Мозочниот удар е една од водечките причини за смрт во светот, а според Центрите за контрола и превенција на болести (CDC), неговата инциденца се зголемува. Иако некои фактори на ризик се надвор од наша контрола, секојдневните навики можат да играат голема улога во превенцијата.
Д-р Симран Малхотра, лекар, нагласува дека малите, постојани навики како здрава исхрана, квалитетен сон и избегнување на алкохол и тутун можат значително да го намалат ризикот од мозочен удар. Според истражувањата, дури 84 проценти од мозочните удари се поврзани со промени во животниот стил. Затоа, експертите истакнуваат четири работи што треба да ги избегнуваме по 17 часот за да го намалиме ризикот.
1. Доцна вечера
Иако јадењето доцна навечер може да им изгледа како навика на многумина, тоа може да претставува ризик за здравјето на мозокот и срцето.
„Јадењето доцна навечер може да го наруши циркадијалниот ритам на вашето тело и негативно да влијае на крвниот притисок и метаболизмот“, вели Мишел Рутенштајн, регистриран диететичар и специјалист за здравје на срцето, за EatingWell.
Студиите покажаа дека јадењето вечера по 21 часот е поврзано со поголем ризик од мозочен удар во споредба со јадењето порано. Сличен ризик е забележан и кај доцните појадоци, што укажува дека времето на внесување храна може да има поголемо влијание врз здравјето отколку што се сметаше претходно.
2. Лежење на каучот по вечерата
Вечерната дремка пред телевизор или мобилен телефон може да изгледа безопасна, но продолженото седење навечер – особено ако веќе седиме во текот на денот – го зголемува ризикот од мозочен удар. Една голема студија покажа дека физички неактивните луѓе под 60 години кои поминуваат повеќе од осум часа на ден гледајќи телевизија, користејќи компјутер или читајќи имаат три и пол пати поголема веројатност да добијат мозочен удар.
„20-минутна прошетка по вечерата може да помогне во варењето на храната и регулирањето на шеќерот во крвта“, вели д-р Малхотра, додавајќи дека помага во превенцијата од предијабетес, дијабетес, висок крвен притисок и на крајот – мозочен удар.
3. Консумирање алкохол навечер
Релаксирањето со алкохол навечер е навика за многумина, но новите докази сугерираат дека дури и умерените количини можат да бидат штетни. „Алкохолот го зголемува воспалението и ги оштетува клетките“, вели лекарот д-р Трој Александар-Ел.
Една од најголемите меѓународни студии за ризикот од мозочен удар покажа дека умерениот и високиот внес на алкохол е поврзан со поголем ризик, при што дури и консумирањето пет или повеќе пијалоци само еднаш месечно ја зголемува веројатноста за мозочен удар. Експертите препорачуваат да го замените вечерниот пијалок со билен чај или безалкохолен коктел.
4. Одење во кревет предоцна
Доцното гледање телевизија навечер, прелистувањето на социјалните мрежи или работењето може да има негативни последици по здравјето.
„Спиењето е основа на долговечноста и најпотценетата навика во животниот стил“, вели д-р Малхотра. Истражувањата покажуваат дека премалку спиење (помалку од пет часа) го зголемува ризикот од мозочен удар за 33 проценти, додека премногу спиење (повеќе од осум часа) го зголемува ризикот за дури 71 процент. Стремете се кон околу шест до осум часа спиење, со конзистентни времиња за спиење и будење секој ден, дури и за време на викендите.