Во последните денови, родителите на жртвите од пожарот што во март го погоди дискотеката Пулс во Кочани, каде загинаа десетици млади луѓе, го засилија својот притисок врз државните институции. Тие не само што побараа оставки од премиерот, лидерот на ВМРО‑ДПМНЕ, Никола Мицкоски, и министерот за внатрешни работи, Панче Тошковски, туку и најавија дека доколку не бидат поддржани, следниот пат протестите ќе се одржат во Скопје пред Владата.
Родителите едногласни: „Ако не нè слушате, следниот пат ќе дојдеме во Скопје“
Со недели по трагедијата, атмосферата во Кочани е напната. Родовите од дискотеката првично блокираа transportот на телата, барајќи болка, правда и почит. Спонтано го формираа живиот штит пред кочанската болница, спречувајќи ја обдукцијата, сè додека обвинителите со доверба не им објаснија дека обдукцијата е законска потреба и безбедносна гаранција. По повеќе денови на тензија, се постигна договор – телата беа пренесени во Скопје за обдукција.
Но тоа не ги ублажи чувствата – напротив. Родителите ја исфрлија својата порака:
„Ако ви е далеку Кочани и не нè слушате, следниот пат ќе дојдеме во Скопје.“
Тие инсистираат на оставки и правна одговорност за пропустите што доведоа до катастрофа.
Распламтување на револт: масовни собири и марш од Скопје
Во Скопје, протестот „Кој е следен?“ привлече илјадници граѓани кои 17–25 март мирно маршираа низ центарот на градот, палат свеќи и бараа итна правда. Плоштaд Македонија беше преплавен од транспаренти со силни пораки:
“Корупцијата пали, невини горат”
“Народот страда додека системот одмора”
“Доста беше смрт!” .
Протестите започнуваа со минута молк, а потоа маршот продолжи кон Владата, Собранието и болниците, со аплаузи во знак на поддршка за здравствените работници.
Контекстот: најсмртоносната трагедија во земјата досега
Пожарот во ноќта на 16 март настана поради употреба на внатрешни пиротехнички ефекти (гербс) во преполн клуб – 650 посетители за време на концерт на ДНК, иако имаше 250 продадени карти. Запалливи панели и недостиг од адекватни безбедносни прописи (пожарогасители, спринклер систем, ризици при евакуација) ја претворија местото во трагедија со големи човечки жртви .
Според официјалните податоци:
Загинаа 62 лица, вклучувајќи и малолетници,
Над 190 беа повредени.
Тие чекаат понатамошна анализа и санкции за одговорните.
Државна реакција: финансиска и логистичка поддршка
Градот Скопје и општините обезбедија бесплатен превоз и сместување за семејствата на повредените.
Агенцијата за аудио‑визуелни медиумски услуги донираше 1,5 милиони денари, а Советот на Бутел додаде уште 1 милион денари .
Универзитетските и државни институции за култура пружија логистичка и сместувачка помош.
Политички „земјотрес“
Членови на опозициските партии, но и голем број граѓани, го нарекуваат овој настан „лесно запаливата држава“ – држава што „го согори својот идентитет за пари и недостаток на контроли“ . Млади и студенти учествуваа на „заеднички часови“ во УКИМ, додека Демократската унија за интеграции (ДУИ) постави прашања за непотизам во текот на истрагата .
Следните чекори: барања и надворешен притисок
Родителите дополнително инсистираат на:
- Итни оставки на главни политички лидери – најавуваат марш пред Владата доколку нема резултати;
- Строга судска постапка за сите директни и индиректни виновници;
- Реформи во безбедносните прописи и лиценцирање на ноќни клубови;
- Јасен систем на проверка и санкции за институционална одговорност.
Според роднините и дел од граѓанските организации:
„Ова не е само за Кочани… Ова е повик за цел систем: промена, реформа и човечност“ .
Во чекор со настаните
📅 16 март: пожар со жртви и повредени;
🛑 17–18 март: блокада на транспортот на телата во Кочани, потоа договор и обдукција во Скопје;
🕯 18–25 март: масовни протести во центарот на Скопје;
📢 Сега: родителите засилуваат притисок, сакаат оставки, најавуваат следен протест во Скопје.
Оваа трагедија ја отвори раната на системските недостатоци – од безбедност до институционален кредибилитет. Родителите и граѓаните сега бараат исправка, правда и гарантии за иднината.