Мерките на македонската Влада за спречување поскапувања не ги дадоа очекуваните резултати, а доказ за тоа е потрошувачката кошничка која продолжува да расте.
Вака оценуваат Сојузот на синдикати и познавачи на економски прашања, коментирајќи го зголемувањето за 313 денари (5 евра) на потрошувачката кошница во текот на месец февруари.
Според податоците на Заводот за статистика, вредноста на корпата за четиричлено семејство достигнала 57.476 денари, (близу 1.000 евра), но ако на ова се додаде и станбената кирија за бездомните семејства, тогаш трошоците достигнуваат речиси 1.200 евра.
„Имаме пораст на пијалоци, храна, но и други услуги. Кај горивата имаме поголем пораст од дури 8 проценти. Ова е показател и за потребата од зголемување на платите, пензиите и сите други надоместоци на граѓаните, бидејќи на крајот на денот ние сме тие кои се соочуваме со банкарски трошоци бидејќи тие не можат да ги покријат сите трошоци“, вели Иван Пешевски, раководител на Лига на синдикати.
Владата на Македонија од 20 септември донесе одлука за замрзнување на цените на околу 50 основни прехранбени производи.
Одлуката се очекуваше да трае до 30 ноември, но таа е продолжена и по нова година и според предупредувањата ќе продолжи до мај 2024 година.
Дополнително, Владата обезбеди над 660 милиони евра за одредени категории во следните пет месеци или до месец мај кога се одржуваат претседателските и парламентарните избори.
„Просечната плата достигна 630 евра, што е за 270 евра повеќе пари во семејниот буџет во однос на првите осум години. Минималната плата од март ќе достигне 22.500 денари [365 евра]. Претходно беше помалку од 150 евра. Постојано сме на страната на работниците и пензионерите, кои имаат корист и од зголемувањето на пензиите. Работевме во услови на четиригодишна криза, но успеавме да го заштитиме стандардот на граѓаните“, изјави поранешниот премиер Димитар Ковачевски.
Сепак, поскапувањето на потрошувачката кошница, според Арбен Халил, експерт за економски прашања, говори за неуспех на мерките на Владата, кои според него наштетиле не само на граѓаните, туку и на стопанствениците, што го оневозможува формираат цени врз основа на движењето на светскиот пазар.
Тој вели дека доколку се остават бизнисите слободни во економската активност, веројатно може да дојде до намалување на цените, како во многу европски земји.
„Владините мерки преземени во последните две-три години или од времето на пандемијата, за жал, секој ден се повеќе докажуваат дека не ги дале очекуваните резултати. Самиот факт што ваквото минимално зголемување на минималната исплата и континуираното поскапување ни дава да сфатиме дека Владата потфрли во две насоки. Како прво, Владата со овие мерки успеа да ја исцеди, или создаде неизвесност во бизнис заедницата, а од друга страна, не успеа да го лиши обичниот граѓанин од поскапувањето на трошоците за живот“, вели Халили.
Според него, тешката состојба може да се надмине само преку длабоки реформи во администрацијата, стимулирање на приватните бизниси, промовирање на локалното производство, зголемување на платите на образованието и здравствените работници, кои исто така се најпогодените сектори.
„Тоа е последниот момент кога Македонија мора да преземе структурни реформи. Намалување на непотребната мерка во државната администрација, овозможување на потенцијалната работна сила за приватниот сектор, а од друга страна минималната плата не смее да биде под 600 евра“, вели Халили.
Во спротивно, според него, мерките на Владата ќе продолжат „помпезно да се рекламираат“, но убеден е дека нема да дадат резултат.