Американската вселенска агенција НАСА им го одби пристапот на кинеските граѓани со важечки американски визи до нејзините објекти, потег што ефикасно им забранува да работат во еден од најпрестижните вселенски истражувачки центри во светот, објави Би-Би-Си.
Кинеските државјани, кои можеле да работат во НАСА само како изведувачи или студенти кои придонесуваат за истражување, на 5 септември дознале дека го изгубиле целиот пристап до системите и објектите на НАСА, објави Блумберг, повикувајќи се на извори.
НАСА подоцна го потврди ова и рече дека на кинеските државјани ќе им биде ограничено користењето на „агенциски објекти, материјали и мрежи за да се обезбеди оперативна безбедност“.
Забрзаната вселенска програма на Кина ги вознемири САД и ја засили трката меѓу двете најголеми економии. Кинеските астронаути веќе се исклучени од Меѓународната вселенска станица (МВС) бидејќи Вашингтон ѝ забрани на НАСА да ги споделува своите податоци со Кина.
Најновото ограничување наметнато од НАСА само го зголемува падот на научната соработка меѓу двете страни поради загриженост за националната безбедност.
Додека се натпреваруваат за стекнување технолошка предност, Пекинг и Вашингтон стануваат сè повнимателни еден кон друг.
Сомнежот им го отежнува добивањето визи на некои кинески студенти, особено на оние кои студираат наука и технологија, или дури и влегувањето во САД откако ќе ја обезбедат. Во САД неодамна имаше неколку случаи на наводна шпионажа од страна на кинески граѓани, а научниците особено се сè повеќе под лупа.
Не е јасно колку однапред НАСА ги известила кинеските државјани кои работеле за вселенската агенција. Блумберг објави дека тие одеднаш откриле дека им е одбиен пристап до системите за податоци на агенцијата и им е забрането да учествуваат на состаноци поврзани со нивната работа, и во живо и виртуелно.
Портпаролката на НАСА, Бетани Стивенс, им изјави на новинарите дека агенцијата навистина презела „внатрешни мерки поврзани со кинеските државјани, вклучително и ограничување на физичкиот и сајбер-безбедносниот пристап до објектите“.
Кина не ги крие своите вселенски амбиции, а Пекинг и Вашингтон се натпреваруваат кој ќе ги испрати своите екипажи на Месечината.
„Во моментов сме во поинаква вселенска трка“, изјави вршителот на должноста администратор на НАСА, Шон Дафи, пред новинарите на прес-конференција во среда, каде што разговараше за откритијата на САД на Марс.
„Кинезите сакаат да се вратат на Месечината пред нас. Тоа нема да се случи“, додаде тој.
Директорот на општото технолошко биро на Кинеската агенција за вселенски летови со екипаж минатата година изјави дека загриженоста на САД е „непотребна“, нарекувајќи го истражувањето на вселената на Кина „колективна мисија за човештвото“.
На сослушувањето во американскиот Сенат минатата недела, пратениците ја нагласија потребата САД да стапнат на Месечината пред Кина.
„Кина не ги криеше своите цели. Доколку нашите противници постигнат доминантни вселенски капацитети, тоа би претставувало голем ризик за Америка. Влоговите не можат да бидат поголеми“, рече републиканскиот сенатор Тед Круз.
Предизвикот не е само да се стигне до Месечината, туку и кој може да ги контролира нејзините ресурси откако ќе се стигне таму.
Месечината содржи минерали, вклучувајќи ретки земни метали како железо и титаниум, како и хелиум, кој се користи во сè, од суперспроводници до медицинска опрема.