Британскиот премиер Кир Стармер денес во Лондон ќе го пречека германскиот канцелар Фридрих Мерц за да го потпише најважниот билатерален договор меѓу Обединетото Кралство и Германија од крајот на Втората светска војна.
Војната во Украина и неизвесната идна улога на Соединетите Американски Држави под претседателот Доналд Трамп им дадоа силен поттик на Велика Британија и Германија да го продлабочат својот одбранбен сојуз. Двајцата лидери делат амбиција да ѝ обезбедат на Европа воено водство во време кога Соединетите Американски Држави сè повеќе се повлекуваат од континентот, а на Украина итно ѝ е потребна нова западна помош.
Заедничкиот сојуз за ракети и безбедност
И покрај тоа што доаѓаат од различни страни на политичкиот спектар, центристот Стармер и конзервативниот Мерц делат клучна амбиција: заеднички да ја водат Европа по безбедносните прашања. Нивниот состанок ќе резултира со сеопфатен одбранбен пакт што вклучува развој на нов ракетен систем со долг дострел и клаузула за заемна помош – според која нападот врз една земја би се третирал како закана за друга, како што првично објави Политико.
Посетата на Мерц доби дополнително значење откако американскиот претседател Доналд Трамп најави зголемување на испораките на оружје за Украина. Лондон и Берлин, исто така, ќе ја потврдат соработката во областите на квантната технологија, вештачката интелигенција и низа долгорочни инфраструктурни проекти, вклучувајќи енергетски врски во Северното Море и железничка врска меѓу двете земји.
Разлики во стилот, но слични интереси
И двајцата лидери се соочуваат со внатрешен притисок поради нелегалната миграција, но се обидуваат да покажат решителност на меѓународно ниво. И Стармер и Мерц ја изненадија јавноста со зголемување на воените буџети, особено во контекст на дистанцирањето на Америка од Европа. Мерц, адвокат со релативно мало политичко искуство, наликува на Стармер во многу работи, а според германските функционери, нивниот однос е „одличен“.
Германски извор за „Политико“ изјавил дека Мерц бил импресиониран од способноста на Стармер „да се изрази многу прецизно“, особено во неговите контакти со Трамп. Британската влада активно ги обновува односите со Берлин и ЕУ, а дури и пред да дојде на власт, Стармер најави договор за одбрана со Германија.
Новата „европска тројка“
Посетата на германскиот канцелар доаѓа веднаш по државната посета на Велика Британија од страна на францускиот претседател Емануел Макрон, со што се заокружува неформалната европска „тројка“ зад поддршката за украинскиот претседател Володимир Зеленски. Еден британски министер ја опиша коалицијата како сè поважна, додавајќи дека еден вид германска институционална тишина за време на транзицијата од Олаф Шолц до Мерц во Лондон била „забележлива“.
За време на заедничко патување со воз до Киев во мај, Стармер се пошегува: „Ако сакате да стигнете до Германија, мора да поминете низ Франција“ – шега што алудираше на неподготвеноста на Париз кон британското вклучување во европските иницијативи по Брегзит.
Заеднички извоз на оружје и ракети од 2000 километри
Николај фон Ондарца од Германскиот институт за меѓународни и безбедносни прашања истакна дека Мерц е особено инсистиран на вклучување на Велика Британија во европските безбедносни иницијативи, велејќи дека постои „вистинска амбиција за координација на одбраната“.
Лидерите ќе се потпрат на минатогодишниот договор во Тринити Хаус за започнување заеднички кампањи за извоз на воена опрема, вклучително и проект за нов ракетен систем со дострел од над 2.000 километри, кој треба да биде испорачан во текот на следната деценија.
Трамп го забрзува помошта за Украина
Посетата на Мерц на Лондон е исто така можност за детална дискусија за новата иницијатива на Трамп за забрзување на испораката на американско оружје во Украина. Британски дипломат изјави дека се „исклучително задоволни од исходот“ по интензивните разговори со Франција, Германија и НАТО за време на самитот во Хаг минатиот месец.
„Сè што побрзо ќе го достави американското оружје до Украина е добра вест“, рече британскиот дипломат, потврдувајќи дека Велика Британија и Германија го поддржуваат планот, за разлика од Франција, која не беше на првичниот список на поддржувачи.
Мерц и Стармер треба да ги разработат деталите како што се финансирањето, логистиката и прашањата – дали европските земји купуваат директно американско оружје или ги оставаат своите залихи на Украина, а подоцна компензираат со извоз од САД.
Ограничени промени во миграцијата и мобилноста
Иако Германија и Обединетото Кралство покажуваат заедничка основа за прашањата поврзани со одбраната, соработката во областа на миграцијата и мобилноста наидува на пречки. Стармер инсистира на борба против нелегалната миграција на секоја средба со лидерите, вклучувајќи ги Макрон и Мерц, но резултатите досега се скромни.
Обединетото Кралство бара од Германија да ги засили мерките против мрежите за шверц, иако рамката за планот беше договорена минатата година. Лондон очекува потребните измени во германското законодавство да бидат завршени до крајот на годината.