Сите гласови беа преброени во понеделникот, а проекциите покажуваат дека прогресивната партија „Движи напред“ (МФП) ќе освои 151 пратеник
Тајландската опозиција и реформистичките партии освоија најмногу места во парламентот за време на општите национални избори. Гласачите излегоа во рекорден број и решително го отфрлија военото и конзервативното раководство кое владееше со земјата во Југоисточна Азија речиси една деценија.
Сите гласови беа преброени во понеделникот, а проекциите покажуваат дека прогресивната Партија на движење напред (МФП) ќе освои 151 место, додека популистичката тајландска партија Феу ќе биде на второ место со 141 место. Резултатите ја ставаат опозицијата далеку пред партијата на актуелниот премиер Прајут Чан-оча, кој ја презеде власта со воен удар во 2014 година.
Во понеделникот рано наутро, лидерот на партијата МФП, Пита Лимјароенрат, се заблагодари на бранот поддршка преку социјалните мрежи и изрази подготвеност да го преземе раководството. „Јас сум следниот премиер на Тајланд. Подготвени сме да формираме влада“, им рече тој на новинарите во Бангкок, ветувајќи дека ќе биде „премиер за сите“.
Покрај тоа што е лидер на реформистичката партија, Пита е 42-годишен бизнисмен со семејни политички врски. Тој ја започна својата политичка кариера кога беше избран во парламентот во 2019 година како член на прогресивната Партија на иднината напред. Партијата е основана од Танаторн Хуангроонгруангкит, милијардер и остар критичар на војската.
Партијата добро се покажа на изборите во 2019 година, потресувајќи ја тајландската политика со нејзиното барање за промени. Сепак, Фјучер Форвард се распадна следната година, а Танаторн беше дисквалификуван како пратеник. Набргу потоа беше формиран МФП, а Пита беше назначен за нов наследник. Пита тогаш беше наречен политичка „ѕвезда во подем“ на тајландскиот парламент поради неговите критички говори против политичкото влијание на војската.
Пита е роден во богато тајландско семејство. Неговиот татко бил советник во Министерството за земјоделство, а неговиот вујко бил помошник на поранешниот сменет премиер Таксин Шинаватра. Пред да започне бизнис кариера, студирал финансии во Бангкок и магистрирал на Универзитетот Харвард и магистрирал на престижниот Технолошки институт во Масачусетс.
Првично, тој ја водел компанијата на неговиот покоен татко за масло од ориз, а подоцна станал извршен директор на компанијата за транспортни услуги Граб. Тој беше во брак со Чутима Тинпанарт, тајландска актерка и модел, но тие се разведоа во 2019 година. Сега тој е самохран татко на седумгодишниот Пипим, кого често го носи на своите политички митинзи.
Неизвесно е дали ќе биде можно да се формира нова влада поради пристрасните собраниски правила. За идниот премиер мора да гласа Претставничкиот дом од 500 места, чие членство ќе го диктираат резултатите од изборите и Сенатот, чии 250 членови беа именувани од армијата по последниот државен удар. На MFP и Pheu Thai ќе им треба поддршка од помалите партии за да воспостават нова администрација.
Пита ја повика партијата Феу Тај и другите опозициски партии да формираат сојуз против Прајут Чан-оча. Тој рече дека четирите други опозициски партии се согласиле „да склучат мир при формирање влада“ и дека сите партии ќе мора да ги почитуваат резултатите.
Партијата на Пита МФП е млада и прогресивна партија која за прв пат учествуваше на општите избори со храбра платформа за реформирање на монархијата и намалување на воената моќ преку измена на Уставот и укинување на задолжителната воена служба. Еден од приоритетите на партијата беше да ги поддржи луѓето кои се соочуваат со кривично гонење за критикување на тајландското кралско семејство и да бара промени во строгата законска забрана за критикување на монархијата.
Партијата се покажа популарна меѓу младите Тајланѓани, вклучително и три милиони гласачи за прв пат. Исто така, резултатот на партијата е ехо на масовните продемократски протести во 2020 година, предводени од млади луѓе кои бараа демократски реформи, уставни промени и ограничување на овластувањата на монархијата.
Предизборните анкети предвидуваа дека Феу Тај, кој победува на сите избори од 2001 година и е поврзан со семејството милијардер Шинаватра, ќе освои најмногу пратенички места. Феу Тај е де факто партија на политичката династија предводена од поранешниот премиер Таксин Шинаватра и е главната популистичка сила во тајландската политика веќе 20 години и фаворит во предизборните анкети. Ќерката на Шинаватра, 36-годишната Паетонгтарн , се натпреваруваше на изборите како еден од тројцата премиерски кандидати за Феу Тај.
Во понеделникот, Феу Тај објави дека се согласува со предлогот на МФП за формирање нова влада.
„Мораме да го прифатиме резултатот како и секој спортски дух. Кога Move Forward победи, ние им честитавме и навиваме за демократија за да може нацијата да оди напред“, рече Паетонгтарн на прес-конференција во понеделникот.
Партиите поврзани со воената монархија поминаа лошо на изборите. Партијата на Обединетите тајландски нации на премиерот Прајут, која дојде на власт како воен командант со воен удар, заостанува на петтата позиција со 36 места. Но, тоа му е доволно и понатаму да биде во трката за премиер доколку успее да коалицира.
Колку овие избори беа клучни за Тајланд покажува рекордната излезност. Изборната комисија на Тајланд (ЕКТ) објави дека излезноста на гласачите е највисока во историјата – 75,2 отсто. Официјалните резултати треба да бидат познати за пет дена, а ќе бидат потребни 60 дена за да се потврдат победниците.