Соединетите Американски Држави (САД) им презентираа на неколку арапски и муслимански лидери нацрт-план, кој содржи 21 точка, за кој велат дека има за цел да се стави крај на војната во Газа и да се отвори патот за создавање независна палестинска држава.
„Тајмс оф Израел“ имаше ексклузивен пристап до документот што администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп го сподели со арапските и муслиманските лидери.
Планот предвидува ослободување на заложниците, отстранување на Хамас од власт, како и „дерадикализација на палестинското население“, односно содржи и клаузули што Израел долго време ги бара. Покрај тоа, во него се наведува задолжително повлекување на Израел од териториите што ги окупира, но не се прецизира временската рамка кога Израелските одбранбени сили мора да се повлечат.
Од друга страна, планот гарантира дека палестинското население ќе остане во Газа, што претставува чекор напред за администрацијата на Трамп во овој поглед, со оглед на тоа што Трамп го шокираше поголемиот дел од светот во февруари со приказната за преземање на Газа и трајно преселување на целото нејзино население од два милиони луѓе.
Предлогот, исто така, предвидува пат кон идна палестинска држава откако ќе напредува реконструкцијата на Газа и ќе се заврши реформата на Палестинската самоуправа, што претставува одредено отстапување од сегашната политика на администрацијата на Трамп, со оглед на тоа што таа избегна да изрази поддршка за решение со две држави. Планот повторно не предвидува американско признавање на Палестина, ниту пак навестува на тоа.
21 поента
- Газа ќе биде дерадикализирана – зона без терор која не претставува закана за своите соседи.
- Газа ќе биде обновена за доброто на нејзиниот народ.
- Доколку двете страни се согласат со предлогот, војната ќе заврши веднаш, а израелските сили ќе ги прекинат сите операции и постепено ќе се повлечат од Појасот.
- Во рок од 48 часа од јавното прифаќање на договорот од страна на Израел, сите живи и починати заложници ќе бидат вратени.
- Откако ќе бидат вратени заложниците, Израел ќе ослободи неколку стотици палестински затвореници кои отслужуваат доживотна казна затвор и над 1.000 жители на Газа уапсени од почетокот на војната, заедно со телата на неколку стотици Палестинци.
- Откако ќе бидат вратени заложниците, членовите на Хамас кои ќе се обврзат на мирен соживот ќе бидат амнестирани, додека членовите кои сакаат да го напуштат Појасот ќе добијат безбеден премин до земјите-приматели.
- Откако ќе се постигне овој договор, помошта ќе навлезе во Појасот со брзина не пониска од референтните вредности утврдени во договорот за заложници од јануари 2025 година, кој вклучуваше 600 камиони со помош дневно, заедно со рехабилитација на критичната инфраструктура и влез на опрема за отстранување на урнатини.
- Помошта ќе биде дистрибуирана, без мешање од која било страна, од страна на Обединетите нации и Црвената полумесечина, заедно со други меѓународни организации кои не се поврзани ниту со Израел ниту со Хамас.
- Текстот на оваа точка остава простор за продолжување на работата на Хуманитарната фондација Газа (GHF), бидејќи технички е американска организација, дури и ако е идеја на Израелците. Стотици Палестинци се убиени во дистрибутивните центри на GHF од почетокот на нејзината работа.
- Газа ќе биде управувана од привремена, преодна влада на палестински технократи кои ќе бидат одговорни за обезбедување секојдневни услуги за жителите на Појасот Газа. Комитетот ќе надгледува ново меѓународно тело што ќе го формираат САД во консултација со арапските и европските партнери. Тој ќе воспостави рамка за финансирање на реконструкцијата на Газа сè додека Палестинската самоуправа не ја заврши својата програма за реформи.
- Ќе се создаде економски план за обнова на Газа со собирање експерти со искуство во изградба на модерни градови на Блискиот Исток и со преглед на постојните планови насочени кон привлекување инвестиции и создавање работни места.
- Ќе се воспостави економска зона, со намалени тарифи и цени за пристап што ќе ги договорат земјите учеснички.
- Никој нема да биде принуден да ја напушти Газа, но на оние што ќе одлучат да заминат ќе им биде дозволено да се вратат. Покрај тоа, жителите на Газа ќе бидат охрабрени да останат во Појасот и ќе им се понуди можност да изградат подобра иднина таму.
- Хамас нема да има никаква улога во управувањето со Газа.
- Регионалните партнери ќе обезбедат безбедносна гаранција за да се осигурат дека Хамас и другите фракции во Газа ги исполнуваат своите обврски и престанат да претставуваат закана за Израел или за сопствениот народ.
- САД ќе соработуваат со арапските и другите меѓународни партнери за да развијат привремени меѓународни стабилизациски сили што ќе бидат веднаш распоредени во Газа за да ја надгледуваат безбедноста во Појасот. Силите ќе развијат и обучат палестински полициски сили, кои ќе служат како долгорочно тело за внатрешна безбедност.
- Израел нема да ја окупира или анектира Газа, а Израелските одбранбени сили постепено ќе ја предадат територијата што моментално ја окупираат, додека безбедносните сили ќе воспостават контрола и стабилност во Појасот Газа.
- Доколку Хамас го одложи или отфрли овој предлог, горенаведените точки ќе продолжат во областите без терор, кои Израелските одбранбени сили постепено ќе ги предадат на меѓународните сили за стабилизација.
- Израел се согласува да не извршува идни напади во Катар. САД и меѓународната заедница ја признаваат важната посредничка улога на Доха во конфликтот во Газа.
- Ќе се воспостави процес на дерадикализација на населението. Ова ќе вклучува меѓуверски дијалог насочен кон промена на начинот на размислување и наративите во Израел и Газа.
- Кога ќе напредува реконструкцијата на Газа и ќе се спроведе програмата за реформи, би можеле да се создадат услови за кредибилен пат кон палестинска државност, што е признато како аспирација на палестинскиот народ.
- САД ќе воспостават дијалог меѓу Израел и Палестинците за да се договори политички хоризонт за мирен соживот.