Сè започна во 1972 година, кога лекарите открија нешто необично за време на анализа на крвта на бремена жена – таа немаше ниту една молекула во црвените крвни зрнца.
Половина век подоцна, таа мистериозна молекуларна загатка конечно е решена.
Истражувачи од Обединетото Кралство и Израел успеаја да опишат сосема нов систем на крвни групи и ги објавија своите наоди во труд во 2024 година.
Луиз Тили, хематолог од Националната здравствена служба на Велика Британија, која го истражува случајот речиси две децении, изјави: „Ова е огромно достигнување и кулминација на долг тимски напор конечно да се воспостави овој нов систем за крвни групи и да им се обезбеди најдобра грижа на ретките, но важни пациенти“.
Повеќе од А, Б и нула
Иако повеќето луѓе го знаат само системот на крвни групи ABO и Rh факторот (плус или минус), човечката крв е многу посложена. Постојат многу различни системи на крвни групи врз основа на широкиот спектар на протеини и шеќери на површината на нашите крвни клетки.
Овие молекули, познати како антигени, служат како маркери за идентификација кои му помагаат на нашето тело да ги разликува сопствените клетки од потенцијално штетните, туѓи клетки.
Токму затоа усогласувањето е клучно кај трансфузиите на крв. Ако маркерите не се совпаѓаат, трансфузијата што треба да спаси живот може да предизвика опасни реакции, па дури и смрт.
Потрагата по ретки групи
Главните крвни групи беа откриени на почетокот на 20 век. Сепак, оттогаш се идентификувани бројни поретки, како што е Воздушниот систем опишан во 2022 година, кој влијае само на мал дел од населението. Ова е случај и со оваа новооткриена крвна група.
„Работата беше тешка бидејќи генетските случаи се многу ретки“, објасни Тили.
Истражувањата покажаа дека повеќе од 99,9 проценти од луѓето го имаат антигенот AnWj, истиот оној што недостасувал кај пациентот од 1972 година. Бидејќи тој антиген се наоѓа на протеин познат како MAL (миелин и лимфоцитен протеин), научниците го нарекоа новиот систем крвна група MAL.
Тим Сачвел, клеточен биолог на Универзитетот во Западна Англија, ја објасни сложеноста на истражувањето: „MAL е многу мал протеин со некои интересни својства што го отежнуваат неговото идентификување и затоа моравме да споиме повеќе насоки на истражување за да ги собереме доказите потребни за воспоставување на овој систем за крвни групи“.
Како конечна потврда за нивното откритие, тимот, по децении работа, спроведе клучен експеримент: го вметнаа нормалниот MAL ген во AnWj-негативни крвни клетки, успешно создавајќи го недостасувачкиот AnWj антиген на нивната површина.
Важност за идните пациенти
Идентификацијата на генетските маркери зад MAL мутацијата им овозможува на пациентите да бидат тестирани за да се утврди дали нивната ретка крвна група е наследна или е резултат на друга медицинска состојба. Ова откритие може да биде од клучно значење бидејќи ваквите ретки крвни особености можат да доведат до сериозни последици, а подоброто разбирање спасува животи.
Целото истражување е објавено во научното списание „Blood“.