Преку својата новинарска истрага, агенцијата Ројтерс ги откри причините за двегодишниот транспорт на неколку илјади човечки тела од една од најголемите масовни гробници во Сирија до тајна локација на еден час возење во оддалечена пустина.
Според оваа агенција, намерата на војската на соборениот претседател Башар ал-Асад да ископа масовна гробница во Кутајфа и да направи уште една масовна гробница во пустината надвор од градот Дхумаир не е евидентирана никаде.
Во новинарската истрага беа интервјуирани 13 лица кои беа директно запознаени со префрлањето на телата, беа анализирани документи направени од функционери на поранешниот режим и стотици слики снимени од сателити.
Пренесувањето на телата беше наречено „Операција за раздвижување на земјата“, а се одвиваше во периодот од 2019 до 2021 година. Според сведоците, целта на оваа операција беше да се прикријат злосторствата на режимот на Асад и да се врати неговиот имиџ.
Гробницата во пустината Думаир има најмалку 34 ископувања на два километри долга површина, што ја прави една од најголемите масовни гробници што се појавиле од граѓанската војна во Сирија. Сведоците велат дека би можеле да содржат тела на десетици илјади луѓе.
Имено, во 2012 година, кога започна војната, режимот на Асад почна да ги закопува телата во Кутајфа. Во таа масовна гробница беа телата на војници и затвореници кои починаа во затворите и воените болници. Сириски активист за човекови права ја откри оваа гробница објавувајќи ги нејзините фотографии во 2014 година.
Според сведоците, во текот на четири ноќи речиси секоја недела од 2019 до 2021 година, шест до осум камиони транспортирале тела од масовната гробница Кутајфа до Думаир. Ројтерс не можеше да утврди преку својата новинарска истрага дали телата од гробовите биле донесени во пустината од други делови на земјата и не можеше да најде документација во која експлицитно се споменува „Операција „Помести ја земјата“ или масовните гробници како такви.
Оние што биле ангажирани да ги преместат телата, меѓу кои двајца возачи на камион, возач на булдожер, тројца механичари и поранешен офицер во елитната Републиканска гарда, се сеќавале на смрдеата додека ги транспортирале телата.
Гореспоменатиот офицер нагласи дека идејата за преместување на телото се појавила во 2018 година, кога режимот на Асад бил на работ да ја добие војната. Имено, Асад се надевал дека ќе ја врати меѓународната признание, по години маргинализирање и обвинување за бруталност.
Возачите на камиони тврдат дека воените команданти им рекле дека целта на преместувањето на телата е да се сокријат докази за масовните убиства. До падот на режимот на Асад, сите ископувања на масовната гробница во Кутајфа биле испразнети.
Според сириските организации за човекови права, повеќе од 160.000 луѓе исчезнале за време на војната и се верува дека се наоѓаат во масовни гробници. Властите најавија системски активности насочени кон пронаоѓање на исчезнатите.
Асад моментално е во Москва, а многумина кои беа дел од неговиот режим се исто така во странство, објави Ројтерс.