Иако SpaceX е веќе најголемиот приватен партнер на НАСА, Илон Маск не се откажува од напорите да ја преземе контролата врз американската вселенска агенција. Како што објави Wall Street Journal, ексцентричниот бизнисмен прави големи напори за да ја натера НАСА да ги прескокне планираните мисии на Месечината и наместо тоа да се фокусира на Марс, а со тоа да ги потврди своите долгорочни амбиции за основање човечка колонија на Црвената планета.
Неговото влијание во НАСА наскоро би можело да стане уште поголемо, бидејќи во наредните месеци се очекува да биде именуван за нов администратор на НАСА, милијардерот вселенски турист Џаред Исакман, кој финансирал и водел неколку приватни вселенски мисии на SpaceX.
Маск веќе го контактирал Исакман за да ја повтори својата желба да работи заедно за да испрати луѓе на Марс.
НАСА веќе беше значително погодена од напорите на Маск да го намали буџетот на федералната влада преку неговиот таканаречен „Оддел за владина ефикасност“ (DOGE). На почетокот на годината, вселенската агенција се соочи со масовни отпуштања, при што на засегнатите работници им беа дадени кратки откази и им беа одбиени бенефициите.
Според изворите, Белата куќа сè уште размислува за откажување на програмата Space Launch System (SLS), масивната ракета што треба да испрати астронаути на Месечината до крајот на деценијата.
Ваквиот потег би бил голема промена на насоката за агенцијата НАСА, имајќи предвид дека подготовките се веќе во напредна фаза. Само минатата недела, централната сцена на SLS за мисијата Артемида II, во која астронаутите ќе орбитираат околу Месечината, закачена со ракети-засилувачи, правејќи значаен чекор кон лансирањето следната година.
Пренасочувањето на средствата од Месечината кон Марс може да предизвика големо внимание на јавноста, особено со оглед на очигледниот конфликт на интереси, бидејќи SpaceX веќе е ангажиран во развојот на масивната ракета Starship наменета за меѓупланетарни мисии.
DOGE на Маск исто така се обидува да ја ослабне Федералната управа за авијација (FAA), која е одговорна за регулирање на безбедноста на лансирањето на Starship.
Според WSJ, клучните луѓе од SpaceX веќе добиваат моќ во рамките на агенцијата НАСА. Долгогодишниот извршен директор на SpaceX, Мајкл Алтенхофен, кој има блиски врски со Ајзакман, беше именуван за висок советник на НАСА уште во јануари.
Но, прашањето е дали НАСА е навистина подготвена да се откаже од плановите кои се во развој со децении? Портпаролката на вселенската агенција НАСА не ја отфрли можноста, велејќи дека агенцијата останува посветена на „враќање на Американците на површината на Месечината“.
Сепак, со оглед на отворените критики на Маск за програмата Артемис, иднината на американските мисии на Месечината би можела да биде неизвесна.
„Не, одиме директно на Марс“, напиша Маск на Твитер во јануари.
„Месечината е само одвраќање.”
Во друг твит една недела претходно, тој ја критикуваше лунарната програма на НАСА како „исклучително неефикасна, дизајнирана да ги максимизира работните места, а не резултатите“.
Маск дури повика на предвремено затворање на Меѓународната вселенска станица, што предизвика бес кај поранешните астронаути. За време на неговото инаугуративно обраќање, претседателот Доналд Трамп рече дека неговата администрација „ќе испрати американски астронаути да постават знаме на Марс“, што укажува дека неговиот став е во согласност со визијата на Маск.
Сепак, промената на насоката на НАСА во оваа фаза од плановите може да биде исклучително скапа и да претставува голем чекор наназад. Дополнително, завршувањето на програмата Артемида најверојатно ќе ги налути моќните поддржувачи од двата политички табора во Конгресот.
„Ѕвезден брод? Сакам да успее“, рече конгресменот Брајан Бабин (Р-ТХ) во февруари. „Но, ако сакаме да ги победиме Кинезите… SLS ќе мора да го направи тоа“.