Минатиот септември, по долгогодишно внимателно планирање, НАСА урна вселенско летало во карпа додека леташе низ Сончевиот систем. Со овој потег, вселенската агенција сакаше да провери дали сме способни да го промениме патот на астероидите во случај некој од нив да стане закана за нашата планета.
Мисијата беше успешна, а последователните анализи покажаа нешто неочекувано. Имено, не само малку ја променивме траекторијата на астероидот, туку во позначајни размери, а причината за тоа не беше само енергијата што леталото ја пренесе на вселенското тело при ударот.
На мисијата ДАРТ, вредна 330 милиони долари, експерти работеле седум години. Нивната цел беше малку да ја променат траекторијата на Диморф, астероид во облик на јајце со големина на фудбалско игралиште, кој орбитира пет пати поголем астероид Дидимос. Се очекуваше ударот на DART да го промени овој орбитален период за околу 7 минути. Сепак, крајниот резултат беше позначајна промена во орбитата, поради неколку причини.
Астрономот Кристина Томас од Универзитетот во Северна Аризона вели дека промената во орбиталниот период била многу подраматична: Диморф сега орбитира околу Дидимос 33 минути побрзо отколку пред ударот. Таквата промена во орбиталниот период на составот на бинарниот астероид не може да се објасни само со преносот на импулсот од вселенското летало ДАРТ.
Астрономот Ли, од Институтот за планетарна наука во САД, детално го проучувал материјалот исфрлен по експлозивниот удар на леталото. Имено, тоа не беше краткотраен настан, Диморф продолжи, како комета, да исфрла опашки од прашина речиси две недели по ударот, пишува Science Alert.
Астрономот Ариел Грајковски од Институтот СЕТИ во САД ја проучувал светлината рефлектирана од Диморфот пред, за време и по ударот. Неговата светлина се вратила на првобитниот интензитет нешто повеќе од три недели по судирот, што значи дека астероидот изгубил 0,3 до 0,5 отсто од вкупната маса во тој период.
И покрај тоа што резултатите беа малку неочекувани, а траекторијата се промени поголема од очекуваното, се чини дека сме на вистинскиот пат и дека би можеле успешно да го оттргнеме заканувачкиот астероид од неговиот курс со ограничени познавања за неговиот состав и условите на површината.
Во моментов нашата планета мирно плови низ вселената, засега нема индикации дека опасен астероид би можел да ни се упати во блиска иднина. Меѓутоа, во составот на Сонцето има многу големи карпи, а ако некоја од нив не удри, тоа не ни носи добро.
Влијанијата на поголемите астероиди и комети во минатото многу влијаеле на животот на нашата планета. Најпознатата таква катастрофа се случи пред 66 милиони години кога астероид широк 10 километри удри во областа на денешниот полуостров во Мексико. Ударот предизвика експлозија која имаше енергија од неколку милијарди атомски бомби и уништи 75% од сите растителни и животински видови, вклучувајќи ги и сите копнени диносауруси.