Кризата во Црвеното Море значително го намали транзитот на комерцијалните бродови, но танкерите кои превезуваат руска нафта главно минуваат низ регионот непречено, со помал ризик од нивните конкуренти, велат претставници на бродските компании, аналитичари и податоци за трговскиот тек.
Од ноември, јеменското движење Ансар Алах (попознато како Хути) ги напаѓа бродовите поврзани со Израел во Црвеното Море, барајќи прекин на израелските воени операции во окупираниот палестински Појас Газа и испорака на хуманитарни помош за Палестинците.
САД и Велика Британија одговорија во средината на јануари со напади врз цели во Јемен со образложение дека сакаат да ја обезбедат навигацијата. Јеменската група го прошири списокот на цели за да вклучи бродови поврзани со САД и Велика Британија.
Во меѓувреме, бројни логистички компании ги пренасочија бродовите околу ‘ртот „Добра надеж“ (најјужната точка на Африка), што го продолжува патувањето и ги зголемува трошоците.
Од почетокот на руската инвазија на Украина, руските извозници превезуваат стоки главно преку Црвеното Море поради европските санкции. Најголем дел од руската нафта сега оди во Кина и Индија, а пред војната главен купувач беше Европа.
Во изминатите две недели пловидбата на танкери со нафта низ Црвеното Море имаше значителни прекини. Испораките на дизел и авионско гориво од Блискиот Исток и Азија во Европа се запрени во деновите од првиот бран американски и британски напади врз Јемен, покажуваат податоците на компанијата за анализа Vortex.
Во исто време, бројот на руски бродови кои транзитираат по Црвеното Море е само малку намален од декември, според Vortex, а минатата недела беше сè уште за околу 20 отсто поголем од просекот во 2023 година.
Бродовите со руска нафта главно немаат врска со Израел, САД и Велика Британија. Тие се ангажирани и осигурени од компании регистрирани во земји кои не воведоа санкции кон Русија. Членовите на групата Г-7 се заканија со санкции против осигурениците и превозниците кои сервисираат руски барели кои се поскапи од 60 долари.
Бидејќи нивните врски со западните компании не се видливи, овие бродови се со помала веројатност да бидат цел на напад.
„Целта се бродови поврзани со одредени земји“, нагласува трговецот со нафта Ади Имшировиќ.
„Многу руски товарни бродови сигнализираат дека не се поврзани со Израел со Системот за автоматска идентификација (AIS), кој емитува низа информации, вклучувајќи ја и позицијата и дестинацијата на бродот“, вели аналитичарката на Vortex, Мери Мелтон.
„Минатонеделниот напад на јеменско бунтовничко движење врз танкер со гориво натоварен во Русија веројатно нема да влијае на транспортот на руска стока бидејќи бродот бил цел на напади поради неговите врски со британски и американски компании“, смета Мери Мелтон.
„Танкерот беше поврзан со корпорации со седиште во САД и Велика Британија, така што другите бродови што превезуваат руски товар, кои не се поврзани со такви компании, не се соочуваат со сличен ризик“, објаснува таа.
„Испораките на руската нафта ќе продолжат, под услов договорот да се плати и да се обезбеди осигурување, со оглед на нивото на побарувачка од Индија и Кина“, изјави за медиумската агенција Reuters, Иан Вилкинсон, потпретседател за продажба во Inchcape Shipping Services.
„Западните танкери, од друга страна, најверојатно ќе ја избегнат рутата на Црвеното Море и ќе пловат околу ‘ртот Добра надеж“, вели Шефали Шокин, водечки аналитичар за бродски превоз во бродосопственикот со седиште во Дубаи.
Логистичките компании во секој случај очекуваат поголеми трошоци. За рутите низ Црвеното Море, испраќачите наплаќаат повеќе товарни такси и членови на екипажот, а се зголемија и премиите за осигурување од воени ризици.
Компензацијата на екипажот денес е двојно поголема, а премиите за воен ризик сега се околу еден процент од вредноста на бродот, двојно повеќе од она што беше пред околу 10 дена, без попусти, велат извори од индустријата.