Професорот Крис ван Тулекен, еден од авторите на студијата и автор на книгата „Ултра-процесирани луѓе“, истакна дека овие резултати бараат промени на системско ниво.
„Нашиот систем за храна моментално поттикнува лоши навики во исхраната и дебелина, особено поради изобилството на евтина, нездрава храна“, рече ван Тулекен.
Тој вели дека е важно да се разбере дека штетните ефекти од ултра-преработената храна произлегуваат не само од количината на масти, сол и шеќер, туку и од самото ниво на преработка. Затоа, вели тој, борбата против дебелината треба да вклучува регулирање на прехранбената индустрија, наместо да се потпира исклучиво на индивидуалните избори.
Што точно е ултра-преработена храна?
Минимално преработената храна вклучува природна храна која е минимално преработена, како што се овошје, зеленчук, интегрални житарки и свежо месо. Од друга страна, ултра-преработената храна поминува низ бројни индустриски процеси и содржи состојки што речиси никогаш не ги користиме во нашите домашни кујни, како што се вештачки ароми, адитиви, емулгатори и засилувачи на вкус.
Помалку калории, помалку телесни масти и помалку желби за храна
Групата што јадела минимално преработени оброци јадела во просек 290 калории помалку дневно и изгубила околу 2% од телесната тежина, со особено изразено намалување на телесните масти. За споредба, групата на UPF диетата јадела 120 калории помалку дневно, но изгубила само 1% од телесната тежина.
Водечкиот автор на студијата, д-р Семјуел Дикен, објасни дека не сите ултра-преработени храни се нужно лоши, но нивната помека конзистенција и висока енергетска вредност водат до прејадување.
Исто така е интересно што учесниците кои јаделе домашно приготвена храна пријавиле значително помалку желби за храна, иако рестриктивните диети имаат тенденција да го зголемат апетитот.
Потребни се промени во јавните политики
Експертите препорачаа голем број мерки за да се направи поздравата исхрана подостапна, како што се јасно етикетирање на производите на UPF, ограничување на нивното рекламирање и воведување данок на нездрава храна.
Д-р Адриан Браун истакна дека растечките трошоци за живот значително влијаат на навиките за исхрана на луѓето. „Здравата храна е често и до двапати поскапа од нездравата храна, што им отежнува на многумина правилно да се хранат“, рече тој.
Роб Персивал, од Здружението за почва, додаде дека со децении, британските упатства за исхрана ја игнорирале важноста на преработената храна. Се претпоставувало дека домашно приготвените и индустриските оброци со сличен состав се подеднакво здрави, но сега знаеме дека тоа не е вистина.
Британското Министерство за здравство соопшти дека нарачало понатамошно истражување за подобро разбирање на ефектите од ултра-преработената храна и дека е посветено на намалување на дебелината и градење поздрава нација.
Споредба на менија
Минимално преработена храна:
- Појадок: Овесна каша со цимет и јаболко, приготвена претходната вечер
- Ручек: Мексиканско пилешко со салата и лепче
- Вечера: Домашна овчарска пита со зелен грав и пченка
Ултра преработена храна:
- Појадок: Готова енергетска плочка од овес и овошје
- Ручек: Готов сендвич со пилешко месо со зачини
- Вечера: Готова овчарска пита со зелен зеленчук и пченка