Супервулканот се буди, џебовите од магма во Јелоустоун се загреваат, а идната ерупција на супервулкан сега се предвидува да биде на североисток од националниот парк. Научниците велат дека магмата активно се загрева во оваа област, за разлика од западната страна каде што почнува да се лади и зацврстува. Во случај на ерупција на овој супервулкан, научниците предупредуваат дека претстои „нуклеарна зима“ и дека 90.000 луѓе би можеле веднаш да умрат.
И покрај неговата „огнена репутација“, Јелоустоун најверојатно нема да еруптира стотици или илјадници години, пишува Business Today.
„Секоја таква ерупција се очекува да се случи далеку во иднината“, вели Нинфа Бенингтон, вулкански сеизмолог од хавајската опсерваторија за вулкани.
Четири магма комори
Револуционерна студија објавена во списанието Nature минатиот јануари откри дека магмата не е еден џиновски резервоар. Наместо тоа, тој е сместен во четири посебни комори, од кои некои се поблиску до условите на ерупција од другите. Научниците користеле магнетотелуричен метод за откривање скриени џебови од магма со мерење на магнетни полиња.
За разлика од постарите студии за земјотресни бранови , овој метод дава попрецизен преглед на подземната активност на Јелоустоун.
Во близина на куполата Саур Крик, магмата ги допира жешките карпи од обвивката, одржувајќи ја во течна состојба. Во меѓувреме, магмата под западната област го нема овој извор на топлина, па затоа е поверојатно да се олади во цврста карпа.
Три супер ерупции во последните 2,8 милиони години
Супервулканот Јелоустоун еруптираше три пати во последните 2,8 милиони години. Тие три огромни ерупции го задушија околниот пејзаж со пепел.
Последната „супер ерупција“ се случила пред 640.000 години, кога била формирана калдера (вид на кратер).
Новооткриениот волумен на магма го надминува оној од претходните експлозивни настани, но условите за ерупција сè уште не се исполнети, пишува Business Today.
Магма заробена во карпите како вода во сунѓер
Магмата е сместена како вода во сунѓер, заробена во порите на карпите. За да дојде до ерупција, најмалку 40 проценти од овие пори мора да бидат исполнети со течна магма. Сегашните проценки велат дека тој процент е само 20%, што е далеку од предизвикување експлозивен настан.
Загревањето на обвивката може постепено да ја зголеми подвижноста на магмата во текот на десетици илјади години. Ако џебовите од магма во североисточниот дел на паркот останат во контакт со овие извори на топлина, условите би можеле да се префрлат кон ерупција во далечна иднина.
Научниците не се сигурни дали магмата ќе достигне ниво на ерупција пред да исчезне нејзиниот извор на топлина. Иднината на Јелоустоун зависи од тие длабоки, невидливи интеракции – бавниот процес на обликување на експлозивниот потенцијал на паркот.
Што ќе се случи во случај на ерупција?
Научниците претходно рекоа дека ерупцијата на супервулканот Јелоустоун може да ги покрие Соединетите држави во „нуклеарна зима“, бидејќи може да покрие огромна површина до 1.600 километри од националниот парк со дебел слој пепел.
Покрај тоа, ерупцијата може да убие околу 90.000 луѓе речиси веднаш.
За среќа, според наодите, научниците заклучиле дека супервулканот најверојатно нема да еруптира во блиска иднина. Иако новите наоди не го менуваат нивото на ризик од вулканите, научниците велат дека сега имаат попрецизно разбирање за тоа што се случува под Земјината кора.
– Тоа е малку како добивање нов објектив на стара камера. Тоа е истата камера, но сега имате подобра резолуција. „Гледате појасно“, изјави геофизичарот Мајкл Поланд за New York Times минатата година.
Ако супервулканот во Јелоустоун се врати во живот…
Познатиот физичар Мичио Каку одамна предупреди дека ако супервулканот Јелоустоун еруптира во категоријата осма, само 30 од 50 американски држави би можеле да останат во „зоната еден“, која е во радиус од 150 километри, околу 70.000 луѓе ќе умрат веднаш. „Зона два“, која започнува по 150 километри, ќе биде покриена со 10 метри вулканска пепел на 450 степени Целзиусови, рече тој.
„Само по „втората зона“ се подобруваат шансите за преживување, но ако има ерупција, одете на исток најбрзо што можете“, рече Каку во 2019 година.
Надвор од „зоната шест“ е местото каде што луѓето можат да бидат најбезбедни во САД на краток рок , но се зависи од ветрот.
– Заборавете на сликата на плишаното мече кое го претставува Јелоустоун. Овде зборуваме за заспаниот Гоџила. „Ако има ерупција од категорија 8, САД ќе бидат буквално уништени“, рече Каку.
Каку објасни дека, во случај вулканот да стане активен, патиштата ќе бидат „затнати“, па нема да има начин да се преброди вулканската пепел.
Супервулканот Јелоустоун, кој се наоѓа во северозападниот дел на Вајоминг во Националниот парк, е еден од најголемите вулкани во светот. Областа е под постојан мониторинг од страна на Геолошкиот институт на Соединетите Американски Држави (USGS) и опсерваторијата за вулканот Јелоустоун.