Борбата на производителите на кафе со поскапувањето на суровините: Поскапеа, што да очекуваме
Последнава година откупната цена на сировото кафе на светскиот пазар доживеа шокантен скок – двојно се зголеми! Така, цената на Арабика ескалирала и пред само еден месец ја забележала највисоката цена од 1977 година, кога снегот уништи голем број насади во Бразил.
Што се случува денес на пазарот за кафе?
Како што обично се случува, бранот поскапувања се пресели и на нашиот пазар, бидејќи не може да се влијае на светските фактори. Сценариото од пред педесет години се повтори, уште подраматично – наизменични суши, снег и обилни врнежи во Бразил и тешките временски услови во Виетнам повторно доведоа до намалени приноси. Има и логистички пореметувања во синџирот на снабдување кои се одразија на трошоците за транспорт, како и огромно зголемување на потрошувачите на кафе во Кина и Индија. Дојдовме до точка каде што побарувачката ја надмина понудата.
Додека потрошувачите и производителите ширум светот се се позагрижени, берзанските шпекуланти задоволно ги тријат рацете!
Поскапување во Србија – оправдано или не?
Потрошувачите најмногу го чувствуваат ударот по својот паричник, бидејќи кафето е едно од основните производи во кошничката на просечниот потрошувач.
Можеме ли да поминеме без поскапување? Доколку производителите решија да го жртвуваат квалитетот заради пониски цени на рафтовите, ситуацијата ќе беше малку поинаква, но наместо тоа, тие најверојатно одлучија да го зачуваат нивото на квалитет на кафето, за што зголемувањето на цените беше неизбежен чекор. Нивната борба со големите економски притисоци за одржување на бизнисот трае долго време, а еден од тие фактори е значително зголемената побарувачка за кафе на глобално ниво и покрај цените и приносите. Во време на двојно зголемени трошоци, кафето го оправда високото второ место како најбарана роба на светските берзи, а го има се помалку!
И ако го споредиме драстичното зголемување на цените на Арабика и робуста на светскиот пазар со порастот на цените во Србија, ќе видиме дека тој всушност е значително понизок кај нас.
Бидете внимателни со кафето што ќе го изберете!
Внимавајте ако на полицата видите кафе што е значително поевтино! Доколку не е истакнато дека е во продажба, внимавајте на декларацијата, бидејќи можно е да се работи за кафе со сурогати. Само ако на пакувањето пишува дека е 100% кафе, бидете сигурни дека навистина е!
Што можеме да очекуваме во 2025 година?
Зад нас е една предизвикувачка година, но она што не чека понатаму е под голем знак прашалник. Прогнозите за претстојната жетва во Бразил не се ветувачки. Ако им се верува на експертите, нивните проценки се дека поскапувањата ќе продолжат, можеби само малку поумерено. Побарувачката расте, производството се побавно закрепнува, па не се знае кога ќе се стабилизира синџирот на снабдување, а со тоа ќе се стабилизираат и цените. Односно дали воопшто ќе има.
