Една нова студија покажа дека доматите можат да помогнат во борбата против бактериските инфекции во цревата.
Доматите се полни со антиоксиданси, витамини и други соединенија – а научниците од Универзитетот Корнел во САД идентификуваа две соединенија од доматите и нивните моќни својства за уништување бактерии во серија експерименти.
Истражувачкиот тим, предводен од микробиологот од Корнел, Јеонгмин Сонг, бил заинтересиран за салмонела , род на бактерии кои ги напаѓаат цревата, често предизвикувајќи голема непријатност и дигестивни проблеми.
Конкретно, тимот се фокусираше на еден вид салмонела – salmonella enterica typhi, која живее само кај луѓето и предизвикува тифусна треска кога влегува во крвотокот од цревата и се шири низ телото.
Како и кај другите патогени кои се пренесуваат преку храната, правилното ракување и складирање на храната заедно со пристапот до антибиотици може да им помогне на луѓето да избегнат контаминација на храната со салмонела.
Сепак, тифусна треска останува главен јавно здравствен проблем во многу делови од светот каде што луѓето немаат пристап до чиста вода, живеат во лоши санитарни услови или немаат достапни вакцини против тифус. Се пренесува од човек на човек преку контаминирана храна и вода, а децата се изложени на најголем ризик.
Во 2016 година, првата светска епидемија на тифус отпорен на лекови го погоди Пакистан, а осум години подоцна, експертите за заразни болести сè уште стравуваат дека може да предизвика регионални или глобални епидемии ако не се контролира.
Неухранетоста е исто така честа појава во Пакистан и други земји во Азија, Африка, Латинска Америка и Карибите. Студија од 2023 година во 64 земји покажа дека речиси половина од децата на возраст под две години не јадат овошје или зеленчук.
„Нашата главна цел во оваа студија беше да откриеме дали доматите и сокот од домати можат да убијат ентерични патогени, вклучително и Salmonella enterica typhi, и ако е така, какви квалитети имаат што ги тераат да го сторат тоа“, објаснува Сонг.
Бактериите се убиваат во рок од 24 часа
Лабораториски одгледуваните култури на Salmonella enterica typhi изложени на свеж сок од домати беа убиени во рок од 24 часа, но не од киселоста на сокот. Истражувачите го скенираа геномот на доматот (solanum licopersicum) за гени кои кодираат мали протеини, пептиди, кои можат да дејствуваат како антимикробни агенси.
Од четирите првични кандидати, тимот идентификуваше два антимикробни пептиди кои го инхибираат (забавија или запреа) растот на салмонела, па дури и убиваа сој отпорен на ципрофлоксацин, примарниот антибиотик што се користи за лекување на тифусна треска.
Конечно, истражувачите го моделираа обликот на нивните два водечки кандидатски пептиди и ги симулираа нивните интеракции со бактериските клеточни мембрани. Како што предвидуваше моделирањето, двата пептиди ги пукнаа клеточните мембрани на салмонела за само 45 минути.
Во понатамошните експерименти, соединенијата ја убиваа и салмонелата типксимуриум, вид на нетифусна салмонела која предизвикува нефатално труење со храна.
Имајќи на ум дека ова се само експерименти со клетки, резултатите од студијата не се причина да се пие сок од домати, но сепак, оваа студија ги истакнува пораките од јавното здравје кои ги поттикнуваат луѓето да јадат домати како дел од урамнотежена исхрана која вклучува многу други овошја и зеленчук – под услов да се приготвуваат со добри методи за хигиена на храната, кои би можеле да помогнат во спречување на болести и труење со храна .
Студијата е објавена во списанието Microbiology Spectrum.