Незадоволството на работниците од компанијата Tesla („Тесла“), во сопственост на Илон Маск, доведе до бран од штрајкови. Тие започнаа на крајот на месец октомври, кога синдикатот „IF Metall“ најави протестна прошетка во Шведска, а оттогаш им се придружија и други синдикати од соседните земји како Данска, Норвешка и Финска во знак на солидарност.
„Шведска има исклучително висок степен на покриеност со колективен договор“, посочува Ларс Калмфорс, професор по меѓународна економија на Универзитетот во Стокхолм, додавајќи дека околу 85 отсто од вработените во земјата се покриени со колективен договор.
Не постои законски минимум во Шведска, наместо тоа, земјата се потпира на колективни договори за одржување на правичен надоместок.
Односите меѓу синдикатите и компаниите во земјата се релативно добри и хармонични и постои силна традиција на соработка меѓу синдикатите и работодавачите во сите нордиски земји.
„Но, оваа култура на соработка е особено силна во Шведска со многу ниско ниво на индустриски конфликти. Меѓународните корпорации често имаат свои компензациски и пензиски системи кои се во конфликт со системите што ги имаме во Шведска“, вели Ларс Калмфорс.
Координираните штрајкови за поддршка веќе предизвикуваат главоболки за операциите на Tesla во земјата. Поштата успешно ги стопираше испораките на нови регистарски таблички за електрични автомобили, додека данските пристанишни работници одбија да ги растовараат возилата на Tesla. Од друга страна, сопственикот на компанијата Илон Маск јавно ги нападна работниците, нарекувајќи ги штрајковите „луди“.
Шведскиот штрајк во Tesla е релативно мал. Компанијата за електрични автомобили нема фабрика во земјата и вработува само околу 120 луѓе во своите сервисни капацитети во Шведска.
Пазарот не е особено важен за Tesla, но попуштањето пред шведските штрајкови може да ја чини компанијата повеќе во однос на оштетување на репутацијата.
„Tesla никаде нема колективен договор – барем не доброволен. Ако склучат колективен договор во Шведска, тоа ќе им покаже на работниците во другите земји дека линијата не е апсолутна. Тие не се плашат од последиците од колективниот договор, но тоа би можело да им даде поттик на синдикатите во други земји“, истакнува Ларс Калмфорс.
Tesla моментално се соочува со предизвици во одржувањето на рамнотежа помеѓу зачувување на својата политика и избегнување на загуби на угледот на меѓународно ниво, но компанијата засега не објави ништо за ова.