Птичјиот грип долго време ги загрижува научниците. Овој патоген, особено сојот H5N1, досега не ги инфицирал луѓето често, но кога го заразил, 56 отсто од оние за кои се знаело дека биле заразени починале. Неговата неспособност лесно да се шири од едно на друго лице го спречи досега да предизвика пандемија, пишува Њујорк Тајмс.
Но, работите се менуваат. Вирусот, кој долго време предизвикува епидемии меѓу живината, заразува сè повеќе птици преселници, дозволувајќи му да се шири, дури и на различни цицачи, зголемувајќи го ризикот новата варијанта да се прошири и меѓу луѓето.
“Загрижувачки е тоа што неодамна беше објавено дека мутираниот вид на H5N1 не само што заразил визон на фарма за крзно во Шпанија, туку најверојатно се шири меѓу нив. Уште полошо, горниот респираторен тракт на визон е еминентно погоден да дејствува како ‘провод’ за пренос на луѓето”, рече Томас Пикок , виролог кој го проучувал птичјиот грип.
“Светот мора да дејствува сега, пред Х5Н1 да има какви било шанси да стане разорна пандемија. Имаме многу потребни алатки, вклучително и вакцини. Она што недостасува е чувството на итност и итна акција”, вели вирусологот.
Најдобрата одбрана од нов смртоносен патоген е агресивната контрола, која најпрво бара нивно брзо откривање. Соединетите држави, Светската здравствена организација и глобалните здравствени власти веќе имаат мрежи за надзор на грип, но многу експерти за птичји грип рекоа дека мислат дека мрежите не работат доволно добро со оглед на нивото на закана. Таквиот надзор треба да им даде приоритет на луѓето во живинарската индустрија, но и да се прошири надвор од тоа, пишува Њујорк Тајмс.
Луѓето кои се во контакт со диви птици и животни, како и “чувствителните”, поретки видови миленичиња кои што се “осетливи”, исто така се изложени на поголем ризик.
За жал, фармите за куна мора да бидат затворени – дури и ако тоа значи нивно убивање. Тие обично се убиваат поради нивното крзно на возраст од околу 6 месеци. Тешко е да се замисли подобар начин за инкубирање и ширење на смртоносниот вирус отколку да се дозволи да се развие меѓу десетици илјади животни со горните дишни патишта слични на нашите. Кога коронавирусот ги зарази данските фарми за визон во 2020 година и тие создадоа нови варијанти кои потоа ги заразуваа луѓето, напорите да се спаси индустријата беа залудни бидејќи избувнувањата беа надвор од контрола.
Ако различни видови на грип заразиле исто лице во исто време, соевите можат да разменуваат генски сегменти и да создадат нови, попреносливи. Ако работник на фарма за визон со грип се зарази и со Х5Н1, тоа би можело да биде сè што е потребно за пандемија…