Франција е на работ на демократски колапс поради непопуларниот предлог за пензиските реформи на претседателот Емануел Макрон.
Опозицијата предупредува дека туркањето на реформата без гласање во парламентот е негирање на демократијата и признавање на слабост, а синдикатите предупредуваат дека тоа е еднакво на објавување војна.
Спонтани протести избија синоќа на плоштадот „Конкорд“ во Париз. Имаше пожар, а демонстрантите се судрија со полицијата.
Во услови на извици за „оставка“ од опозицијата, француската премиерка Елизабет Борн најави дека нејзината малцинска влада ќе се повика на членот 49.3 од францускиот устав, според кој тие можат да го заобиколат гласањето.
„Не можеме да се коцкаме со иднината на нашите пензии. Оваа реформа е неопходна“, нагласи таа.
Претседателот Емануел Макрон, наводно, им рекол на министрите на кризниот состанок во Елисејската палата дека финансиските ризици се преголеми за реформата да не биде усвоена, пишува британскиот весник The Telegraph.
Тврдо левичарската партија „Франција неосвоена“ и десничарската партија „Национален собир“ на Марин Ле Пен велат дека ќе поддржат предлог за гласање недоверба на владата. Ако тоа се случи, премиерот најверојатно ќе поднесе оставка и Макрон би можел да го распушти парламентот.
Ако тоа не успее, што е поверојатен исход, опозициските групи ветија дека ќе ја поништат реформата со поднесување жалба до Уставниот совет или со барање за народен референдум, за кој е потребна поддршка од една петтина од пратениците и една десетина од населението со право на глас, што е 4,87 милиони луѓе.
Со пензиската реформа, Макрон предлага до 2030 година да се зголеми старосната граница за пензионирање од 62 на 64 години.
Наизглед безопасната промена, за која таборот на Макрон вели дека е суштинска за да се избегне колапс на системот, предизвика масовна реакција кај јавноста и синдикатите.
Две третини од Французите ги поддржуваат масовните протести кои се одржуваат од почетокот на јануари.
Гласањето во парламентот требаше да се одржи попладнево, но беше толку неизвесно што премиерката Борн реши да го заобиколи.
„Не можеме да ризикуваме неуспех по 175 часа собраниска расправа“, истакна премиерката на Франција.
Судбината на законот беше во рацете на околу 60 претставници од опозициската партија, но десетици од нив решително се спротивставија на реформите.
Поразот на владата би бил голем неуспех за Макрон, помалку од една година по обезбедувањето на неговиот втор претседателски мандат. Макрон во средата вечер изјави дека ќе дозволи Долниот дом на Парламентот да гласа за текстот, но по кризните разговори во четвртокот наутро, тој се премисли.
Тој, наводно, им рекол на министрите дека смета дека финансиските и економските ризици се премногу големи за да се спроведе реформата без гласање. Тој додаде дека демократијата ќе се почитува и дека ќе има гласање за недоверба на Владата.
Марин Ле Пен, пак, неговата одлука ја смета за признание за целосен неуспех и бара оставка од премиерката.
„Повикувањето на член 49.3 во последен момент е извонреден знак на слабост. Таа мора да оди“, порача Ле Пен.
Матилда Пано, лидер на левичарската партија „Франција неосвоена“, вели дека потегот на Макрон значи дека законот нема легитимитет и дека неговата употреба означува загрижувачка авторитарна пресвртница.
„Анкетите на јавното мислење покажаа дека осум од десет луѓе се противат на усвојувањето на законите на овој начин, додека сè поголем број луѓе ја губат вербата во француската демократија“, вели експертот за јавно мислење Антоан Бристиел.
Владата на Макрон веќе десет пати се повикуваше на член 49.3 во последните неколку месеци за да го усвои буџетот и некои други закони, но уставните експерти посочуваат дека е многу невообичаено, па дури и нерегуларно, да не се гласа реформа од ова ниво.
Синдикатите претходно предупредија дека прибегнувањето кон овој метод ќе поттикне порадикални протести по неколкунеделни штрајкови и мирни протести.