„Портата на пеколот“ тројно се зголеми од 1991 до 2018 година, последиците би можеле да бидат страшни (Фото)

Мртвите растенија и животни кои биле замрзнати во вечниот мраз почнуваат да се распаѓаат, ослободувајќи јаглерод диоксид и метан во атмосферата.

Фотографиите од вселената на кои се гледа огромна дупка која се пробива на површината од земјата во Сибир, докажуваат дека таа рапидно расте, што ги загрижи научниците. Во 1960-тите, дупката беше едвај видлива на декласифицираните сателитски снимки, а денес е огромна бездна со стрмни карпи – таа тројно се зголеми во големина од 1991 до 2018 година, објави Американскиот геолошки институт, како што пренесува Business Insider.

Кратерот Батагај, познат и како Батагајка или „портата на пеколот“, претставува многу поголем и често невидлив проблем што ја зафаќа целата планета. Имено, Арктикот се загрева побрзо од остатокот на Земјата, а тоа брзо го топи вечниот мраз – дебел слој почва кој е трајно замрзнат – барем така беше порано.

Но споменатиот Батагај всушност не е никаков кратер, туку најголемото „ретрогресивно топење“ или јама во светот што се формира кога топењето на вечниот мраз ќе предизвика пад на тлото, што резултира со формирање на лизгање на земјиштето.

„Вечниот мраз не е, ајде да го наречеме така, најфотогеничната тема. Тоа е во основа замрзната нечистотија под земја, која по дефиниција често не можете да ја видите освен ако не е изложена на некој начин, како овде“, рече геофизичарот Роџер Михаилидес за Business Insider  од Универзитетот во Вашингтон во Св. Луис.

Значи, пештерата Батагај е знак за она што го чека. Како што се одмрзнува вечниот мраз, сите мртви растенија и животни кои биле замрзнати во него со векови почнуваат да се распаѓаат, ослободувајќи јаглерод диоксид и метан во атмосферата. Овие моќни гасови ја задржуваат топлината и предизвикуваат уште поголем пораст на глобалната температура и предизвикуваат уште побрзо топење на вечниот мраз. А тој маѓепсан круг може да има страшни последици. Патем, вечниот мраз покрива 15% од копното на северната хемисфера и содржи двојно повеќе јаглерод од атмосферата.

Ако индустриите и земјите не ги ограничат сопствените емисии, топењето на вечниот мраз би можело да испушти иста количина на затоплувачки гасови како и една голема индустриска нација до 2100 година, според една студија.

„Има многу што сè уште не знаеме за оваа јамка за повратни информации, но постои потенцијал за многу големи промени во климатскиот систем што се случуваат во многу, многу брзи геолошки временски размери“, рече Михаилидес. Накратко, топењето на вечниот мраз може брзо да ја влоши климатската криза.

Во студија објавена во јуни во престижното списание Геоморфологија, истражувачите користеле податоци од сателити и дронови за да создадат 3Д модели на Батагајка и да го пресметаат нејзиното проширување со текот на времето. Откриле дека неговиот волумен се зголемува за околу еден милион кубни метри секоја година. Тие, исто така, пресметале дека јамата ослободува од 4.000 до 5.000 тони јаглерод секоја година, што е речиси еднакво на годишните емисии од 1.700 до 2.100 американски домаќинства.