Исланд сè уште се подготвува за неизбежна вулканска ерупција, бидејќи овонеделното намалување на потресите сугерира дека наскоро ќе еруптира со предупредување од само 30 минути.
Речиси 4.000 луѓе беа евакуирани од крајбрежниот град Гриндавик овој месец бидејќи земјата се тресеше, патиштата пукнаа и зградите претрпеа структурни оштетувања од илјадници последователни потреси, а научниците стравуваат дека растопените карпи може да се издигнат на површината.
Во вторникот, Исландската метеоролошка организација (ИМО) – која верува дека земјотресот би можел да се случи само со предупредување од 30 минути – објави дека „опасната зона“ на вулканот е проширена.
Соопштението доаѓа откако Си-Ен-Ен објави нова снимка од беспилотно летало на која се гледа внатрешноста на масивниот кратер, бидејќи помалку потреси оваа недела значат дека тој најверојатно ќе еруптира наскоро по неколку недели висока сеизмичка активност.
Експертите веруваат дека вулканот би можел да биде подготвен за ерупција затоа што, додека претходната недела имаше илјадници земјотреси, до понеделник на полноќ беа регистрирани само 165 земјотреси.
Сепак, бурните временски услови во регионот можеби „исто така влијаеле на чувствителноста на откривањето земјотреси и следењето со GPS во реално време“, според Исландската метеоролошка служба.
– Без разлика, намалувањето на бројот на земјотреси во минатото се гледаше како знак дека магмата се приближува до површината на земјата – изјави за Индипендент Кристин Јонсдотир од ММО.
Слични индикации имаше и пред ерупцијата во 2021 година.
Видлива штета може да се види околу градот Гриндавик од земјотресот во четвртокот, со поделени патишта на половина.
Властите за цивилна заштита рекоа дека дури и ако вулканот не еруптира, веројатно ќе поминат месеци пред да биде безбедно за жителите да се вратат дома.
Сместено помеѓу евроазиските и северноамериканските тектонски плочи, Исланд е трајно сеизмичко жариште, но директните вулкански закани за населените области остануваат ретки.
Властите сега се подготвуваат да изградат одбранбени ѕидови околу геотермалната централа, за која се надеваат дека ќе ја заштитат со пренасочување на тековите на лава.
Маргарет Хартли, виш предавач по науки за земјата, изјави претходно оваа недела дека сигурно ќе се случи ерупција.
– Процесот е малку како тресење лименка газиран пијалок – штом се отвори пукнатината на горниот дел од конзервата, пијалокот излегува со многу пена. Мислам дека ерупцијата ќе се случи, но големото прашање е кога. Во овие ситуации, работите може многу брзо да се променат. Ако има ерупција, тоа би можело да се случи дури и пред да можеме да го предвидиме – рече таа.
Геофизичарот Бенедикт Офејгсон рече дека има јасни знаци дека огромниот коридор од магма под полуостровот Рејкјанес се шири, при што метеоролошката служба на Исланд забележа повеќе од 1.000 земјотреси минатиот петок.
Областа се подготвува за ерупција на самиот вулкан или некоја од пукнатините што се отвориле во близина, со огромни длабочини кои ги растргнуваат куќите и патиштата во напуштениот град Гриндавик.
Евакуираните секојдневно се враќаа во градот за да ги соберат своите работи, но мораа да побегнат на 14 ноември, откако метеоролошката служба соопшти дека броилата откриле сулфур диоксид.
Потоа, на 16 ноември, магматичен гас беше откриен во бушотини кај Сварценга – околу 4 километри северно од Гриндавик – што експертите велат дека е сигнал дека ерупцијата е неизбежна.
– Ова е најверојатното сценарио – изјави минатиот петок за радио станицата RUV шефицата на одделот за вулкани во Метеоролошката служба, Кристин Јонсдотир.
Вулканологот Харалдур Сигурсон рече дека очекува ерупцијата да избие во морето, доколку се случи, и рече дека Гриндавик треба да се „реорганизира“.
– Загрижен сум и за пристаништето. Не е потребно многу за да се уништи ова пристаниште, наполнете го со лава – изјави Харалдур за исландскиот весник Morgunblaðið (MBL).
Ерупциите на полуостровот Рејкјанес повторно започнаа во 2021 година по пауза од 800 години, а илјадници луѓе досега се евакуирани.
Последните снимки покажуваат како пукнатини се појавуваат во земјата, а се очекуваат дополнителни оштетувања на зградите и патиштата.
Во земјата потонаа и западните делови на Гриндавик.
Светот е загрижен дека уште една ерупција може да донесе хаос како оној што избувна во 2010 година.