Претседателот на Соединетите Американски Држави, Доналд Трамп, изјави дека Иран и Израел се согласиле на „целосен и тотален“ прекин на огнот, кој ќе стапи на сила во наредните часови.
Соопштението на Трамп во понеделник дојде кратко време по иранскиот ракетен напад врз воздухопловната база Ал Удеид во Катар, во која се сместени американски трупи.
„Под претпоставка дека сè ќе функционира како што треба, што и ќе функционира, би сакал да им честитам на двете земји, Израел и Иран , за издржливоста, храброста и интелигенцијата што ги покажаа за да го завршат она што треба да се нарече „12-дневна војна““, напиша Трамп во објава на социјалните мрежи.
„Ова е војна што можеше да трае со години и да го уништи целиот Блиски Исток, но не се случи и никогаш нема! Бог да го благослови Израел, Бог да го благослови Иран, Бог да го благослови Блискиот Исток, Бог да ги благослови Соединетите Американски Држави и БОГ ДА ГО БЛАГОСЛОВИ СВЕТОТ!“
Ниту Израел ниту Иран не го потврдија договорот.
Изјавата на Трамп сугерираше дека Иран ќе престане да пука врз Израел неколку часа пред израелската војска да ги заврши своите операции.
Известувајќи од Техеран, Тохид Асади од Ал Џезира истакна дека нема официјална потврда за договорот повеќе од еден час по објавата на Трамп.
„Само пред неколку минути слушнавме звуци од експлозии поврзани со пресретнување и активирање на системот за воздушна одбрана низ целиот главен град“, рече Асади.
„Значи, реалноста на терен е дека сме сведоци на продолжување на израелските напади, а тоа отвора пат за понатамошни одмазднички реакции од иранската страна.“
Аналитичарот за Блискиот Исток, Омар Рахман, за Ал Џезира изјави дека во објавата на Трамп недостасуваат многу детали, вклучително и дали преговорите ќе следат по наводното примирје.
Рахман го обвини Трамп за претходна „измама“ во име на Израел. Американскиот претседател ја потврди посветеноста на САД на дипломатијата неколку часа пред Израел да го започне својот првичен напад врз Иран.
Минатата недела, Трамп рече дека ќе одлучи во рок од две недели дали да му се придружи на Израел во војната, само за да го нападне Иран два дена подоцна.
Рахман рече дека голем израелски напад во последните часови, вклучувајќи го и евентуалното атентат врз иранскиот врховен лидер ајатолахот Али Хамнеи, би можел да го уништи договорот.
„Ако тоа е последната операција, дали тоа одеднаш би ја завршило војната? Не, секако дека не. Значи, не знам што се очекува“, рече тој.
Израел започна масовен напад врз Иран во раните утрински часови на 13 јуни, без директна провокација. Израелските власти тврдеа дека нападите, во кои загинаа стотици луѓе, биле „превентивни“ и насочени кон нуклеарните и ракетните програми на земјата.
Во првиот бран напади, Израел уби неколку ирански генерали.
Иран изјави дека нападите биле неиспровоцирана агресија што ја крши Повелбата на Обединетите нации и одговори со стотици ракети што оставија широко распространето уништување во Израел.
Во саботата, Трамп одобри американски напади врз три ирански нуклеарни постројки.
Претходно во понеделник, Иран започна невиден ракетен напад врз воздухопловната база Ал Удеид во Катар како одговор на американските напади. Трамп ја отфрли одмаздата како „слаба“, сугерирајќи дека САД нема да одговорат.
Ликаа Маки, научник во Медиумскиот институт „Ал Џезира“, рече дека САД можеби ќе можат да издржат ирански напади врз нивните бази без да одговорат ако тие не предизвикаат жртви.
„САД, по важниот напад врз нуклеарните постројки на Иран, треба да го трансформираат военото достигнување во политичко, загарантирано со договор“, изјави Маки за Ал Џезира на арапски јазик по иранскиот напад.
Тој истакна дека Иран сè уште има големи количини на високо збогатен ураниум, како и нуклеарно знаење.
„Значи, за две до три години, Иран би можел да ја продолжи својата нуклеарна активност, но без инспекции. Би можел да произведе бомба без светот да забележи“, рече Маки.
Штетата што ја претрпе иранската нуклеарна програма останува нејасна . Иран инсистира дека не се стреми да произведе нуклеарно оружје, додека се верува дека Израел има непријавен нуклеарен арсенал.