Што ќе се случува утре во Брисел?
01.05.2023 година. • 17:28 часот Танјуг
СВИКЕН СОСТАНОК ЗА БЕЛГРАД И ПРИШТИНА: Борељ утре на маса ги става клучните теми – целта на Брисел е итно создавање на ЗСО?
Фото: ProfimediaШто ќе се случува утре во Брисел?
Високиот претставник на Европската унија за надворешна политика, Јосеп Борељ, за утре во 18 часот свика средба на високо ниво во рамки на дијалогот Белград-Приштина, а, како што соопшти Европската служба за надворешни работи, ќе има две теми на маса – нацрт-статутот на Заедницата на српската општина и Декларацијата за исчезнати лица.
Точно 45 дена по последната средба во Охрид, кога беше договорен Анексот на Европскиот договор за нормализација на односите меѓу Белград и Приштина, претседателот на Србија, Александар Вучиќ и премиерот на привремените институции на Приштина, Аљбин Курти , повторно ќе се сретне со посредство на шефот на европската дипломатија Јосеп Борељ и во присуство на специјален пратеник Европски дијалог на Мирослав Лајчак.
Фокусот, како што наведоа, ќе биде ставен на имплементацијата на Договорот за нормализација на односите меѓу Белград и Приштина, а од страните се очекува да ја поддржат Декларацијата за исчезнати лица како прва точка на дневниот ред, по што ќе биде донесен првиот нацрт ќе биде претставен статутот на Заедницата на српските општини во Република Косово.
Исто така, според најавата, двете страни ќе имаат можност да разговараат и за други прашања од политичко значење.
Во споменатите 45 дена се отворија бројни политички теми – Приштина доби визна либерализација, вонредни избори за градоначалници на четири општини на северот на Косово и Метохија, иако Србите, кои се и мнозинско население таму, ги бојкотираа. постапката за прием беше поведена т.н Косово до Советот на Европа и новоизбраното албанско мнозинство во Собранието на општина Северна Митровица покренаа иницијатива за отворање на главниот мост на реката Ибар, главната невралгична точка од 1999 година до денес, за сообраќај.
За првите три работи, Приштина недвосмислено ја имаше поддршката од најмоќните земји на Западот, додека за последната најава – Лајчак рече дека не е вистинско време да се отвори мостот на Ибар.
Приштина најави измени и на законот за експропријација, кој во српската јавност се чита како акт со кој ќе се олесни одземањето земјиште од локалните Срби на северот од покраината, доколку на нивните имоти не се изградат воено-полициски бази.
Во низа инциденти косовските специјалци пукаа во Милан Јовановиќ и за малку ќе го убијат. Ова резултираше со петиција на Србите за повлекување на специјалните единици од северот на покраината, по што следеше состанок на српскиот државен врв со претставници на Србите во Рашка и последователно усвојување на пакет мерки од Владата на Србија.
Паралелно со сето ова, се одиграа две работи поврзани со самиот дијалог. Најпрвин на 4 април се одржа средба меѓу главните преговарачи на Белград и Приштина, Петар Петковиќ и Бесник Бисљими, по што беше објавено што всушност ќе разговараат Вучиќ и Курти.
Второ, беше формиран Мешовит комитет за следење на имплементацијата на Договорот и придружниот Анекс, точно еден месец по состанокот во Охрид, односно на 18 април. Претседавач на тој комитет ќе биде Лајчак, Белград ќе го претставува Петковиќ, а Приштина ќе ја претставува нејзиниот претставник во Брисел, Агрон Бајрами.
Сите детали за начинот на работа ќе бидат прецизирани по средбата на највисоко ниво.
Како што соопштија од Европската служба за надворешни работи, домаќинот на средбата Борељ по средбата ќе и се обрати на јавноста.
Но, она што се разликува од претходните средби, барем според најавата, е тоа што не најавија билатерална, па трилатерална, туку непосредна заедничка со почеток во 18 часот.