Редовното вежбање е познато како еден од најефикасните начини за одржување на здравјето на срцето. Но, според ново истражување објавено во април 2025 година, не е важно само колку и како вежбате – туку и кога.
Според Американската асоцијација за срце, речиси 130 милиони возрасни лица имаат некаков облик на кардиоваскуларни заболувања. Иако стапките на срцев удар се намалија во последните 60 години, смртните случаи од срцева слабост се зголемија за 146%, а смртните случаи од висок крвен притисок за 106%. Затоа, сè повеќе експерти ја нагласуваат важноста на превенцијата преку промени во животниот стил.
Ново истражување, објавено во престижниот магазин „Медицина и наука во спортот и вежбањето“, се фокусираше на влијанието на циркадијалниот ритам – односно внатрешниот биолошки часовник – врз здравјето на срцето и белите дробови. Научниците сакаа да откријат дали „ритмичката“ рутина на вежбање, усогласена со природните циклуси на будење и одмор, може да обезбеди дополнителни здравствени придобивки.
Тие го испитуваа ритамот, не само интензитетот
Во студијата учествувале 799 лица со просечна возраст од 76 години. Учесниците носеле акцелерометри – уреди што го следат движењето – седум дена, а потоа биле подложени на тестови за стрес на срцето и белите дробови и анализа на потрошувачката на енергија при одење.
Резултатите покажаа дека луѓето кои вежбале порано во текот на денот, и во исто време секој ден, имале најголема корист. Не бил одлучувачки видот или времетраењето на активноста, туку токму доследноста и утринскиот термин.
„Нашите активности што ги повторуваме секој ден во исто време можат да му помогнат на телото да остане во рамнотежа со својот природен ритам“, објасни водечкиот автор на студијата, д-р Карин Есер, за „Медицински вести денес“.
Со други зборови, кога вежбаме редовно и во согласност со нашиот внатрешен часовник, полесно е да го одржиме здравјето на срцето и белите дробови.
Утринските вежби носат дополнителни придобивки
Овие резултати се надоврзуваат на претходни истражувања. Така, студија објавена во 2023 година во списанието „Obesity“ покажа дека луѓето кои вежбаат помеѓу 7 и 9 часот наутро имаат помал индекс на телесна маса (BMI). Друга студија, објавена во списанието „Vascular Health and Risk Management“, откри дека вежбањето во 7 часот наутро може да има корисен ефект врз крвниот притисок.
Заеднички заклучок: утрото е оптимално време за вежбање, особено ако целта е одржување на кардиоваскуларното здравје.
Што велат експертите?
Американската асоцијација за срце вели дека најважно е да пронајдете рутина што ви одговара и што можете постојано да ја следите. Не постои универзална формула, но ако имате можност – утринската вежба може да биде најдобриот избор.
И клиниката Мајо потврдува дека 30 минути умерена активност дневно е оптимална цел за повеќето луѓе. Одење, возење велосипед, лесно џогирање или јога се примери за активности што можат да му помогнат на вашето срце, без оглед на вашата возраст или ниво на физичка подготвеност.
Иако секоја физичка активност има позитивно влијание врз здравјето, времето од денот кога вежбаме може дополнително да ги подобри овие ефекти. Утринските тренинзи, особено ако се прават редовно и во исто време од денот, можат да бидат моќен сојузник во спречувањето на срцеви заболувања.