Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека средбата со американскиот претседател Доналд Трамп во Белата куќа била „попродуктивна од очекуваното“.
Разговорот меѓу двајцата лидери траеше два и пол часа, подолго од планираното, но по средбата двајцата останаа резервирани кога стануваше збор за конкретни резултати, особено за прашањето за евентуалната испорака на ракети „Томахавк“ од страна на САД на Украина.
„Разговаравме за широк спектар на теми, вклучително и за воздушната одбрана на Украина“, рече Зеленски, додавајќи дека му покажал на Трамп мапа со означени „болни точки“ на рускиот воен и индустриски комплекс. Според украинските медиуми, токму околу овие цели се води клучна дебата за оружје со долг дострел што би ѝ овозможило на Украина подлабоко да ги погодува руските цели.
На прашањето на новинарите дали е постигнат договор за ракетите „Томахавк“, Зеленски одби да одговори. „Секако дека разговаравме за ракети со долг дострел, но одлучивме да не зборуваме за тоа јавно. Ниту Украина ниту САД не сакаат понатамошна ескалација“, рече тој.
Безбедносни гаранции и доверба во САД
Зеленски потврди дека една од главните теми на разговорот било прашањето за билатералните безбедносни гаранции.
„Сакаме САД да бидат дел од тие гаранции“, рече тој, истакнувајќи дека Украина верува оти Трамп сака да ја заврши војната.
На прашањето од новинарите дали сè уште верува дека Трамп има сериозна намера да се соочи со Русија, Зеленски одговори: „Им веруваме на Соединетите Држави. Му веруваме на претседателот дека сака да ја заврши оваа војна“.
Украинскиот лидер додаде дека верува оти за време на неговиот претходен мандат, Трамп „успешно ја управувал тешката ситуација на Блискиот Исток“ и дека се надева дека ќе успее и во украинскиот случај. По средбата, според извештаите од Киев, Зеленски веднаш контактирал со неколку европски државници преку групен повик, иако не е познато кои учествувале во разговорот.
Трамп: „Време е војната да престане таму каде што е сега“
Американскиот претседател Доналд Трамп објави на својата социјална мрежа Truth Social дека „војната во Украина мора да престане на сегашните фронтовски линии“, со порака дека „двете страни можат да прогласат победа“.
„Доволно е пролеана крв, а границите веќе се дефинирани со храброст и војна. Време е да се запре убивањето, смртта и трошењето огромни и неодржливи суми пари“, рече Трамп.
Тој ја опиша средбата со Зеленски како „многу интересна“ и „срдечна“, додавајќи дека претходниот ден му пренел слична порака на рускиот претседател Владимир Путин. На почетокот на средбата, Трамп го пофали украинскиот претседател, велејќи дека „издржал многу“ откако започна војната.
„Искрено, поминавме низ многу работи со него. Мислам дека напредуваме и за тоа ќе разговараме денес“, рече Трамп, одбивајќи да прецизира дали очекува Украина да отстапи дел од територијата за да се стави крај на војната.
Трамп објави дека за време на планираната средба со рускиот претседател Владимир Путин во Будимпешта „ќе биде во контакт и со Зеленски“. „Тоа ќе биде двојна средба“, рече американскиот претседател, додавајќи дека „има многу лоши односи“ меѓу двајцата лидери и дека токму оваа „омраза“ го отежнува постигнувањето мир.
Кога еден новинар го праша со кого му е полесно да преговара, Трамп дипломатски одговори: „Мислам дека двајцата одлично ја вршат работата“.
За разлика од Трамп, кој верува дека Путин сака мирно решение, Зеленски е категоричен дека „Путин не сака војната да заврши“. Сепак, американскиот претседател подоцна изјави дека „и Зеленски и Путин сакаат да ја завршат војната, само треба да научат како да соработуваат“.
„Путин ме мрази, но и јас го мразам него“
На прашањето зошто мисли дека рускиот претседател го избегнува, Зеленски одговори дека „не е тајна“ дека Путин го мрази.
„Тој сака да ги убие сите мои луѓе, па затоа е јасно зошто чувствувам исто за него. Не е прашање на емоции, туку на фактот дека нè нападнаа. Секако дека го мразиме непријателот“, рече Зеленски, одговарајќи на украински јазик.
Украинскиот претседател призна дека разговорите за територијалните прашања се „многу тешки и чувствителни“.
„Русија сака да ја окупира цела Украина. Доколку има прекин на огнот, Москва сака да потпише договор за задржување на териториите што веќе ги окупирала, што е спротивно на нашиот став“, рече Зеленски.
Сепак, тој додаде дека „прекинот на огнот е првиот чекор“ кон каков било договор. „Треба да седнеме, да разговараме и јасно да утврдиме каде се наоѓаме. Тоа е најважното нешто“, заклучи украинскиот претседател, додавајќи дека Трамп разбира колку е клучно територијалното прашање за какви било идни мировни преговори.