Некои аналитичари во т.н Западните либерални демократии забележаа дека руската рубља силно ја губи вредноста во изминатата година, па го прогласија доларот за голем победник во глобалниот геополитички конфликт што започна по криминалната инвазија на режимот на Владимир Путин во Украина.
Сепак, вистинскиот победник во големата валутна војна е заедничката валута на еврозоната – еврото – наместо доларот, барем ако го погледнеме движењето на девизниот курс. Неспорно е дека рубљата губи позиции, а во моментов се чини дека ниту врвниот технократ на чело на руската централна банка, Елвира Набиулина, повеќе не може да ја стабилизира…
Ако го следиме движењето на курсот на рубљата во однос на еврото пред една година, тогаш лесно може да се забележи дека вредноста на руската валута падна од 0,018 евра на крајот на септември 2022 година на сегашната вредност од 0,0091 евра (0,91 евра = 100 рубли). Вредноста на рубљата падна во однос на еврото за 49 отсто за помалку од една година. Имајќи предвид дека за 0,99 долари може да се добијат 100 рубљи, американската валута сепак забележа нешто послаб раст во однос на рубљата од еврото, но и од овој сложен меѓувалутен тренд може да се заклучи дека се поочигледно е дека руската макроекономска и финансиската стабилност сериозно еродирана. Чудно, но по првичната конфузија со добро погодените или целосно погрешно измерените санкции против Русија, девизните движења покажуваат дека Западот успешно го дестабилизира автократскиот режим кој се потпира на огромните природни ресурси на Русија, особено нафтата и гасот. Со таков потоп на националната валута, сосема е сигурно дека и на Русија и се заканува хиперинфлација, освен ако Елвира Набиулина не извади „џокер од ракавот“.
Првите сериозни пукнатини во одбранбениот ѕид на Елвира Набиулина ги создадоа мерките за контрола на капиталот кои почнаа да се забележуваат по квази пучот на Евгениј Пригожин односно групата Вагнер. Во тие моменти, руската рубља падна на 102 за еден долар и на 93 за едно евро, и го допре најниското ниво во последните 15 месеци односно од почетокот на војната. Елвира Набиулина тогаш призна дека причините за падот на руската валута можат да се најдат во структурните проблеми на руската економија, но нагласи дека непосредна и сосема очигледна причина за поплавата е всушност падот на извозот, односно падот на приходите. од различни извозни бизниси. Имајќи предвид дека Елвира Набиулина успеа да ја задржи рубљата во режимот на флуктуирачки курс, што многу објективни луѓе на Запад го оценија како нејзина демонстрација на сила, логично е дека помалите девизни приливи ја поткопуваа силата на руската национална валута.
Рубљата првично потона по избувнувањето на војната во Украина, но закрепна во текот на минатата година, благодарение на силниот извоз, како и низата потези на руската централна банка. Но, тие почнаа да се дават и вредноста на рускиот извоз, како и мерките на Елвира Набиулина.
Moscow Times пишува:
„Ако ја споредиме позитивната тековна сметка во првиот квартал од 2023 година, тогаш во споредба со минатогодишниот врв, таа падна пет пати, така што флуктуирачката стапка се менува под влијание на надворешната трговија“, изјавила Елвира Набиулина.
Таа ги истакнала потенцијалните инфлациски ризици кои произлегуваат од континуираната депрецијација на рубљата, нагласувајќи дека овие фактори ќе бидат земени предвид за време на претстојниот состанок на Централната банка за да се одлучи дали да се прилагоди нејзината основна стапка, која од септември е стабилна на 7,5 отсто. Во меѓувреме, економистот на угледниот Bloomberg, Алекс Исаков, вели дека месеците на одлив на капитал од Русија се главниот двигател на слабоста на рубљата, но исто така истакна дека руските компании внесуваат помалку девизи во земјата.
„Дел од ова се должи на зголеменото порамнување во локални валути што резултира со заглавување на приходите во банките на земјите увозници. Но, се повеќе и повеќе извозници претпочитаат само да ги задржат своите приходи од извоз во странство“, напиша тој во објава на социјалната мрежа Твитер.
Големиот оперативен проблем на Елвира Набиулина во стабилизирањето на националната валута е тоа што на почетокот на конфликтот во Украина, САД усвоија замрзнување на 300-350 милијарди долари руски девизни резерви.
Значи, сè е јасно овде. Русија почна да се распаѓа.
Треба да се нагласи дека за победата на еврото во меѓународната валутна војна значително придонесе зголемувањето на каматните стапки на ЕЦБ. Иако ЕЦБ многу доцнеше со зголемувањето на каматните стапки за да ја заштити еврозоната од влијанието на инфлацијата, дури и мали потези во заострувањето на монетарната политика беа доволни за еврото да го „убие концептот“ на рубљата, но и на доларот во релативно краток временски период. Треба да се напомене дека првиот човек на Европската централна банка ја турна основната каматна стапка на само 3,50-3,75 отсто и тоа беше доволно за заедничката валута на Европа да зајакне доволно, иако руската централна банка нуди неколку пати поголема камата.
Фактот дека еврото зајакна и во однос на рубљата и во однос на доларот е многу важен бидејќи со посилно евро плаќаме помалку за увоз на гас и нафта од Русија, но и пониски сметки кои доаѓаат од доларските области.