Стивен Хокинг, еден од најпознатите физичари во историјата, не само што размислуваше за патувањата низ времето, туку и ги разгледуваше сериозно, потпирајќи се на современа наука. Според него, црвоточините, супербрзите судирачи на честички и хипербрзите ракети се потенцијални врати кон минатото и иднината. Овие храбри идеи не се само фантастика – некои од нив се навлезени во самата срж на физиката.
Четвртото димензионално патување: што значи „патување низ времето“ според науката?
Сите знаеме за ширина, висина и должина – трите димензии на просторот. Но, времето е четвртата димензија. Ако со автомобил се движиме напред или нагоре, низ времето сите ние се движиме кон иднината. Физиката прашува: дали можеме да најдеме патека која буквално не води во минатото или подалеку во иднината?
Четвртото димензионално патување: што значи „патување низ времето“ според науката?
Црвоточини: Микроскопски портали во просторот и времето со теоретска моќ да нѐ транспортираат низ векови
Модерните научни закони дозволуваат хипотетички портали наречени црвоточини – микроскопски „отвори“ во просторно-времената ткаенина. Ако некогаш научиме да ги прошириме овие отвори, би можеле да патуваме во минатото или иднината. Теоретски, би можело еден крај на црвоточината да се наоѓа до Земјата, а другиот до далечна планета или пак, во различно време на идентична локација.
Црвоточини: Микроскопски портали во просторот и времето со теоретска моќ да нѐ транспортираат низ векови
Користење на црни дупки
Времето не тече еднакво насекаде – тоа зависи од гравитацијата и брзината. Оваа идеја, предложена од Ајнштајн, објаснува дека масивни тела, како Земјата или црна дупка, можат да го забават текот на времето околу себе. Колку е поголема масата, толку повеќе се искривува простор-времето, а времето тече побавно.
Овој ефект се потврдува преку GPS сателитите, кои се движат во орбита каде што гравитацијата е послаба. Поради тоа, времето за нив тече побрзо отколку на Земјата. За да работи GPS системот прецизно, овие мали разлики мора постојано да се коригираат.
Најекстремниот пример за забавување на времето е црната дупка. Нејзината огромна гравитација го успорува времето драматично. Доколку некој објект орбитира блиску до неа, времето за него ќе поминува значително побавно отколку за набљудувач од далечина. Овој феномен, иако не дозволува враќање назад, ја отвора можноста за патување во иднината.
Патување низ времето со неверојатна брзина
Патувањето низ времето може да се постигне со движење при брзини блиски до брзината на светлината — максималната дозволена брзина во универзумот според модерната физика. Колку побрзо се движи некој објект, толку побавно тече времето за него во споредба со останатиот свет. Овој ефект, познат како дилатација на времето, станува особено изразен при екстремно високи брзини.
Ограничувањето на брзината на светлината е заштитено преку самата структура на просторот и времето: наместо објектот да ја надмине таа брзина, времето за него се забавува. На тој начин, иако не може да се патува назад, движењето блиску до брзината на светлината овозможува патување во иднината — субјективно ќе помине помалку време за патникот отколку за оние што останале во мирување.