Деменцијата најчесто се поврзува со губење на меморијата, но неврологот д-р Баибинг Ченг предупредува дека постојат и други симптоми кои можат да укажуваат на когнитивен пад кај луѓето блиски до нас. Овие знаци честопати остануваат незабележани, иако се клучни за рано препознавање на болеста, пишува The Mirror.
Деменцијата е збир на симптоми кои се резултат на постепеното опаѓање на функцијата на мозокот. Според Светската здравствена организација (СЗО), околу 57 милиони луѓе ширум светот денес живеат со деменција. Иако заборавеноста е најпрепознатливиот знак, таа не е единствениот показател дека нешто се случува.
Д-р Баибинг Ченг, попознат како д-р Бинг на социјалните мрежи, во видео објавено на TikTok истакна пет симптоми кои можат да укажуваат на развој на деменција. Тој нагласи дека болеста не мора секогаш да започне со губење на меморијата, но постојат и други знаци на кои треба да се обрне внимание.
Недостаток на свест за сопствената состојба
Еден од знаците на деменција е кога лицето повеќе не е свесно за сопствениот когнитивен пад. Ова не е исто како негирање или обид за измама на другите. Тоа е невролошка состојба наречена аносогнозија, во која мозокот едноставно не може да препознае дека се случува промена. Д-р Бинг како пример наведува лице кое верува дека вози совршено, иако постојано се губи по познати патишта.
Промена на личноста
Забележлива промена во однесувањето и личноста може да укаже и на развој на деменција. Лицето може да изгуби интерес за хобија, да избегнува дружење, да престане да контактира со пријатели или да изгледа целосно немотивирано. Во некои случаи, може да се појави спротивен модел – губење на контролата врз однесувањето. Некој што некогаш бил многу учтив може одеднаш да почне да раскажува несоодветни шеги или да дава груби коментари без двоумење.
Привиденија и халуцинации
Третиот знак вклучува појава на заблуди и халуцинации. Некои луѓе со деменција може да почнат да веруваат дека некој краде од нив, дека нивниот близок е заменет со странец или може да видат луѓе кои всушност не се таму. Д-р Бинг вели дека имал неколку пациенти со вакви искуства во текот на неговата пракса.
Лоша проценка и донесување одлуки
Значителен пад на способноста за донесување одлуки е уште еден важен индикатор. Ова често се манифестира преку финансиски одлуки – луѓето може да навлезат во измами, да подаруваат големи суми пари или импулсивно да трошат на работи што никогаш порано не би ги купиле.
Повторувачки и бесмислени движења
Петтиот знак се однесува на таканаречената абнормална моторна активност или повторувачки и несоодветни движења. Ова може да вклучува постојано чекорење напред-назад, немирно движење со облеката или други дејства што немаат јасна цел. Таквото однесување може да изгледа необично и непотребно, но често е знак дека мозокот повеќе не ги контролира дејствата како што го правеше тоа некогаш.
Доколку забележите некој од овие симптоми кај некој што го познавате, важно е да разговарате со лекар. Раното препознавање на знаците може значително да помогне во планирањето на грижата и третманот.