Ова го објави Пол Берман, водечкиот автор на студијата
Неодамна откриен примерок мраз земен од под ледената покривка на Гренланд, што датира од пред неколку децении, откри дека голем дел од островот бил без мраз пред околу 400.000 години, кога температурите биле слични на оние на кои планетата се приближува денес, покажа новото истражување. Ова е алармантно откритие што значи дека би можеле да бидеме сведоци на катастрофално зголемување на нивото на океаните и морињата во блиска иднина.
Ова истражување, предводено од Пол Бирман, научник од Универзитетот во Вермонт, ги демантираше претходно валидните претпоставки дека поголемиот дел од Гренланд бил покриен со мраз милиони години. Сега е познато дека умереното, природно затоплување доведе до големо топење на мразот и зголемување на нивото на океаните и морето за 1,4 метри. Деталите од ова истражување беа објавени во четвртокот во списанието Science.
– Кога ќе набљудувате што се случило во минатото, за нас научниците кои ја проучуваме Земјата, тоа е најдобар показател за иднината – изјави Бирман за Си-Ен-Ен и нагласи дека она што го покажува оваа студија е „застрашувачко“.
Нивоата на јаглерод диоксид во атмосферата сега се 1,5 пати повисоки отколку пред 400.000 години, а глобалните температури продолжуваат дека растат. Ако ледената покривка на Гренланд претрпе нагло опаѓање за време на период на умерено затоплување, таа би можела да биде многу почувствителна на климатските промени предизвикани од човекот отколку што се мислеше, и склона кон неповратно, брзо топење во вековите што следат, велат тие во соопштението од авторите на студијата.
Ова, тврдат тие, може да има значително влијание врз разбирањето на порастот на нивото на океаните и морето. Ако ледената покривка на Гренланд целосно се стопи, нивото на морињата би се зголемило за околу 7 метри, што би претставувало катастрофа за милијарди луѓе кои живеат покрај бреговите на морињата и океаните.
За да го завршат истражувањето, Бирман и меѓународен тим на научници поминале години анализирајќи го замрзнатиот талог од леденото јадро ископано во 1966 година во Камп Сентури, американска воена база во северозападниот дел на Гренланд. Овде, научниците пробиле повеќе од 1,5 километри мраз за да извлечат примерок од почва и карпи високи 4 метри од под ледената покривка.
Во тоа време, немаше технологија за целосно разбирање на овој талог, и тој се чуваше во замрзнувач со децении. Потоа, во 2017 година беше „повторно откриен“ во Данска.
Бирман отиде во Копенхаген и со себе донесе два примероци од седимент назад во Вермонт. Кога научниците почнале да одвојуваат делови од седиментот, биле изненадени кога забележале гранчиња, мов, лисја и семиња.
- Овде имаме фосилизиран замрзнат екосистем. А тоа значи, се разбира, дека тогаш ледената покривка не постоела, бидејќи растенијата не можат да растат под километар и половина мраз – изјави Бирман за Си-Ен-Ен.
Научниците мораа да откријат пред колку време живееле овие растенија. За да се воспостави временска рамка, примероците биле испратени до тим од Државниот универзитет во Јута, кој користел технологија на луминисценција – техника која им овозможува да проценат кога седиментот последен пат бил изложен на сончева светлина.
Научниците пресметале дека седиментот бил депониран во средина без мраз пред околу 416.000 години.
- Ова е навистина првиот непобитен доказ дека најголемиот дел од ледената покривка на Гренланд исчезнала кога температурата се зголемила. Минатото на Гренланд, зачувано во 4 метри замрзната почва, навестува топла, влажна иднина на планетата Земја, иднина без мраз – изјави Бирман.
Потенцијалните импликации за порастот на нивото на океаните и морето се огромни, вели Теми Ритенаур, професор на Државниот универзитет во Јута и коавтор на студијата.
- Многу метри покачување на нивото на океаните и морето се пред нас, веројатно десетици метри. И погледнете ја надморската височина на Њујорк, Бостон, Мајами, Амстердам. Погледнете ги Индија и Африка – најголемиот дел од светското население живее во близина на морето – рече таа.
Освен што придонесува за зголемување на нивото на океаните и морињата, губењето на мразот го забрзува и глобалното затоплување, бидејќи белиот мраз, кој ја рефлектира сончевата енергија од површината на Земјата, се заменува со потемни карпи и вегетација, кои ја апсорбираат сончевата енергија.
- Постои јамка за повратни информации што почнува да работи штом ледената покривка ќе почне да исчезнува – ќе се загрееме уште побрзо – вели Бирман.
Ендрју Шеферд, директор за географија и природни науки на Универзитетот Нортамбрија во Велика Британија, кој не бил вклучен во истражувањето, вели дека студијата е важна бидејќи „ја зголемува нашата доверба во предвидувањето колку топење можеме да очекуваме во потопла клима“.
Џејсон Бокс, професор по глациологија на Геолошкиот институт на Данска и Гренланд, кој исто така не бил вклучен во студијата, вели дека овој резултат може да доведе до преиспитување на воспоставеното размислување.
„Сегашното затоплување предизвикано од емисиите на стакленички гасови може да ја намали ледената покривка на Гренланд побрзо од предвиденото“, изјави тој за Си-Ен-Ен.
За Бирман, сето ова значи дека има докази дека ледената покривка на Гренланд е многу нестабилна.
Освен ако светот не преземе радикални мерки за да го намали нивото на загадување што ја загрева планетата на нула, и не направи ништо за да го отстрани загадувањето со јаглерод веќе присутно во атмосферата, „ние ја осудуваме ледената покривка на Гренланд и огромен пораст на океаните и ќе следи нивото на морето.“ многу брзо“, вели Бирман.
- Ние геолозите обично не се возбудуваме премногу за она што го откриваме. Но, ова е многу вознемирувачко – предупредува тој.