Бебиња во униформи во Русија, мали деца во картонски резервоари, ученици од основно училиште во автомобили. Дури и пред големата воена парада на Црвениот плоштад, во многу руски градови се слави 80-годишнината од победата над нацистичка Германија, додека имагинацијата на родителите се чини дека нема граници, ниту имагинацијата на родителите, ниту кичот на државата.
Во Кемерово, Сибир, на новороденчињата во болницата им беа давани воени капи и завиткани во ќебиња во маслинеста боја: „Придружете ни се!“, напишаа лидерите на социјалните мрежи. Оваа „трогателна“ облека треба да ја покаже „врската на генерациите“, под мотото: „Не заборавајте дека дури и најмалите граѓани на Русија се дел од големата историја“.
Во Воронеж, стотици деца од градинка, исто така, организираа „воена“ парада во воени возила и авиони направени од картон, придружени со звуците на тапаните. Слични демонстрации се одржаа во Владивосток, каде што над 1.000 деца од основно училиште ја одржаа „првата воена парада за деца“, на која настапија „правнуци на победата“.
На парадата присуствуваше и гувернерот на таа област, Олег Кошемјако, кој ја искористи можноста да го поврзе Денот на победата со војната што Русија ја води во Украина. „Денес маршираат децата на татковците кои се борат на фронтот. Со право сме горди на храброста и храброста на нашите борци и знаеме со сигурност како ќе биде поразен непријателот, исто како во далечната 1945 година.“
Всушност, 9 мај се слави како Ден на победата во Русија осумдесет години, но не се славеше како што се слави денес. Илја Грашенков од Центарот за развој на регионална политика се сеќава дека дури и денес за многу Руси тој ден е „прослава исполнета со солзи“, бидејќи таа победа беше платена по многу висока цена. Над 25 милиони граѓани на Советскиот Сојуз ги загубија животите во Втората светска војна. Но, во првите години по војната, Сталин не славел многу.
Сè уште имаше многумина кои знаеја колку од нивните другари загинале на бојното поле, понекогаш борејќи се со празно оружје, каде што „политичките осомничени“ биле испраќани во минските полиња за да го расчистат патот, пишува dw .
Но, со текот на времето, тој ден стана важен за Кремљ со цел да ја покаже својата воена сила, вели Алекс Јусупов од Фондацијата „Фридрих Еберт“. Во ерата на Путин, ова уште повеќе се интензивираше: „Руската држава направи сè во последните дваесет години за да стане неразделен дел од оваа прослава. За Путин, победата во Втората светска војна е оска на која се темели целата руска државност, а секако и тој како претседател.“
За политикологот Абас Гаљамов, каков било вид воена парада за време на војна во Украина тешко дека има смисла. „Но, воената парада е замена за војна. Можеби е неопходна во мирно време, кога војската не е во војна, но сепак сака да се покажува.“
Сепак, руската војска е длабоко вклучена во „специјалната воена операција“ веќе три години и сосема е јасно дека не ги постигнала своите воени цели во Украина.
До овој степен, парадата во Москва изгледа „безвредна“. „До 2022 година, сите мислеа дека Русија е неспоредливо посилна од Украина. Одеднаш се покажа дека тоа не е вистина. Нема сомнение за каква било голема воена способност.“
Грашенков е сигурен дека овој петок во Москва ќе има мали деца во воени униформи, но тие нема да бидат најважното нешто за Путин. За Путин, најважно е церемонијата да се покаже како „што е можно поинтернационална“.
Меѓународните гости секако доаѓаат од почит кон жртвите на СССР во целокупната победа на сојузниците над нацистичка Германија. Путин на церемонијата ќе ја поврзе и победата од 1945 година со сегашната окупација на Украина, но Грашенков не мисли дека премногу ќе се задржува на споредбата.
За Гаљамов, парадата е „универзален инструмент“ и во странство и за руското општество. „Државната пропаганда има за цел да нагласи дека славната традиција на хероите од победата во 1945 година продолжува. Но, ова веројатно нема да го импресионира руското општество“, смета политикологот.
Споредбата помеѓу тогаш и сега е многу претерана. Споредбата помеѓу Втората светска војна и сегашната војна во Украина не одговара на сегашната ситуација. Денешната војна може да се спореди со нападот на Сталин врз Финска во 1939 година, кој, секако, заврши со некои окупирани територии.
Но, Црвената армија всушност беше поразена од мала држава, и само со масовното засилување на руските сили Финска беше принудена да прави отстапки. Крајот на таа војна – 13 март 1940 година – Кремљ претпочиташе целосно да го избрише од сеќавањето.
Украина не е поинаква, верува Гаљамов. „Во изминатите три години, Русите не добија целосна контрола дури ни врз териториите што ги окупираа, а камоли врз окупацијата на Киев.“
И покрај ова, Гаљамов е уверен дека московската парада на 9 мај 2025 година ќе биде полна со победнички екстази. И Јусупов е сигурен: „Ќе видиме многу емисии. Ќе слушнеме многу изјави. Ќе доживееме многу специјални телевизиски емисии.“
Кремљ ќе направи сè што може за да покаже дека Русија е исто толку моќна денес како што беше пред осумдесет години.