Студената војна е повторно во полн ек: Путин го раскинува клучниот нуклеарен договор со САД

Рускиот претседател Владимир Путин потпиша закон со кој се прекинува неактивниот договор со САД за намалување на залихите на плутониум, кој имаше за цел да спречи производство на повеќе нуклеарно оружје.

Овој потег доаѓа во време кога односите меѓу Путин и американскиот претседател Доналд Трамп се заладија. Трамп неодамна изрази растечко разочарување од неподготвеноста на рускиот лидер да преговара за мир во Украина, а минатата недела го откажа планираниот самит со Путин. Тој рече дека таквите разговори нема да се одржат сè додека не биде јасно дека лидерот на Кремљ навистина сака да постигне договор.

По демонтирањето на илјадници нуклеарни боеви глави по Студената војна, Москва и Вашингтон останаа со огромни залихи од плутониум за оружје. Неговото складирање е скапо и претставува потенцијален ризик за нуклеарна пролиферација.

Договорот за ракување и уништување на плутониум (PMDA) стапи на сила во 2011 година. Тој ги обврза двете земји да се откажат од најмалку 34 тони плутониум, што, според американските претставници, би било доволно за производство на дури 17.000 нуклеарни боеви глави.

Целта на договорот PMDA беше да се претвори овој плутониум во побезбедни форми, како што е нуклеарно гориво MOX, или да се користи за производство на електрична енергија преку зрачење во реактори. Во 2016 година, Русија го суспендираше договорот, наведувајќи ги како причини санкциите, „непријателските потези“ од страна на САД, проширувањето на НАТО и промените во начинот на кој САД се ослободуваат од плутониумот.

Русија и САД остануваат убедливо најголемите нуклеарни сили, поседувајќи околу 8.000 нуклеарни боеви глави заедно. Според Федерацијата на американски научници, во 1986 година имало околу 73.000 од нив.