Веќе една недела грчката јавност е преокупирана со скандалот со нелегално добиените земјоделски субвенции од Европската Унија, со првите оставки поради обвинувањата од Брисел, а премиерот Киријакос Мицотакис е во дефанзива.
Дојче веле објави дека Мицотакис минатиот викенд изгледал изненадувачки покајнички.
„Не успеавме“, напиша тој на Фејсбук. И вети дека ќе ја интензивира борбата против корупцијата – вклучително и против функционерите од неговата партија, Нова демократија.
Мицотакис се осврна на најновиот скандал поврзан со злоупотреба на средствата на Европската Унија во Грција, кој во моментов го истражува Канцеларијата на Европскиот јавен обвинител (ЕППО).
Станува збор за земјоделски субвенции во вкупен износ од неколку стотици милиони евра.
Тие биле платени од грчката агенција одговорна за ова – Опекепе – за непостоечки овци и кози на Крит или дури и за плантажи со банани на Олимп.
Ова наводно се случило со знаење на двајца поранешни министри за земјоделство во владата на Мицотакис: Макис Воридис, одговорен за секторот од 2021 до 2023 година, и неговиот наследник, Лефтерис Авгенакис, кој ја извршуваше функцијата до 2024 година.
Воридис, кој е познат и како добар адвокат, стана министер за миграција неодамна, во март оваа година.
Тој поднесе оставка минатиот петок за да се посвети на „одбраната на својата невиност“.
Тројца државни секретари вмешани во аферата, исто така, поднесоа оставки.
Одамна познат скандал
„Скандалот со Опечепе“ всушност беше познат неколку месеци: на 17 јуни 2025 година, Европската комисија ја казни Грција со 415 милиони евра за тоа.
Во мај, ЕЈО поднесе формална жалба, обвинувајќи ги грчките власти на Крит за обид за попречување на истрагата.
Но, грчката влада не одговори на сите овие обвинувања и не презеде никакви мерки – сè до минатата недела, кога ЕЈО му достави на грчкиот парламент информации за наводната вмешаност на министрите во криминални активности. Европскиот јавен обвинител беше должен да го стори ова бидејќи, според грчкиот закон, само Парламентот има овластување да истражува и да ги гони сегашните или поранешните членови на грчката влада.
„Криминална организација“
Грчките пратеници веќе една недела можат да го разгледаат досието на Европското јавно обвинителство, кое, сепак, не може да биде јавно објавено.
Досието од 3.000 страници опишува „криминална организација“ составена од претставници на ОПЕК, како и пратеници и поединци кои нелегално добивале средства од ЕУ.
Во досието се споменуваат 15 пратеници – 13 од владејачката партија Нова демократија и по еден од опозициските партии Пасок и Сириза – како и регионални функционери и поранешни раководители на Опекепе.
Досието, исто така, опишува како организацијата работела, првенствено на Крит.
И покрај забраната за објавување, во последните денови грчките весници објавија експлозивни дијалози меѓу функционери на владејачката партија од тоа досие: дијалози што личат на разговори меѓу актери во мафијашки филмови.
Тука спаѓаат дискусии меѓу високи функционери за тоа како, со помош на министерот за правда, би можеле да спречат вклучување на функционери од Канцеларијата на европскиот јавен обвинител во истрагата.
Додека е на сила забраната за објавување, автентичноста на тие дијалози не може да се докаже. Сепак, премиерот Мицотакис се чини дека не ја доведува во прашање нивната автентичност.
„Дијалозите што излегуваат на виделина предизвикуваат бес и лутина“, напиша тој во својата објава на Фејсбук, додавајќи дека секој за кого може да се докаже дека добил средства од ЕУ на кои нема право, ќе биде замолен да ги врати.
Тој, исто така, најави укинување на агенцијата Опекепа на крајот од годината.
Мицотакис под притисок
Дојче веле објавува дека грчкиот премиер продолжува да се претставува како реформатор и борец против корупцијата и неспособноста на грчкиот политички систем.
Но, прашањето е дали граѓаните ќе продолжат да веруваат во тоа.
Премногу скандали ја засенија неговата премиерска кариера, вклучувајќи ја аферата со прислушувањето, фаталниот бродолом кај Пилос и, пред сè, железничката несреќа кај Темпио.
Тој отсекогаш ветувал целосна истрага и последици за одговорните, но Грција досега залудно чекаше на тоа.
Затоа, во секоја анкета од почетокот на годината, над 70 проценти од населението континуирано ја обвинува владата за прикривање на обемот на скандалот.
Покрај тоа, од странство, Европскиот парламент или Европското јавно обвинителство инсистираат на разјаснување на аферата со прислушувањето, железничката несреќа или скандалот со ОПЕК – а не од самите грчки власти.
Новиот министер за миграција се залага за уште построг курс
Во секој случај, премиерот Мицотакис повторно се соочува со криза и се обидува да ја надмине што е можно побрзо.
Тој, исто така, сака да испрати политичка порака до сè поконзервативната јавност и десното крило на неговата партија, кое не е секогаш задоволно со неговите политики.
Минатиот викенд, тој го замени министерот за миграција во оставка, Макис Воридис, со Танос Плеврис.
Плеврис, кој, како и Воридис, потекнува од крајно десничарската партија Лаос, е единствениот конзервативен пратеник на Нова демократија кој се залага за уште построг став кон мигрантската политика од неговиот претходник.
Уште во 2011 година, Плеврис имаше многу јасна идеја како да се реши проблемот со миграцијата: со строги гранични контроли и „мерки за одвраќање“ дизајнирани да ја направат земјата „пекол“ во очите на имигрантите.
На конференција организирана од крајно десничарското списание „Патрија“, тој тогаш рече дека нема да има гранична безбедност без жртви. „Безбедноста на границата бара мртви“, рече тој буквално.
А за оние што ќе успеат да ја преминат грчката граница, тој имаше конкретен предлог: тие не треба да добиваат никакви државни социјални бенефиции, ниту храна или пијалоци.
Ниту пак да се добие пристап до здравствениот систем.
„Мора да им е полошо отколку во нивните земји“, извика тој тогаш, предизвикувајќи аплауз од публиката.
Поминаа речиси 15 години од тогаш, но Плеврис никогаш не се дистанцирал од своето ксенофобично минато.