Тешко е да се избегне заклучокот дека администрацијата на Трамп бара конфликт на американските улици. Во саботата, откако протестот против апсењата на Службата за имиграција и царина (ICE) ескалираше во насилство во Лос Анџелес, администрацијата реагираше како земјата да е на работ на војна.
Насилството беше неприфатливо. Граѓанската непослушност е чесна, но насилството е неприфатливо. Сепак, засега, насилството е за среќа локализирано и, што е клучно, во рамките на можностите на калифорниските и градските власти да го контролираат.
Но, тоа не ѝ кажува на администрацијата на Трамп. Нејзината реторика беше целосно надвор од контрола, коментира Дејвид Френч за „Њујорк тајмс“. Стивен Милер, еден од најблагите советници на Трамп и најважниот архитект (освен самиот Трамп) на имиграциските политики, објави само еден збор: „Бунт“.
„Странски државјани напаѓаат полицајци“
Потпретседателот на САД, Џ.Д. Венс, напиша за Сју: „Едно од главните технички прашања во правните битки околу имиграцијата е дали граничната криза на Бајден се смета за „инвазија“. Таа изјава ја постави дефиницијата. Тој сака судовите да веруваат дека се соочуваме со инвазија, а секое одвлекување на вниманието ќе послужи како доказ за тоа.
„А сега“, продолжи Венс на X, „имаме странски државјани кои немаат законско право да бидат во земјата, мавтаат со странски знамиња и напаѓаат полицајци. Само да имавме добар термин за тоа…“
Пит Хегсет, секретарот за одбрана, го објави својот манифест на X, наведувајќи дека Министерството за одбрана „веднаш ја мобилизира Националната гарда за поддршка на федералните органи за спроведување на законот во Лос Анџелес. И ако насилството продолжи, ќе бидат мобилизирани и активните маринци од кампот Пендлтон – тие се во состојба на висока готовност“.
Трамп објави на Truth Social: „Ако гувернерот Гевин Њусом од Калифорнија и градоначалничката Карен Бас од Лос Анџелес не можат да си ја работат работата, а сите знаат дека не можат, тогаш федералната влада ќе се вмеша и ќе го реши проблемот со НЕВИДЕНСТВАТА И ОГРАБУВАЧИТЕ на начинот на кој треба да се реши!!!“
„Ослободете го Лос Анџелес од инвазијата на мигранти“
Тоа беше во сабота. Во недела навечер, тој напиша на Truth Social дека „им наложува на министерката за внатрешна безбедност Кристи Ноем, министерот за одбрана Пит Хегсет и главниот обвинител Пам Бонди, во координација со сите релевантни оддели и агенции, да преземат сите потребни мерки за да го ослободат Лос Анџелес од инвазијата на мигранти и да ги запрат немирите на мигрантите“.
Трамп повика 2.000 припадници на Националната гарда во Лос Анџелес. Ниту Бас ниту Њусом не побараа оваа интервенција. Државата Калифорнија има огромни ресурси за справување со урбаните немири, а Трамп не ѝ даде шанса да се обиде.
Всушност, во неделата навечер, Њусом побара од Трамп да ја повлече Националната гарда, нарекувајќи ја „сериозно кршење на националниот суверенитет“. Сепак, по подетално испитување, реториката на администрацијата на Трамп не се совпаѓа сосема со нејзините постапки. Трамп ја распореди Националната гарда, но не повика на Законот за бунт, многу важна правна разлика.
Како што забележа Стивен Владек, професор по право на Универзитетот Џорџтаун, во објава на Сабстак, Трамп наместо тоа наредил распоредување на Гардата во Лос Анџелес според друг закон што му дозволува на претседателот да ја повика Гардата кога „постои бунт или закана од бунт против авторитетот на владата на Соединетите Американски Држави“.
На Националната гарда не ѝ е дозволено да врши апсења и рации.
Според тој закон, војниците имаат овластување да „сузбијат востание“, но немаат широки полициски овластувања какви што би имале доколку претседателот распореди трупи според Законот за спречување на бунт.
Како што истакна Владек, „Ништо што претседателот го направи во саботата навечер, на пример, не би ги овластило тие федерализирани трупи на Националната гарда да спроведуваат свои имиграциски рации или да вршат сопствени имиграциски апсења“.
Наместо тоа, наредбата на Трамп „федерализира 2.000 припадници на Калифорниската Национална гарда со единствена цел да се заштити од напад релевантниот персонал на Министерството за внатрешна безбедност“.
Реториката на администрацијата беше екстремна. Нејзините дејствија, засега, беа поограничени. Но, тоа е мала утеха. Потенцијалниот следен чекор е очигледен. Ако администрацијата (по сопствено дискреционо право) одлучи дека ова прво, ограничено распоредување не е доволно, тогаш тоа ќе ескалира. Ќе извикува „Бунт!“ и „Инвазија на мигранти!“ за да оправда поголем воен надзор и можеби употреба на Законот за востание.
Како што напишав претходно, продолжува Френч, опасно широкото толкување на Законот за бунт му дава на претседателот целосно законско овластување да распореди десетици илјади војници на улиците. Трамп јавно се пожали што не употреби поголема сила за смирување на немирите во 2020 година, а неговите сојузници наводно изготвиле планови за него да го активира Законот за бунт за време на неговиот втор мандат.
Вреди да се прашаме: дали Трамп сака демонстрантите да бидат повредени? Да се потсетиме дека Марк Еспер, поранешниот секретар за одбрана на Трамп, рече дека во 2020 година Трамп го прашал генералот Марк Мили, тогашен претседател на Здружениот штаб на вооружените сили: „Не можете ли едноставно да ги застрелате, само да им пукате во нозете или нешто слично?“ Еспер го сфатил неговиот коментар и како предлог и како прашање.
Гувернерот на Калифорнија се закани дека ќе задржи даноци
Не смееме да заборавиме дека овој конфликт се одвива во контекст на вербална војна меѓу Трамп и Њусом. Администрацијата размислува за прекин на федералното финансирање за Калифорнија, а Њусом ја спомена можноста за задржување на даночните средства на Калифорнија од федералната влада. Калифорнијците плаќаат повеќе на федералната влада преку даноци отколку што државата добива во федерални средства.
Прерано е да се прогласи уставна криза и во секој случај, дебатата за етикетите што ги припишуваме на секој нов настан може да нè одвлече од целосно фокусирање на самиот настан. Но, секој нов ден ни носи нови докази за еден длабоко загрижувачки тренд: Америка повеќе не е стабилна земја и секој ден станува сè понестабилна, пишува „Њујорк тајмс“.